ГУЛАФШОН (Purpura thrombocytopenica), пурпура, беморӣ; мансуби диатезҳои хунрез аст. Г. бинобар дар хун кам шудани миқдори тромбоситҳо ва ихтилоли лахтабандии он ба вуҷуд меояд. Г. бемории мустақил низ мебошад (бемории Верлгоф); ҷараёни он музмин буда, бештар дар занҳо ба мушоҳида мерасад. Ба пайдоиши маризӣ нисбати тромбоситҳо ҳосил шудани подтан, дар …

ГУЛЗАРДӣ (Erysimum diffusum), хокшир, гиёҳест дусола. Аз 20 то 115 см қад мекашад. Пояаш сершох, баргаш дарозрӯя, рахдор, баргҳои поён думчадароз, гулаш майдаи зард. Май – сент. гулу мева мекунад. Дар алафзори нимсаванна, явшонзор, фаркзор, арчазор, шағалзамин мерӯяд. Дар қ.-кӯҳҳои Қурама, Ҳисору Дарвоз ва ноҳияҳои Тоҷикистони Шарқӣ паҳн шудааст. Г.-ро …

ГУЛИ ГОВАК (Centaurea cyanus), осмонгулак, талхагулак, чашми гов, гӯсолачашмак, гиёҳест яксола. Пояаш рости сершох; 30 – 100 см қад мекашад. Баргаш нештаршакл, яклухт ё сепарра. Тухмаш хокистарранг, дарозрӯяи холдор. Май – авг. гул мекунад. Г. г. ҳамчун алафи бегона дар киштзори гандум, ҷав, ҷавдор, зағир, юнучқа, инчунин полизу боғот мерӯяд. …

ГУЛИ МАРВОРИД, марворидак (Bellis perennis), як навъ гули маъмул. Пояи кӯтоҳ (15 – 20 см), барги белчашакл, сабадакгул (гулҳои мобайниаш зарду канориаш сафед, сурх ё гулобӣ), тухми зарду мудаввари майда дорад. Дар марғзор ва алафзори Осиёи Марказӣ, Қрим, Кавказ худрӯй аст. Барои ороиши хиёбону кӯчаҳо навъҳои боғиашро мепарваранд. Дар ноҳияҳои …

ГУЛИ ХАЙРӣ (Althaea officinalis), гулхайрӣ, хайрӣ, гиёҳест бисёрсола. Аз 60 то 150 см қад мекашад. Пояаш росту сершох, баргаш дилшакл, гулаш гулобии паст, сурхчатоб, баъзан сафед. Г. х. дар нимаи дуюми тобистон шукуфта, ботадриҷ тухм мебандад. Дар боғ, канори ҷӯй, соҳили дарё, марғзори намнок мерӯяд. Дар мавзеъҳои Зарафшон ва Тоҷикистони …

ГУЛИ ЧАШМ, тухмак, лейкома, тира шудани шохпардаи чашм. Дар натиҷаи бемориҳои илтиҳобии вазнин (кератит, трахома, яраи қарния) ё осеби гуногуни чашм (таъсироти механикӣ, ҳароратӣ, химиявӣ) пайдо мешавад. Г. ч. модарзодӣ низ шуданаш мумкин аст; сабаби он бемориҳои илтиҳобии шохпарда мебошанд, ки тифл дар батни модар аз сар гузарондааст. Г. ч. …

ГУЛКАРАМ (Brassica cauliflora), сабзавотест яксола; ба сифати хӯрокворӣ истифода мешавад. Пояаш ғафс; 15 – 20 барги дарозрӯяи нештаршакл ё нисбатан паҳни тухмшакл дорад. Гултӯдааш сабзи баста, баъзан ҷилодор. Баргҳои поёниаш думчаи кӯтоҳ дошта, ба бехи поя часпидаанд. То чуқурии 60, баъзан 100 – 120 см реша (тирреша) меронад. Решаҳои паҳлӯияш …

ГУЛҚАНД, гулангубин, гулшакар, ҷуланҷубин, доруест ширин ва гуворо. Дар тибби Шарқ машҳур аст. Аз барги гули садбарги тару тозаи муаттари ҷойдорӣ тайёр мекунанд. Ду навъ мешавад: шакарӣ (сакарӣ) ва ангубинӣ. Қуввати ангубинии он то чаҳор сол ва шакарии он то ду сол боқист. Тарзи тайёр кардани Г. чунин аст: гулҳои …

ГУЛМИЖА (Hordeolum), газаки шадид ва римноки ғадуди чарби пилки чашм. Г. дар натиҷаи ба халтачаи мижжа ё ғадуди чарб роҳ ёфтани микробҳои фасодовар пайдо мешавад. Дар ибтидои беморӣ канори пилк каме варам мекунад, сурхию обварами пӯст ва луобпардаи пилк пайдо мешавад. Баъди 3 – 4 рӯз дар нӯги ҷои варамида …

ГУЛМУРОДОВ Тошпӯлод (тав. 03. 01. 1953, деҳаи Ҷаврати ноҳ. Турсунзода), ҷарроҳи тахассуси дараҷаи олӣ, доктори илми тиб (1989), проф. (1990), узви вобастаи АИ ҶТ (1997), Аълочии тандурустии Тоҷикистон, дорандаи Ҷоизаи давлатии ба номи Абӯалӣ ибни Сино (2003). Хатмкардаи факултаи муолиҷавии ДДТТ (1974). Ординатори клиникии Ин-ти ҷарроҳии дилу рагҳои ба номи …