ДИБАЗОЛ, як навъ дору. Д. тонуси мушакхои суфтаи узвхои рохи меъдаю рудахо, аъзои таносулу пешоб, рагхои хунгард ва г.-ро суст мекунад. Д. барои рафъ сохтани хуручи ногахонии дарди сар (хангоми гипертония), шикам (дар вакти халаи руда ё чигар), сандуки сина (дар вакти хуручи стенокардия) ё миён (хангоми дарди санги пешоб) …

ДИЗАРТРИЯ (Dysarthria), ихтилоли артикулятсия; дар натичаи нимфалач, ташаннуч (спазм), гиперкинез ё атаксияи мушакхои нутк душвори кашидан дар талаффузи овозхо. Д. хангоми бемории рагхо, амрози магзи сар бо осеби системахои ахроми ва хоричиахроми, инчунин асаби чумчумаю майна ва хастаи онхо, ки ба мушакхои нутк хидмат мерасонанд, инкишоф меёбад. Дар мавриди Д. …

ДИЕТОЛОГИЯ (аз диета ва …логия), диетика,илм дар бораи гизои беморон. Хуроки одамони сихатро гигиенаи хурок меомузад. Д. ба пархезшифои (масъалахои истифодаи моддахои хурокиро хангоми беморихо меомузад) ва кулинарияи пархези (хусусиятхои коркади кулинарии махсулотро хангоми беморихо меомузад) чудо мешавад. Д. усулхои навтарини тиб, биохимия, физиология, морфология ва г.-ро истифода мебарад. Конуниятхои …

ДИАФРАГМА (юн. Diaphragma – монеа, девора), девораи пайу мушакии байни кафаси сина ва шикам. Д. аз мушаки нафисе иборат аст, ки шакли гунбазро дошта, бо баргаки наздидеворавии плевра (шушпарда) фаро гирифта шудааст. Сатхи поёни Д. фурухамида буда, чониби чавфи шикам менигарад; онро баргакхои наздидеворавии шикампарда ихота мекунанд. Торхои мушаки Д. …

ДИАТЕРМОКОАГУЛЯТСИЯ (аз юн. dia – ба воситаи, therme – гарми, тасф ва коагулятсия), сузондани бофтахо ба тавассути чараёни барки баландбасомад. Бо максади нигох доштани хунрави хангоми чаррохи, дур сохтани озах, баъзе омосхои пуст ва гулу, муоличаи эрозияи гарданаи бачадон, кучидани шабакияи чашм, илтихоби дандон, инчунин хангоми намудхои гуногуни эндоскопия кор …

ДИЕТА (юн. diaita – тарзи хаёт, низоми тагзия), воя ва тартиби хурду хурок; таносуби муайяни моддахои гизоии хуроквори, тарзи тахия ва фосилаи истеъмоли онхо. Ниг. низ. Пархез.

ДИКРОСЕЛИОЗ (Dicrocoeliosis), як навъ бемории гелминтози. Хангоми Д. чигар ва талхадон осеб меёбад. Ангезандаи Д. Dicrocoelium lanceatum аст; дарозиаш 5 – 15 мм, пахниаш 1 – 2,5 мм. Дар давраи болиги он дар мачрои талха ва талхадони чорвои калон ва моли майда зиндаги мекунад. Манбаи бемори хайвоноти алафхор буда, онхо …

ДИВЕРТИКУЛ (лот. diverticulum – инхилоф, майл ба суе), модарзоди ё гайримодарзоди часта баромадани девораи узвхои ковок (сурхруда, шошадон, руда ва г.). Д.-и модарзоди ба нукси узв вобаста аст. Д.-и гайримодарзоди хангоми тазъики сатхи узв ба девора, ки дар натичаи осебхо(мас., илтихоб ва г.) суст шудааст, ба вучуд меояд. Мухтавои дар …

ДИЛ (Cor), узви марказии силсилаи гардиши хун, ки харакати хунро дар рагхо таъмин менамояд. Узви мушакии махрутшакл буда, дар ковокии сина паси устухони сари дил вокеъ гардидааст. Кисми зиёди Д. (тахминан аз се ду хиссааш) дар нимаи чапи кафаси сина ва кисми ками он (такр. сеякаш) дар нимаи рост чойгир …

ДИЛБЕХУЗУРи (Nausea, naupathia), дилбечошави, эхсоси хосаи ногуворест, ки дар сари сина ва халкум пайдо шуда, бештар бо кай анчом меёбад. Асосан хангоми захролуди аз хурок ва машрубот, амрози узвхои дохили шикам, таъсири гази губор ва захрхои дигар дар давраи аввали хомилаги (ниг. Токсикозхои занхои хомила), осеби асабияи маркази, беморихои сироятии …