Илм

ЛАРИНГОСТЕНОЗ (Laryngostenosis; юн. larynx, laryngos – ҳанҷара ва stenosis – танг шудан), беҳад танг шудани сӯрохи ҳанҷара, ки боиси бо душворрӣ гузаштан ё умуман гузашта натавонистани ҳаво мегардад. Л. модарзодӣ ва ғайримодарзодӣ мешавад. Сабаби Л.-и модарзодӣ калон будани ғадуди ҷоғар, тератома ва диг. омосҳое, ки дар назди ҳанҷара ҷой гирифтаанд, …

ЛАТЕРГИЯ (Latergia), марги дурӯғин, як ҳолати хоби ғайримуқаррарӣ. Дар мавриди Л. падидаҳои физиологии ҳаёт суст шуда, мубодилаи моддаҳо хеле коҳиш меёбад, нисбати таъсири ангезаҳо аксуламал нест мегардад. Дараҷаи амиқии Л. гуногун аст. Дар ҳолатҳои сабук фақат беҳаракатӣ, нафасгирии бомаром, сустии мушакҳо ба назар мерасанд; дар ин маврид чашмҳо пӯшида мебошанд. …

ЛАТТАХОР (Onopordum acanthium), латтахорак, хори каррок, гиёҳест дусола. Аз 50 то 200 см қад мекашад. Пояи рости сершохча, барги хордори байзашакл, гули арғувонии найчамонанд, тухми сиёҳи холдор дорад. Гулаш июн – авг. мешукуфад. Чун алафи бегона дар боғу киштзор, замини партов, канори роҳу лаби ҷӯй ва ғ. мерӯяд. Дар тибби …

ЛАТХӯРӣ (Contusio, contusum), лат. зарбхӯрӣ, осеб ёфтани бофтаҳои нарм бидуни даридани пӯст. Л. аз зарбаи ягон чизи кунд ё афтодан ба ягон ҷои сахт ба амал меояд. Бештар пӯст, насҷи зери пӯст, мушакҳо, устухонпарда (қисми соқи по, равоқи косаи сар) лат мехӯрад. Дард ва варамидани ҷои осебдида аломати асосии Л. …

ЛАҶОМАК (Angulus infectiosus), бемории сироятии луобпарда ва пӯсти кунҷи даҳон. Л. ҳангоми норасоии витамини В2 дар организм, амрози милки дандонҳо, бисёр истеъмол кардани хӯрокҳои турш ва тунду тез, фаровон ҷудо шудани оби даҳон, нигоҳубин накардан ба тозагии даҳон инкишоф меёбад.Стрептококкҳо ё занбӯруғҳои микроскопии пӯсту луобпардаҳо сабаби Л. мегарданд. Бештар кӯдакон …

ЛЕВИНСОН Александра Яковлевна (1905, Москва – 1984, Душанбе), психиатр, доктори илми тиб (1969), проф. (1971). С. 1921 Ун-ти 1-уми давлатии Москваро хатм кардааст. С-ҳои 1926 – 40 ординатор ва аспиранти Ин-ти тиббии 1-уми Москва ва ходими калони илмии Ин-ти психиатрияи ФР буд. Корманди илмии Ин-ти марказии психиатрияи судии ба номи …

ЛЕВОМИТСЕТИН (Laevomycetinum), як навъ дору. Хокаи сафед ё сафеди зардча буда, таъми талх дорад. Дар об бад, дар спирт хуб ҳал мешавад. Л. антибиотики доираи таъсираш васеъ буда, бисёр бактерияҳои граммусбат ва грамманфӣ, риккетсияҳо, спирохетҳо, вирусҳо (ангезандаҳои трахома, пситаккоз, лимфогранулематози қадкашак) ва ғ.-ро маҳв месозад. Он ҳамчунин ба штамми бактерияҳое, …

ЛЕГИОНЕЛЛЁЗ, бемории легионерҳо, бемории шадиди сироятӣ, ки микроорганизмҳои гуногун аз ҷинси Legionella ба вуҷуд меоранд. Намояндаи маъмули он L. pneumophila мебошад. Намудҳои дигари легионеллаҳо, ки бемориҳои гуногуни аъзои нафаскаширо пайдо мекунанд, зери номи умумии «легионеллёзҳо» муттаҳид гаштаанд. Ангезандаи Л. с-ҳои 70-уми а. 20 ошкор шудааст. С. 1976 Л. дар Филаделфия …

ЛЕЙКОДЕРМА (Leucoderma; аз лекйко… ва дерма), сафедпӯстӣ, халал ёфтани ранги пӯст бинобар дар он кам ё тамоман нест шудани пигменти меланин. Дар мавриди Л. дар пӯст пайса (доғ)-ҳои андозаашон гуногун ба вуҷуд меоянд (ранги онҳо нисбат ба ранги пӯсти солим сафедча аст). Сабаби Л. бемориҳои илтиҳобии пӯст, ихтилоли асаб, халал …

ЛЕЙКОДИСТРОФИЯ (аз лейко… ва trophe – тағзия), як гурӯҳи бемориҳои ирсии силсилаи асаб, ки дар аснои он моддаи сафеди мағзи сар зарар мебинад. Ба Л. лейкодистрофияи Шолтс – Гринфилд, лейкодистрофияи Пелисеус – Мертсбехер, бемории Александер ва ғ. мансубанд. Аломатҳои аввалини беморӣ дар синни ширхорагӣ, кӯдакӣ ё наврасӣ падид меоянд. Ихтилоли …