ГЛОБУЛИНХО (аз лот. globuls – саккоча, гулулача), гурухи сафедахои растани ва хайвонот, ки дар табиат васеъ пахн шудаанд. Г. ба сафедахои глобулини мансубанд. Дар махлули сусти намакхои муътадил, кислотахои сероб ва ишкорхо хал шуда, дар об (ба гайр аз миозин ва баъзе диг. Г.) хал намешаванд. Дар махлули нимсери сулфати …

ГЛИКОЛИЗ (аз юн. glykys – ширин ва lysis – тачзия), раванди мураккаби ферментии тачзияи глюкоза. Г. дар шароити анаэроби (бе оксиген) дар бофтахои хайвонот ва одам сурат мегирад. Махсули нихоии табдили гликолизии глюкоза кислотахои шир ва аденозинтрифосфат (АТФ) мебошад. Кимати биологии Г. дар хосил шудани пайвастхои фосфор аст. Хангоми тачзияи …

ГЛИКОЗУРИЯ (Glycosuria; аз юн. glykys – ширин ва uron – пешоб), глюкозурия, глюкозпешоби, ба тавассути пешоб аз организм хорич шудани канди ангур (глюкоза). Г.-и гизои ба истеъмоли барзиёди канд асос ёфтааст. Чунин Г. зуд рафъ мешавад. Имкон дорад дар мавриди диабети канди, амрози гурда, хомилаги ва г. ба мушохида расад. …

ГЛИКОЗАМИНОГЛИКАНХО, полисахаридхои табии. Г. дар таркиби модаи байнихучайравии кариб хама намудхои бофтахои пайвандии одаму хайвонот мавчуд мебошанд. Г. дар пуст, бофтаи устухон ва тагояк, моеъи зулоли, чисми шишамонанд ва карния мушохида шудаанд. Г. дар фаъолияти такягох, нуфузпазирии мембранахои хучайра, «тар» кардани сатхи бандхо, чараёни сабзишу инкишоф, тачдиди бофтахо, бордоршави ва …

ГЛИТСЕРИН (юн. glykeros – ширин), соддатарин спирти сеатома. Г. моеи берангу буй ва шарбатмонанд; t гуд. 17,90С, t чуш 2900С, зичиаш 1260 кг/м3 (250С); хангоми 1000С хунук кардан, ба массаи шишамонанд табдил меёбад. Бо об, атсетон, спирти этил ва метил омехта мешавад. Бештари пайвастхои органики ва ноорганики (намак, ишкор, канд …

ГЛИКОПРОТЕИДХО, сафедахои мураккаби ангиштобдор. Кариб дар хама бофтахо ва моеоти организм вучуд доранд. Массаи мол. аз даххо хазор то якчанд млн. Ба Г. асосан мутсинхо ва мукоидхо мансубанд. Мутсинхо дар шираи гадудхои луоб, мас., дар шираи гадуди оби дахон вучуд доранд. Мукоидхо ба таркиби тагояк, устухон, пай, банд, зучочияи чашм, …

ГОМЕОСТАЗ (аз гомео… ва юн. stasis – холат, бехаракати), дар физиология, холати динамикии нисбатан якхелаи таркибу хосиятхои мухити дохили ва устувории функсияхои асосии физиологии организми одам, хайвонот ва растани. Истилохи «Г.»-ро с. 1929 физиологи америкои У. Кеннон пешниход намуд. Г. чун натичаи муносибатхои мураккаби координатсияви ва танзим, хам дар организми …

ГОМЕОПАТИЯ (Homeopathia; аз юн. homoios – шабех, монанд ва pathos – бемори), тарзи муоличаест, ки ба конунияти «шабехро бо шабехаш табобат мекунанд» («конуни шабохат») асос ёфтааст. Мувофики ин коида хангоми муолича вояи андаки он дорухоеро, ки дар сурати истеъмоли вояи зиёд боиси пайдоиши аломатхои ба бемори монанд мешаванд, истифода мебаранд. …

ГОМЕО… (аз юн. homoios – монанд, якхела), хиссаи калимахои мураккаб, ки монандиро ифода мекунад, мас., гомеопатия, гомеостаз ва г.

ГОВЗИРА (Bunium chaerophylloides), гиёхест хушбуи бисёрсола. Баландиаш 30 – 70 см. Баргаш паршакл. Мохи апр. гул карда, мохи май тухм мебандад. Дар тибби халки бо тухм ва лундакрешаи Г. дарди санги гурда, пешобдон, песи (витилиго) ва захми дахонро муолича мекунанд. Г. мисли зира дар байни мардуми машрикзамин бо хушбуии худ …