ГИПОСТАТУРА (аз гипо… ва лот. statura – сабзиш), тағзияи нокифоя дар кӯдакони то яксола, ки бо аломатҳои таъхири сабзиш падид меояд. Ҳангоми Г. қади кӯдак ба синни ӯ мувофиқат намекунад, ҳол он ки вазни бадан барои чунин қад мувофиқи меъёр аст. Дар мавриди дуруст табобат кардан, рушду инкишофи кӯдак ба …

ГИПОТАЛАМУС (Hypothalamus), қисми мағзи сар, ки дар зери дӯнгии (барҷастагии) босира воқеъ аст;ба таркиби мағзи мобайнӣ дохил шуда, қаър ва девораи меъдачаи сеюм (қисми диэнсефалӣ)-ро ташкил медиҳад. Г. маҷмӯи марказҳои олии мутобиқат мебошад. Дар он зиёда аз 30 ҷуфт ҳуҷайраҳои асаб – ядроҳо мавҷуд буда, ба воситаи роҳҳои гуногуни асаб …

ГИПОТЕНЗИЯ (Hypotensio; аз гипо… ва лот. tensio – шиддат), фишорпастӣ, аз меъёр паст фуромадани фишори хун, лимфа ва ғ. дар рагҳо. Истилоҳи «гипотония»-ро барои ифодаи суст гаштани тарангии мушакҳо кор фармудан беҳтар аст. Барои ифодаи фишори пасти хун истилоҳи Г. дуруст мебошад. Г.-и шараён ё фишорпастии шараёнӣ ҳолатест, ки фишори …

ГИПОТИРЕОЗ (Hypothyreosis; аз гипо… ва glandula thyroidea), бемории ғадудҳои дохилӣ. Г. аз сабаби модарзодӣ ё ғайримодарзодӣ заиф гаштани фаъолияти ғадуди сипаршакл ба вуҷуд меояд. Он ҳамчунин дар натиҷаи иллати гипофиз, ки фаъолияти ғадуди сипаршаклро танзим мекунад, сар мезанад. Бинобар осеби ғадуди сипаршакл гормонҳои он – тироксин ва трийодтиронин ба хун …

ГИПОТОНИЯ (Hypotonia; аз гипо… ва юн. tonos – шиддат), паст будани шиддати мушакҳои суфта ва скелетӣ, ки бо костагии муқовимати онҳо нисбати ёзидан ва ихтилоли фаъолияти узвҳо падид меояд. Паст гаштани тонуси мушакҳои узвҳои тиҳии роҳи меъдаю рӯдаҳо боиси ёзидани девора ва халал ёфтани фаъолияти онҳо мешавад. Мас., ҳангоми Г.-и …

ГИПОТРОФИЯ (Hypotrophia; аз гипо… ва trophe – ғизо, хӯрок), ихтилоли музмини тағзияи кӯдак, ки тадриҷан ба лоғарӣ мерасонад. Г. бештар дар кӯдакони синни хурдсол, инчунин дар ҷанин ҳангоми бемориҳои гуногуни модар (Г.-и батнӣ) ба амал меояд. Сабабҳои Г. гуногун мебошанд, мас., кам будани шири модар, синамаконии ноӯҳдабароёна, муддати дароз ба …

ГИПОФИЗ (Glandula pituitaria), ғадуди тарашшӯҳи дохилии одам ва ҳайвоноти мӯҳрадор. Гормонҳои Г. ба сабзишу инкишоф, муболидаи моддаҳо ва фаъолияти насловарӣ таъсир мерасонанд. Бисёр гормонҳои Г. (гормонҳои хостгор) фаъолияти дигар ғадудҳои канории тарашшӯҳи дохилиро танзим мекунанд. Ҳамин тавр, Г. ба равандҳои мухталифи фаъолияти ҳаётии организм таъсир мерасонад. Г. ташкилаи начандон калон …

ГИПОХЛОРГИДРИЯ (Hypochlorhydria), кам шудани миқдори кислотаи хлориди озод дар шираи меъда. Г., одатан, аломати осеби узвӣ (гастрити музмин, полипоз, саратони меъда) ё ихтилоли фаъолияти меъда мебошад. Г. метавонад бидуни ягон аломат сурат гирад ё бо андаке нишонаҳои ихтилоли тағзия (камиштиҳоӣ, оруғ, исҳол), нофорамии шир ва ғ. падид ояд. Ниг. низ …

ГИРСУТИЗМ (Hyrsutismus; аз лот. hirsutus – мӯйдор), аз ҳад зиёд мӯй баровардани занҳо. Ҳангоми Г. дар занҳо бурут ва риш мебарояд; дар дасту по ва тан мӯйҳои сершумор месабзанд. Сабаби Г. асосан афзудани тарашшӯҳи усораи ғадудҳои таносули мардон – андрогенҳо ё зиёд шудани ҳассосияти бофтаҳо нисбат ба он аст. Г. …

ГИРУДИНОЗ (Hirudiniasis; аз лот. hirudo, hirudinis – шуллук), беморие, ки бинобар ба пӯст ё ҷавфи гуногуни организм (мас., роҳи нафас, роҳи меъдаю рӯдаҳо) часпидани шуллук ба вуҷуд меояд. Шуллук ба организми одам ҳангоми ошомидани оби ҳавзу кӯлҳо, ҷӯйбор, оббозӣ кардан ё пои бараҳна гаштан дар шибарзаминҳо роҳ меёбад. Шуллук гирудин …