ЗУКОМ (Rhinitis), ринит, илтихоби луобпардаи бини; бемории алохида (аз сирояти микробхои мухталиф ва нихоят хунук хурдан ба вучуд меояд) ва бештар аломати чанде дигар амрози сирояти (мас., грипп, хунок, назла, сурхча ва г.) мебошад. Дар натичаи варами (газаки) луобпардаи бини ё гулу хисси хушк шудани кисми болоии рохи нафас ва …

ЖОВИШ, майда кардан ва бо оби дахон омехтани хурок дар ковокии дахон. Раванди Ж. газидан, фишурдан, майда кардан ва дар байни дандонхо соидани хурокро дарбар мегирад. Одам ва аксари хайвонот хурокро бо ёрии харакатхои гуногуни чоги поён нисбат ба чоги боло (вертикали, пешу кафо ва пахлуги), ки дар натичаи кашиш …

ЗЕРЕВ, чашмаи минералии обаш сард дар нох. Ишкошим. Такр. 5 км дуртар аз резишгохи сои Дараи Зерев, дар баландии 2900 м аз с. б. чой гирифтааст. Минералнокиаш – 2,0 г/л, харор. обаш +10 – +180 С. Дар таркиби оби чашма катионхои калсий (255мг/л), натрий (175 мг/л), магний (65,0 мг/л), анионхои …

ЖГУТ, чихозест, ки барои муваккатан боздоштани хунрави аз рагхои андомхои боло ва поён истифода мешавад. Онро болотар аз чои хунрави ба узв тофта мебанданд. Ж. бо максади боздоштани хунрави факат хангоми хуншории фаровони артерия кор фармуда мешавад. Дар мавриди кам рафтани хун бандинаи фишоровар гузоштан кифоя аст. Ж. бояд ба …

«ЗЕЛЁНКА» (Viride nitens), махлули сабзи бриллианти, як навъ доруи антисептики. Дар шакли махлули спирти ё обии 1 – 2% барои табобати беморихои пуст ва луобпардахо (пиодермия, блефарит ва г.) кор мефармоянд. Дар шакли хока ё махлули спиртии 1% ё 2% дар шишачахо ба фуруш бароварда мешавад. Ниг. низ Антисептикхо.

ЗУЧОЧИЯ (Corpus vitreum), чисми шишагун, яке аз кисмхои чашм. Массаи рангаш шаффоф буда, хамрохи булурак андаруни гузаи чашм чой гирифтааст. Асаб ва рагхои хун надорад. Ниг. низ Чашм.

ЗАЪФИ БОСИРА, ночурихое, ки боиси суст шудани неруи бинои мегарданд. З. б. сабабхои гуногун дорад. Мас., агар дар пиронсолон ногахон яке аз чашмхо нобино шавад, пас сабаби он мумкин аст халал ёфтани хунгардиш дар магзи сар ё шабакия бошад. Дар ин холат фавран ба духтури терапевт, невропатолог ё офталмолог мурочиат …

ЗУФОБи (Alisma plantago-aquatica), зуфи оби, як навъ гиёхест худруи бисёрсола. Бехи лундамонанди гафс, пояи рости (10 – 70 см кад мекашад) кисми болояш сершох дорад. Баргаш думчадарози нугтез, байзашакли пахн, калон, кисми ба думчабарг пайвасташ дилшакл. Хушагулаш калони чорубак, гулаш майда (кутраш кариб 1 см), сафед ё гулобитоб; зуд мерезад. …

ЗИЁНИ КАСБи, осеби касби, зарари касби, омилхои гуногуни мехнат ва мухити истехсолот, ки ба саломати ва кобилияти кории одам таъсири ногувор расонда, дар баъзе мавридхо боиси беморихои касби ё авчи хар гуна беморихои дигар мешаванд. З. к. дар сурати номукаммалии технологияи нав, истифодаи моддахои захрнок ва риоя накардани меъёрхои санитарию …

ЁРДАМПУЛи БАРОИ КОРНОШОЯМИИ МУВАККАТи ба коргарон ва хизматчиён дар мавридхои муваккатан аз даст додани кобилияти кори бинобар маризи ё маъюби, дар рузхои барои нигохубини ягон аъзои бемори оила аз кор озод будан, дар мавриди карантин, бинобар бемории касби муваккатан ба кори дигар гузаронидани корманд ё хангоми протезмони барои дар беморхона …