ANGUSHT, qismi intihoi dastu poi odam va hayvonot. A.-i odam binobar rost budani qomat va ba uzvi kori tabdil yoftani dast kullan tagyir yoftaast. A. qismi muhimi dast buda, baroi doshtani chiz, ijroi amal va g. khidmat mekunad. Sarangusht vazifai idora kardanro ba jo meorad, A.-i sabboba (A.-i ishorat) pas …
Mufassal »ANDROSTEROMA
ANDROSTEROMA, nave az omosho. A.-ho nisbatan kam duchor omada, asosan khosi zanho (asosan to 35-sola) meboshand. Dar mavridi A. miqdori gormoni jinsii mardona – androgen meafzoyad. Dar natija dar zanho qabati ravgani zeri pust kam, mushakho kalon, ovoz dagal va past meshavad; dar badan, dastu poy va chehra muyhoi sershumor …
Mufassal »ANDIGON
ANDIGON, chashmai minerali dar 3,5 km jan. sharqii sh. Vahdat. Obi mineralii gidrogensulfidi navi Sochi – Mitsesta. Az parmachoh (chuq. 1800 m) ba miqdori 4 l/son. jorist. Haror. obash dar sarchashma 540S; mineralnokiash 29 g/l; tarkibash khloridi natriyu kalsiy dorad; obash andake radioaktivist. Hamchun obi shifobakhsh istifoda mebarand.
Mufassal »ANDROLOGIYA
ANDROLOGIYA (az andros – mard va …logiya), yak sohai ilmi tib, ki faoiyati jinsii mardhoro az nigohi fiziologi va marizi meomuzad. Bino ba muqarraroti Sozmoni baynalmilalii tandurusti vazifai A. tahqiqi solimii naslovarii mardho mahsub meshavad. A. dar chor samt inkishof meyobad: yakum – omuzishi nojurihoi jinsi, ki ba bemorihoi uzvhoi …
Mufassal »ANDROGEN
ANDROGEN, gormoni jinsii mardho, ki dar nutfadon hosil meshavad; A. khosiyati testosteronro dorost. A.-ro dar shakli kristalli az nutfadoni buqqa, naryon, khargush, inchunin odam ba dast ovardaand. On dar gadudi boloi gurda niz hosil meshavad. A. ba inkishofi alomathoi jinsii duyumini mardho tasiri intikhobi merasonad (mas., ba ovoz, ustukhonbandi, mushakho, …
Mufassal »ANDAROB
ANDAROB, chashmai minerali dar noh. Ishkoshim. Dar sohili rosti d. Panj, 63 km durtar az markazi nohiya, dar shafati rohi moshingardi Horug – Ishkoshim voqe ast. Balandiash az s. b. 2300 m. Tobiston chashma zeri obi daryo memonad. Debitash – 0,2 l/son., haror. obash +13,5 – +14,20S. Dar tarkibi obi …
Mufassal »ANZOB
ANZOB, chashmai khunuki minerali, 95 km shimoltari Dushanbe (8 km shimoltari agbai Anzob), dar sari rohi Dushanbe – Hujand, dar balandii 3179 m az s. b. voqe ast. Debitash 0,5 l/son., mineralnokiash 1,3 g/l. Obi A. dar tarkibi khud gidrokarbonati kalsiy, magniyu natriy dorad. Ad.: CHurshina N.M., Mineralnie vodi Tadjikistana, …
Mufassal »ANEVRIZMA
ANEVRIZMA (Aneurysma; ba manoi vase shudan), vase gashtani raghoi khun yo javfi dil, ki dar natijai yozidan va damidani devorahoi on ba vujud meoyad. A.-ro chun bodi saktai dil, ateroskleroz, sifilis va dig. bemoriho, hamchunin natijai zakhm (A.-i zakhmi) medonand. Malum ast, ki nuqsi modarzodi devorai rag metavonad boisi paydoishi …
Mufassal »ANESTEZIOLOGIYA
ANESTEZIOLOGIYA (Anaesthesiologia; az yun. anaisthesia – behissi, karakhti va …logiya), yak fasli tibbi amalist, ki masalahoi rafi dard va idorai faoliyati hayotan muhimi organizm (nafaskashi, gardishi khun, mubodilai moddaho va g.)-ro tahiya mesozad. Baze usulhoi A. ba tabiboni qadim malum bud. Mas., onho bo maqsadi karakht kardan az mavodi mukhaddir, …
Mufassal »ANKILOSTOMIDOZHO
ANKILOSTOMIDOZHO (Ankylostomidoses), yak guruhi bemoriho, ki kirmhoi lunda (ankilostomidaho) ba vujud meorand. Dar rudai odam 2 namudi ankilostomidaho – ankilostoma va nekator sukunat dorad. A. dar mamlakathoi iqlimashon torpiki va subtropiki pahn shudaand. Dar mamlakathoi iqlimashon mutadil ba A. shakhsone giriftor meshavand, ki dar zeri zamin, dar sharoiti rutubatash ziyodu …
Mufassal »