ВАГИНИЗМ (Vaginismus; аз лот. vagina – махбал), кашиши муташанничи мушакхои даромадгохи махбал ва каъри кос, ки хангоми кушиши мубошарат (баъзан дар мавриди ба хотир овардани он) ва муоинаи гинекологи ба вучуд меояд. Дар мавриди В. хамзамон ронхо чафс ва мушакхои девораи шикам таранг мешаванд. В. асосан дар занхое, ки рузхои …

ВАБО (Cholera), бемории шадиди сироятист, ки боиси иллат ёфтани рудаи борик, вазнинии холати умумии организм ва камобии бадан мегардад. Ангезандаи В. вибрионхо мебошанд. Хангоми В. рудаи борик аз таъсири захри ангезанда осеб ёфта, мубодилаи обу электролитхо вайрон, хун гализ, фаъолияти чигар ва гурдахо хароб мешавад. Ангезаи В.-ро с. 1883 Р. …

«ВАНДИДОД», яке аз бахшхои Авесто. Калимаи «В.» шакли тахрифшудаи «Видевдат» аст. Дар забони авестои он шакли «Ви-дагво датем» дошта, маъниаш «дод (конун)-и зидди девон» мебошад. «В.» 22 фаргард (боб)-и гуногунмавзуъро дар бар мегирад. Бобхо ба тарзи гуфтугу (пурсишу посух)-и байни Зардушт ва Ахура Маздо (эзиди ягона дар дини зардуштия) сохта …

ВАЗОИФИ СИДОДИИ ОРГАНИЗМ, вазоифи барйерии организм, фаъолияти мухофизи, ки тавассути механизмхои махсуси физиологи (хоилхо) ичро карда мешаванд. Хоилхо организмро аз таъсироти номусоиди мухит хифз намуда, бахри ба он ворид шудани бактерияхо, вирусхо ва моддахои зарарнок монеъ мегарданд, барои доими нигох доштани таркибу хосияти хун, лимфа, моеи бофта мусоидат мекунанд. Хоил …

ВАКСИНОТЕРАПИЯ, усули муоличаи беморихои сирояти тавассути ваксинахо. Дар мавриди В. неруи мухофизии организм таквият меёбад. Ваксинахо чараёни ташаккули подтанхо ва фагоситозро метезонанд, савияи иммуноглобулин ва ферментхоро баланд мебардоранд. Истифодаи ваксинахо хусусан хангоми бемории музмини бардавом муфид аст. Бо максади В. аз штаммхои бечони микроорганизмхо ва подгунхои чудогона (vi-подгунхо) истифода мекунанд. …

ВАКСИНАХО (Vaccina), мояхо, дорухое, ки аз микроорганизмхои кушта ё камкуввати беморизо, инчунин аз токсин (захр)-хои безарар тайёр шудаанд. Хангоми ба бадан гузаронидани В., дар организм нисбат ба ин ё он бемории сирояти масуният (иммунитет) инкишоф меёбад. Чунин иммунитет фаъол буда, ба таври сунъи хосил гаштааст. Коидахои ваксинатсияро бори аввал духтури …

ВАЗОПРЕССИН (аз лот. vas – раг ва pressus – фишор), гормони пептиди, ки дар хучайрахои гипоталамус хосил мегардад. В. тавассути наххои бандчаи гипоталамусу гипофизи ба хучайрахои хиссаи кафои гипофиз дода мешавад. В. обро дар организм нигох дошта, ба рагхои хун таъсири ангезишовар мерасонад. В. вобаста ба талаботи органзим ба мачрои …

ВАЗНИ ОДАМ (Pondus corporis), массаи тани одам, нишондоди антропометрие, ки бо рохи баркашидан бо максади бахо додан ба инкишофи чисмони, тагзия ва холати саломати амали гардонда мешавад. В. о. ба колбад (чусса), чинс ва синну сол вобаста аст. Вазни тан нишондихандаи нисбии инкишофи чисмони ва вазъи тандурустии одам мебошад. Хар …

ВАЛОКОРДИН, як навъ дору. Таркиби В. аз фенобарбитал, этилбромизовалерианат, равганхои пудина ва хмел, этанол ва об иборат аст. Онхо таъсири таскинбахш доранд, ангезиши силсилаи асабхои марказиро кам карда, боиси муътадил гаштани хоб мешаванд, рагхои хунгардро васеъ менамоянд. В. дар мавриди ихтилоли вазифавии силсилаи дилу рагхо (мас., тахикардия), неврозхое, ки бо …

ВАЛИДОЛ, як навъ дору. В. таъсири рефлекси дошта, рагхои хунгардро васеъ мекунад. Дар таркиби як курси В. 60 мг минтол мавчуд аст. Таъсири дору ба ангезиши нуги асабхои луобпардаи дахон вобастаги дорад. Дар натича энкефалинхо, эндорфинхо, динорфинхо ва пептидхо барин моддахо хосил мешаванд, ки бахри таскини хисси дард ва танзими …