Home / Madaniyat va Sanat (page 6)

Madaniyat va Sanat

JUNAYDULLOHI HOZIQ

YAke az shoironi tavonoi asri XIX Junaydulloh ibni Islomshaykh Hoziq buda, doir ba nomu nasabi khesh dar dostoni «YUsuf va Zulaykho» meguyad: Hamin «Hoziq» takhallus doramu nom, Junaydullohi ibni SHaykhislom. Inchunin Abdulkarim Fazlii Namangoni («Majmuat-ush-shuaro») niz chunin takid kardaast: Junayd on hakimi bilodi sukhan, Ki shahri Hirot ast uro vatan. …

Mufassal »

Dostoni «YUsuf va Zulaykho»

ishq

Junaydullohi Hoziq na tanho dar ejodi navhoi gunoguni liriki tabi balandu hunari volo doshtaast, balki dar dostonsaroi ham sohibi istedodi favqulodda meboshad. Hoziq dar zaminai sunati adabi dostoni «YUsuf va Zulaykho»-ro talif menamoyad. SHoir dostoni mazkurro dar zamoni amir Umarkhon (1809-1822) ogoz namuda, soli 1724 onro ba itmom merasonad: Namud …

Mufassal »

QOFIYAI MUTLAQ VA HARFHOI ON

Dar ilmi badei klassiki qofiyaero mutlaq menomand, ki agar harfi ravi bo harfi vasl  chaspida boshad, yane badi harfi ravi harfi digare omada boshad. Misol: Raiyat ba zulmi tu chun olimand, Zi zulmi tu bar yakdigar zolimand. Dar in bayt (vaznash – Mutaqoribi musammani maqsur) kalimahoi «olimand» va «zolimand» qofiya, …

Mufassal »

Hahonbini va akidahoi ijtimoi – akhloqii Bedil

Malum ast, ki zeri mafhumi jahonbini sistemai falsafii talimoti adibi mutafakkir fahmida meshavad. Az in nigoh, ejodiyoti Bedil va sistemai jahonbinii u bo talimoti islomi sharif muqobil nest. Zero u jonibdori talimoti falsafai vahdati vujud buda, haddi nihoii on Holiq-hastii mutlaq va azali va suni u makhluq-odam juyon asli khesh …

Mufassal »

Dostoni «Komde va Madan»-i Bedili Dehlavi

oshiq

Dostoni «Komde va Madan» avvalin dostoni asrimiyonagist, ki qahramonhoi markazii on – oshiq va mashuqa namoyandai ahli hunar, sanatand. In doston mustaqil yo judogona nabuda, dar dokhili masnavii «Irfon» joy doda shudaast. Az sababi on, ki soli talifi «Irfon» 1712 etirof shudaast, pas sanai ejodi «Komde va Madan» niz boyad …

Mufassal »

BEDILI DEHLAVI

bedili-dehlavi

Bedil, maro harzasaroi shon nest, Madhi miru sitoishi sulton nest. Hayot va ejodiyoti Bedili Dehlavi Buzurgtarin shoir, mutafakkir va navisandai zabardast Mirzo Abdulqodiri Bedil, yake az on ejodkoronest, ki na tanho ba adabiyoti davr balki ba jarayoni minbadai tarikhi adabiyot niz hamajoniba tasir rasonidaast. Bedili Dehlavi soli 1644 dar shahri …

Mufassal »

SOIBI TABREZI

soibi-tabrezi

YAke az buzurgtarin simohoi adabiyu farhangii sadai XVII, adibi navovaru ejodkori tozakor Mirzo Muhammadalii Soib – farzandi Mirzo Abdurrahim ast, ki bo ejodiyoti ganivu gunogunjiloi khud na tanho ba adabiyoti asri khesh, balki ba jarayoni minbadai adabiyot niz tasiri amiqu daqiq guzoshtaast. Mirzo Muhammadalii Soib soli 1603 dar shahri Isfahon …

Mufassal »

HARFI RAVI VA QOFIYAI MUQAYYADU MUTLAQ

Vobasta ba harfi ravi, qofiya ba du nav judo meshavad: qofiyai muqayyad va qofiyai mutlaq. Dar ilmi badei klassiki qofiyaero, ki harfi ravi bo harfi vasl nachaspidaast, qofiyai muqayyad menomand. Ba tavri digar guem, qofiyai muqayd qofiyaest, ki okhirin harfi on ravist va badi on harfi digare naomadaast. Misol: Kase …

Mufassal »

Asarhoi nasrii Mirzo Abdulqodiri Bedil

Mirzo Abdulqodiri Bedil shoir, faylasuf, mutafakkir va inchunin navisandai zabardast niz hast. Asarhoi nasrii Bedil maqomu poyai uro dar rushdu tahavvuloti nasri adabii ahdi tanazzuli feodalizm nishon medihad. Osori nasrii Mirzo Abdulqodiri Bedil niz dar mavzuhoi mukhtalif ejod gardidaand va onho niz dar dokhili «Kulliyot»-i u omadaand: «Debocha». Bedil bo …

Mufassal »

«Bahoriyot»-i Sayidoi Nasafi

bahori-saydo

«Bahoriyot» va yo «Hayvonotnoma» asari tamsilii Mirobid Sayidoi Nasafi buda, dar ruzgori Abdulazizkhoni ashtarkhoni (1645-1680) soli 1091h. (1680m.) dar muddati du-se ruz talif shudaast va dar in bora khudi shoir chunin ishora dorad: In nuskha, Sayido ba du-se ruz shud tamom, Dar ruzgori hazrati Abdulazizkhon. Tarikh az hazoru navad yak …

Mufassal »