Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон  Дар бораи баҳисобгирии инфиродӣ дар низоми суғуртаи ҳатмии нафақавӣ   (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2012, №7, мод. 710)   Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ ва принсипҳои ташкили баҳисобгирии инфиродии маълумотро оид шахсони дар низоми суғуртаи хатмии нафақавии Ҷумҳурӣи Тоҷикистон суғурчташула муқаррар менамояд. Боби 1. Муқаррароти умимӣ  Моддаи …

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон  ДАР БОРАИ АНГИШТ (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2012, №7, мод. 720) Қонуни мазкур асосҳои ҳуқуқӣ, молиявӣ ва ташкилиро дар соҳаи ангишт муқаррар намуда, муносибатҳои байни шахсони воқеӣ ва ҳуқуқиро дар ин соҳа танзим менамояд. БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ Моддаи 1. Мафҳумҳои асосӣ Дар Қонуни мазкур мафҳумҳои …

ГАМАРТОМА (аз юн. hamartia – хато, ғалат ва …ома), ташкилаи омосмонанде, ки нуқси бофтаҳо буда, дар натиҷаи ихтилоли инкишофи ҷанин ба вуҷуд меояд. Г. аҳёнан вомехӯрад. Он метавонад дар узву бофтаҳои гуногун пайдо шавад. Чунончи, Г.-и хондроматозӣ, ки дар мавриди он бофтаи тағояк мисли тугунча рушд менамояд, мумкин аст, мас., …

ГАММА-ГЛОБУЛИНҲО, қисми таркибии сафедаҳои зардоби хун. Г.-г. барои пешгирӣ ва табобати бемориҳои сироятӣ кор фармуда мешаванд. Доруҳои Г.-г.-ро иммуноглобулинҳо низ меноманд. Г.-г. подтанҳои муҳофиз дорад, ки таъсири бемориовари микроорганизмҳоро рафъ менамоянд. Г.-г. вирусҳо, бактерияҳо, спирохетҳо ва соддатаринҳоро нобуд карда, баҳри пешгирию табобати бемориҳои сироятӣ (хусусан амрози кӯдакон) шароити мусоидат фароҳам …

ГАНГЛИЙ (аз юн. ganglion – ташкилаи омосмонанд), кистаи бофтаҳое, ки халтаи мафсил (банд) ё ниёми пайҳоро фаро гирифтааст. Бештар дар пушт ва баъзан дар кафи даст, банди даст ва пушти по нуму меёбад. Қутри Г. аз 0,5 то 5 – 6 см мешавад. Дар ҷавфи Г. обияти полудамонанд мавҷуд аст. …

ГАНГЛИОЗИДҲО, сиалогликолипидҳо, липидҳои сохторашон мураккаб, ки дар молекулаашон унсури карбогидрат доранд. Г. асосан дар сатҳи ҳуҷайраи бофтаи асаб ҷой гирифтаанд, вале онҳоро дар пардаи ҳуҷайраҳои эритроситҳо, ҳуҷайраҳои ҷигар, сипурз ва ғ. низ пайдо кардан мумкин аст. Г. дар тамоси байни ҳуҷайраҳо ширкат меварзанд. Г. ҳамчунин ретсепторҳои махсуси «шинохтан»-и баъзе заҳрҳо …

ГАНГРЕНА (Gangraina), окила, мавт гаштани узв ё як қисми он дар организми зинда. Бо инкишофи Г. бофтаҳо камоб (Г.-и хушк), қисми осебдида тадриҷан хушк, пурчину сахт ва ҷигарранг (муммонанд) мешавад. Г. метавонад дар ҳама узву бофтаҳо пайдо шавад, вале он бештар дар дасту по рух менамояд. Г.-и хушк дар қисмҳои …

ГАНДАНО (Allium ascalonicum), шаллот, навъе аз растаниҳои пиёзакбех. Ба пиёзи муқаррарӣ (А. cepa) хеле монанд, лекин сербех (дар як бех аз 3 то 40) аст. Г. сабзавоти сармобардор (–10 –150С) ва тезрас буда, баъди 15 – 20 рӯз сабзида мерасад. Пиёзаки Г.-ро аввали баҳор мешинонанд. Дар таркиби Г. ба миқдори …

ГАНДАПӯШ (Artemisia persica), растаниест нимбутта. Аз 25 то 70 см қад мекашад. Пояи рости сершох, барги мудаввари сермӯяк, хӯшагули сабадак, гули найчашакл дорад. Июл – авг. гул карда, авг. – сент. дон мебандад. Дар нишебиҳои серсангу регзори кӯҳ, шахсорҳо, канори санглохи сой, буттазор, марғзорҳои субалпӣ ва биёбонҳои баландкӯҳ мерӯяд. Табибони …

ГАНДУМ (Tritucum), зироатест яксолаи маъмул. Г. растании патакреша ва хаспоя буда, донаи сафед, зардтоб, сурх, бунафш дорад. Он ашёи муҳими саноати хӯрокворист. Дар таркиби Г. сафеда, ангиштоб, равған, равғани эфир, ферменту витаминҳо, намакҳои минералӣ ва ғ. мавҷуданд. Аз орди Г. нону кулчаҳои гуногун, макарон, ярма, маҳсулоти гуногуни қаннодӣ ва хӯрокворӣ …