Биология

Витамин В15 – (пангамати калсий) табиати химиявӣ ва тарзи таъсири он пурра омӯхта нашудааст. Онро барои муолиҷаи бемории атеросклероз, ихтилоли гардиши хун, гепатитҳо васеъ истифода мебаранд.

Ҳазрати Бурайда (раз) мефармояд, ки: «Расулуллоҳ (с) ба саҳобаи киром омӯхт, ки: “Ҳар гоҳ ба қабристон бираванд, чунии бигӯянд: Бисмиллоҳи-р-Раҳмони-р-Раҳим Ас-салому алайкум аҳла-д-диёри мина-л-муъминина ва-л-муслимина ва инно иншоаллоҳу ла-лоҳикуна, асъалуллоҳа лано ва лакуму-л-офияҳ.[1] Тарҷума: Салом бар шумо бод аҳолии русто аз муъминону мусалмонон, бидуни шак мо ҳам ба зудӣ, иишоаллоҳ, …

Равандҳои биохимиявие, ки дар ҳуҷайра ба амал меоянд, бевосита ба сохтори ҳуҷайраи зинда вобаста буда, ҳар яки онҳо ягон вазифаро иҷро мекунанд. Чунин сохтори ҳуҷайраҳоро органоид меноманд ва онҳо ҳамчун увзҳои томи организм вазифаи махсусро иҷро мекунанд. Олимон зимни тадқиқотҳое, ки бо ёрии асбобҳои ҳозиразамон гузаронидаанд, имкон пайдо карданд, ки …

Организмҳое, ки аз пайвастагиҳои ғайриорганикӣ пайвастагиҳои органикиро синтез карда наметавонанд, барои аз муҳити атроф ворид шудани онҳо эҳтиёҷманданд. Чунин организмҳо гетеротрофҳо номида мешаванд. Ба онҳо аксарияти бактерияҳо, занбўруғҳо ва ҳамаи ҳайвонот мансубанд. Ҳайвонот дар табиат ҳайвоноти дигар ва растаниҳоро хўрда, якҷоя бо хўрок ангиштобҳо, чарбҳо, сафедаҳо ва кислотаҳои нуклеинати тайёрро …

Автотрофҳо организмҳое мебошанд, ки аз ҳисоби пайвастагиҳои ғайриорганикӣ ғизо (энергия) мегиранд. Ба онҳо баъзе бактерияҳо ва ҳамаи растаниҳои сабз дохил мешаванд. Вобаста ба кадом манбаи энергияро барои синтези пайвастагиҳои органикӣ истифода бурданашон организмҳои автотрофиро ба ду гурўҳ – фототрофҳо ва хемотрофҳо ҷудо менамоянд. Барои фототрофҳо манбаи энергия рўшноӣ буда, хемотрофҳо …

Мубодилаи энергетикиро одатан ба се марҳила ҷудо мекунанд. Марҳилаи якум – марҳилаи тайёрӣ мебошад. Дар ин марҳила молекулаҳои ди – ва полисахаридҳо, чарбҳо, сафедаҳо ба молекулаҳои хурд, глюкоза, глитсерин ва кислотаҳои равғанӣ, аминокислотаҳо; малекулаҳои калони кислотаҳоинуклеинат ба нуклеотидҳо таҷзия мешаванд. Дар марҳилаи мазкур энергияи кам хориҷ шуда, дар намуди гармӣ …

Раванде, ки муқобили синтез аст, диссимилятсия – маҷмўи реаксияҳои таҷзия мебошад. Ҳангоми таҷзия шудани пайвастагиҳои калонмолекула энергия хориҷ мешавад, ки барои реаксияҳои синтези биологӣ зарур аст. Бинобар ин, диссимилятсияро мубодилаи энергетикии ҳуҷайраҳо ё катаболизм (аз юнонӣ кatabole – вайронкунӣ, ба паст партофтан) низ меноманд. Энергияи химиявии моддаҳои ғизоӣ дар бандҳои …

Транслятсия (аз лотинӣ translatio – додан). Давраи дигари синтези биологӣ – гузаронидани ахборе, ки дар пайдарҳамии нуклеотидҳо (пайдарҳамии кодонҳо)-и молекулаи КРН-а ҷой дорад, дар пайдарҳамии аминокислотаҳои занҷ-ири полипептидӣ мебошад. Дар прокариотҳо (бактерияҳо), ки ядрои ташаккулёфта надоранд, рибосомаҳо ба молекулаи аз нав синтезшудаи КРН-а зуд баъди ҷудошавии он аз КДН, ё …

Транскрипсия (аз лотинӣ transcriptio – рўнавис кардан). Ахбор бо роҳи дар яке аз силсилаҳои молекулаи КДН синтез шудани молекулаи яксилсилаи КРН ба вуҷуд меояд, ки пайдарҳамии нуклеотидҳои он ба пайдарҳамии нуклео- тидҳои матритса (модарӣ) – занҷири полинуклеотидии КДН мувофиқат мекунад. Механизми махсуси «донистани» нуқ\таи ибтидоии синтези сафеда, интихоби занҷири КДН, …

Чӣ тавре қайд кардем, ҳамаи гуногунии хосияти молекулаҳои сафедагӣ дар ниҳояти кор бо структураи якумини онҳо, яъне бо пайдарҳамии аминокислотаҳо муайян мегардад. Барои синтез шудани сафеда, ахбор оид ба пайдарҳамии (пайиҳам ҷойгиршавии) аминокислотаҳо дар структураи якумини он бояд ба рибосома расонда шавад. Ин раванд ду давра ё худ ду марҳиларо …