БЕМОРИҲОИ ЗӯҲРАВӣ (Morbi venerisi), бемориҳои ҷимоӣ, бемориҳои сироятие, ки аз рӯи аломатҳои интиқоли ангезанда (бештар тавассути узвҳои таносул) ба як гурӯҳ муттаҳид шудааанд. Б.з. сифилис, сӯзок, оташак, трихомоноз, ВИЧ/СПИД, гепатитҳои вирусӣ, лимфогранулемаи қадкашак, гранулемаи зӯҳравӣ ва ғ.-ро дарбар мегиранд. Б.з. аз давраҳои қадим маълуманд. Маълумоти аввалин оид ба чунин амроз …

БЕМОРИҲОИ ИРСӣ (Morbi hereditarii), бемориҳое, ки дар натиҷаи иллати унсурҳои генетикии ҳуҷайраҳои ҷинсӣ ба вуҷуд меоянд. Омӯзиши пайдоиш ва ҷараёни Б. и. дар а. 20 ба туфайли пешрафти соҳаи генетика оғоз ёфт. Барои ба роҳ мондани тадбирҳои пешгирӣ ва муолиҷаи Б. и. қонуният ва механизми интиқоли аломатҳои ирсиро донистан лозим …

БЕМОРИҲОИ КАСБӣ (Morbi professionales), иллатҳоеро гӯянд, ки сирфан ё асосан дар натиҷаи ба организм таъсир расондани шароити номувофиқи кор ва зиёни касбӣ пайдо мешаванд. Б. к. ба шароити иҷтимоию иқтисодии меҳнат, ҷараёни технологӣ ва вазъи техникии истеҳсолот вобаста аст. Б. к. дар натиҷаи таъсири омилҳои физикӣ, химиявӣ ва биологӣ инкишоф …

БЕМОРИҲОИ КӯДАКОН (Morbi infantiles), гурӯҳи бемориҳое, ки бештар дар кӯдакон дучор меоянд. Ба ҳар синни кӯдак бемориҳои муайян хос мебошанд. Дар давраи навзодӣ организми тифл ба шароити нави ҳаёт мувофиқ мешавад. Дар ин давра фаъолияти узвҳои ӯ ноустувр буда, зуд халал меёбад. Бинобар ин дар организми кӯдак тағйироте ба амал …

БЕМОРИҲОИ МОДАРЗОДӣ, иллату осебҳое, ки бинобар ихтилоли инкишофи организм ҳангоми дар батни модар будани тифл ба вуҷуд меоянд. Б. м. ирсӣ ва ғайриирсӣ мешаванд. Б. м.-и ғайриирсӣ бинобар таъсири омилҳои физикӣ (афканишоти ионнок), химиявӣ ва биологӣ (бемориҳои гуногуни сироятӣ), ки дар давраи ҳамл ҷой доштанд, рух менамоянд. Таъсири ин гуна …

БЕМОРИҲОИ ПАРАЗИТӣ (Morbi parasitaria), бемориҳои ангалӣ, бемориҳое, ки онҳоро кирмҳои паразит (гелминтҳо), соддатаринҳо (мавҷудоти якҳуҷайраи каслиовар – амёбаҳо, лейшманияҳо, лямблияҳо, токсоплазмаҳо, плазмодияҳо ва ғ.) ва бандпойҳо (ҳашарот ва канаҳо) ба вуҷуд меоранд. Б. п.-ро амрози инвазиявӣ низ меноманд (инвазия – сироят аз паразитҳои ҳайвонот). Бар хилофи Б. п. иллатҳое, ки …

БЕМОРИҲОИ РИМНОКИ ПӯСТ (Pyodermia), пиодермия, бемориҳое, ки микробҳои фасодовар – стафилококкҳо ва стрептококкҳо ба вуҷуд меоваранд. Микробҳои фасодовар дар табиат хело бисёранд. Дар пӯсти одамони солим қариб доимо стафилококкҳо ва стрептококкҳоро пайдо кардан мумкин аст. Онҳо қодиранд дар шароити муайян бемориҳои римнокро ба вуҷуд оваранд. Ба пайдоиши Б. ифлосии доимӣ …

БЕМОРИҲОИ РӯҲӣ (Psychoses), бемориҳое, ки бештар бо ихтилоли рӯҳ падид меоянд. Фаъолияти рӯҳии инсон, табиатан чи хеле, ки набошад, дар натиҷаи ихтилоли кори мағзи сар хароб мегардад. Аммо ҳама гуна ихтилол боиси Б. р. нахоҳад шуд. Мас., зимни як қатор бемориҳои асаб, сарфи назар аз он ки мағзи сар иллат …

БЕМОРИҲОИ СИРОЯТИИ КӯДАКОН, як гурӯҳ бемориҳои шадиди сироятиро гӯянд, ки бештар кӯдакон гирифтор мешаванд. Ангезандаи Б. тавассути ҳаво паҳн мегардад. Ба Б. обакон, гулӯзиндонак, сурфакабудак, ҳасба, сурхакон, сарсом, махмалак, ханозир ва ғ. мансубанд. Барангезандаи Б. бактерияю вирусҳо мебошанд, ки беморон ё ҳомилони бактерия хориҷ мекунанд. Бемор дар арафа ва рӯзҳои …

БЕМОРИҲОИ СИРОЯТӣ (Morbi infectiost), бемориҳое, ки бинобар ба организм дохил шуда афзоиш ёфтани микробҳо, занбӯруғҳо, вирусҳо, тухми кирмҳои паразит ва соддатаринҳои касалиангез ба вуҷуд меоянд. Ҷиҳати хоси Б. с. имконияти гузаштани онҳо аз организми сироятёфта ба организми солим аст. Муваффақиятҳои олимони соҳаҳои бактериология, микробиология ва иммунология дар а. 19 ба …