ДАСТ, кисми бадани одам, ки чун олоти мехнат хизмат мекунад. Д. аз бозу, банди даст ва панча иборат аст. Устухони бозу тана, бандхои болои ва поёни дорад, ки ба воситаи онхо бо устухонхои китф ва банди даст пайваст мешавад. Аз пеши устухони бозу ба дарози мушакхои дусара (битсепс) ва бозу, …

ДАВОХОИ ТАБИи, дорухои биогени, васоити давоие, ки аз ашёи наботи, хайвони ва маъдани тахия карда мешаванд. Д. т. дорои моддахои фаъоли биологи мебошанд, ки ба раванди мубодилаи моддахо, илтихоб, аксуламалхои иммунологи ва г. таъсири мусбат мерасонанд. Баъзе Д. т.-е, ки ба мубодилаи моддахо ва раванди тачдиди бофтахо таквият мебахшанд, ба …

ДАРАХТИ КАХВА, растаниест хамешасабз. Баргхояш гафс, сабзи сиёхтоб. Гулаш сафед, хушбуй, монанди гули ёсуман. Мевааш сурх ё кабуди сиёхтоб, 2-то дона дорад. Дар чахон такр. 50 намуди Д. к. меруяд. Барои сабзиши Д. к. махалхое, ки микдори боришоти солонаашон ба 2200 – 3300 мм мерасад, мусоид аст. Онро аз тухм …

ДАНДОНДАРД, эхсоси ногуворе, ки бинобар осебу иллати дандон падид меояд. Дар бисёр мавридхо сабаби Д. кариес, пулпит, периодонтит ва дигар беморихо мебошанд. Хангоми кариес дард кутохмуддат буда, бинобар истеъмоли ширавор, гизохои шур, турш, хунук ва бисёр гарм пайдо мешавад. Барои бемории пулпит дарди хуручмонанд хос аст. Он шабона авч гирифта, …

ДАНДОН (Dens, odontos), узвест барои газидан ва хоидани гизо. Д.-хо инчунин дар талаффузи баъзе овозхо иштирок мекунанд. Хайвонот Д.-ро гайр аз хоидан, барои мухофизат, хамла ва сайд низ истифода мебаранд. Дар чараёни тахаввул Д. ба туфайли тагйироти пулакчахое, ки тани хайвоноти обии мухрадорро руйпуш мекарданд, ба вучуд омадааст. Д.-и мохихо …

ДАМКуТОХи (Dyspoë), ихтилоли басомад ё амикии нафаскаши, ки боиси эхсоси норасоии хаво мегардад. Сабаби Д. мумкин аст ихтилоли ягон аъзои фаъолияти нафаскаши бошад, ки дар он кишри майна, маркази нафас, асабхои хароммагз, мушакхо, сандуки сина, диафрагма, шуш, силсилаи дилу рагхо, хамчунин хун (газхоро интикол медихад) ширкат меварзанд. Агар танзими асабии …

ДАЛТОНИЗМ, ихтилоли босираро гуянд, ки кас дар ин муддат гуногунии рангхоро фарк карда наметавонад. Одами босирааш солим се ранги асоси – сурх, сабз ва кабудро мебинад. Хангоми Д. рангхои сурху сабз хеле хира менамоянд ё умуман дида намешаванд. Одамоне, ки ранги кабудро фарк карда наметавонанд, хеле кам мебошанд. Пурра фарк …