ИСХОКи Юсуф Баширхонович (21. 07. 1932, ш. Хучанд – 06. 05. 1996, Душанбе), духтури оториноларинголог, доктори илми тиб (1968), проф. (1969), узви вобастаи АИТ ИЧШС (1978), барандаи Чоизаи давлатии Точикистон ба номи Абуали ибни Сино (1979), Ходими шоистаи илми ЧШС Точ. (1989). Хатмкардаи ДДТТ (1954). Ординатори клиники (1954 – 57) …

ИСУФОВ Саломуддин Чабборович (тав. 26. 6. 1968, дехаи Гулободи нох. Москва), дорушинос, доктори илми дорусози (2004), проф. (2007), узви вобастаи АИТТ (2010), дорандаи Чоизаи созмони чавонони ЧТ (1996), Чоизаи давлатии ЧТ ба номи Исмоили Сомони дар сохаи илм ва техника (1998), ДДТТ ба номи Абуали ибни Синоро хатм кардааст (1992). …

ИСТИРОХАТ, холати ором ё як навъ фаъолияти организм, ки хастагиро рафъ ва кобилияти кориро баркарор мекунад. Мехнат ва И. дар тахсил, кор ва диг. сохахои фаъолияти инсон робитаи ногусастани доранд. И.-и кам боиси куфтаги ва муддати дароз фарогат накардан, мучиби хастаги мешавад. Хастаги неруи мухофизи организмро коста, сабаби пайдоиши беморихои …

ИСТЕФАН ИБНИ БАСИЛ, мутарчим, яке аз тарчумонхои маъруфи замони аббосихо (а. 9). Аз шогирдони Хунайн ибни Исхок (808 – 873) буда, бисёре аз китобхои тибби юнониро ба забони араби гардондааст. Аз чумлаи тарчумахои у «Китобу-л-хашоиш» (Materia Medica)-и Дискуридуси Айнузарби (Dioscoridos) буда, онро нахуст у дар замони халифаи аббоси Мутаваккил (847 …

ИССИКБУЛОК, яшилкул, чашмаи мнерали дар нох. Мургоб. Дар сох. рости д. Аличур чой гирифтааст. Баландиаш аз с. б. 3900 м. Оби чашма аз 4 чой мебарояд. Дебиташ 0,3 – 2,0 л/сон., минералнокиаш – 0,53 г/л, харор. обаш +69 – +710С. Буи гидрогенсулфид мекунад. Таркиби об аз натрий (182,0 мг/л), калсий …

ИШЕМИЯ (Ischaemia; юн. ischo – нигох доштан ва haima – хун), камхунии чузъи, бо хун кам таъмин гаштани узву бофта бинобар катъ ё кам шудани харакати хуни артерияви дар китъаи муайяни организм. И. се хел – ангиоспазми, сидоди (баста будан) ва фишори мешавад. И.-и ангиоспазми зери таъсири ангезандахои гуногун, ки …

«ИЧОЛАИ НОФИА» («Ёрии таъчили»), рисолаест дар боби тиб, ки муаллифаш Хаким Мухаммадшарифхони Дехлави ибни Хаким Мухаммадакмалхон ибни Мухаммадвосилхон буда, ба забони форси навишта шудааст. Соли таълиф номаълум. «И. н.» ба 24 боб кисмат шуда, доир ба тартиб додани давохои мураккаб бахс мекунад: 1) итрифал, иёрач, анкардиё, агбар, иксирин, инкибоб, анушдору …

ИЧКИЛИК, чашмаи минерали дар нох. Ишкошим. Дар масофаи 169 км дуртар аз маркази нохия вокеъ аст. Баландиаш аз с. б. 3800 м. Дебиташ 0,2 – 0,5 л/сон., минералнокии умумиаш 0,5 – 0,8 г/л, харор. обаш +100С. Дар таркиби оби чашма натрий (65,0 мг/л), калсий (44,0 мг/л), магний (17,0 мг/л), калий …

ИХТИОЗ (Ichthyosis; юн. ichthys – мохи), мохипусти, бемории ирсии пуст. Сабаби он ихтилоли раванди шуга бастани пуст аст. И. мукаррари ва модарзод мешавад. И.-и мукаррари нисбатан бештар дучор меояд. Он дар синни хурдсоли инкишоф ёфта, то давраи ба балогат расидан авч мегирад. Хангоми ин шакли И. кариб тамоми пуст (гайр …

ИХТИЛОЛИ МУЧОМААТ. Сабабхои халал ёфтани хисси шахвони гуногун мебошанд, мас., бемори ё осеби узвхои таносул, истеъмоли машруботи спирти, мухаддирот, амрози рухи, муносибати шахси, амрози асаб ва г. Ихтилоли мучомаат дар мардхо. Нисбатан бештар ихтилоли нуъуз ё сусткамари ба мушохида мерасад. Суст будани нуъуз (эрексия) барои ичрои мубошарат имкон намедихад. Ихтилоли …