AORTIT, iltihobi devorai aorta. A. shadid, zershadid va muzmin meshavad. A.-i shadid dar mavridi bemorihoi shadidi siroyati yo yagon oseb inkishof meyobad. A.-i muzmin dar zaminai A.-i shadid, bemorihoi siroyatii muzmin, khususan, sifilis, tarbod sar mezanad. A. beshtar orizai sifilis ast. Hangomi A. asosan aortai bolorav oseb meyobad. Dar natija …
Mufassal »AORTA
AORTA (Aorta), shohrag, abhar, ragi sharayoni, ki az medachai chapi dil ibtido megirad. A. az qismi bolorav, kamonak va qismi poyonrav iborat ast. Qismi poyonrav to nazdi diafragma A.-i sina nom dorad. Qismi az diafragma poyoni onro A.-i shikam menomand. On dar saviyai muhrai IV miyon ba sharayon (arteriya)-hoi tihigohii …
Mufassal »ANJIR
ANJIR (Ficus carica), t i n, butta yo darakhtest khurd. A.-i khudruy to 4 – 5 m qad mekashad. Tanaash sershokh, bargash kaloni chokdor, mevaash murudshakl yo kulchamonandi zard, sabz, bunafsh va bur. A.-i khudruy dar kuhistoni Hisor, Darvozu Qarotegin va dig. mavzeho duchor meoyad. A.-ro dar Tojikiston az zamonhoi …
Mufassal »ANJIBARAK
ANJIBARAK (Polugonum nitans), giyohest bisyorsolai khudruy. Az 25 to 95 sm qad mekashad. Poyaash rost, bargash darozruya yo neshtarshakl. Gulash gulobii safedtob, khushagulash bayzashakl. Mevaash chormagzaki seqirra, sufta, jilodor, dorchini yo buri dorchini. Iyun – sent. gul karda tukhm mebandad. A. dar alafzor, archazor, tuszor, margzorho meruyad. Dar q-kuhhoi Turkiston, …
Mufassal »ANURIYA
ANURIYA (Anuria; az an – hissachai inkori va uron – peshob), tamoman qat yo khele kam shudani ikhroji peshob. Hangomi bemorihoi gunogun, mas., nefriti shadid va muzmin, band shudani rohi peshob, illati shadidi gurdaho, nefropatiyai zanhoi homila, qay va isholi beist (vabo, gastroenterit) ba amal meoyad. A. pasigurdai, peshigurdai, haqiqi, …
Mufassal »ANTROPONOZHO
ANTROPONOZHO (Anthroponoses; az antropo… va nosos – bemori), bemorihoi siroyati va parazitii odam, ki angezandai onho dar jarayoni tahavvulot faqat baroi sukunat dar organizmi inson mutobiq gashtaast. Manbai siroyati angezandahoi A. faqat odam meboshad (shakhsi bemor yo homili angezandahoi marizi). Ba A. amyobiaz, askaridoz, domana, isholi khunin, vabo, poliomielit, khunoq, …
Mufassal »APPENDITSIT
APPENDITSIT (Appendicitis), iltihobi kirmruda, gazaki izofai kirmshakl (appendiks)-i kurruda. Dar rudai odam mikroorganizmhoi gunogun mavjud boshand ham, onho odatan bemoriovar nestand. Ammo dar baze mavridho khosiyati nomatlubi onho zuhur yofta, boisi gazaki ruda megardand. Mas., yake az sababhoi paydoishi A. az izofai kirmshakl ba kurruda bo dushvori guzashtani muhtavoi ruda …
Mufassal »APPENDIKS
APPENDIKS (az lot. appendix – zamima, zoid), kirmruda, izofai kirmshakli kurruda. A.-i odam 1 – 28 sm, qutrash 4 – 5 mm ast. Darozii A. bazan to 28 sm meshavad; darozii A.-i navzodon 3 – 5 sm, kudakoni 10 – 12-sola 9,5 sm ast. Dar baze holatho odam metavonad A. …
Mufassal »APONEVROZ
APONEVROZ (Aponeurosis), lavhachai pahni boftahoi payvandi, ki az nakhhoi ustuvor va chandir tarkib yoftaast. Tavassuti in guna lavhachaho mushakho ba ustukhon yo digar boftahoi badan payvast meshavand. Niyom (mushakparda)-i zeri pusti kafi poy, kafi dast, qismi muydori sarro niz A. menomand. Rangi A. safedi nuqragun ast. Az jihati sokhtori gistologi …
Mufassal »Buymodaroni mahinbarg
Buymodaroni mahinbarg — in giyohest az jinsi buimodaroni durushtbarg. Farq miyoni in va buymodaroni durushtbarg dar on ast, ki barghoi in monandi suzan mahin va borik-boriki guyo az du pahlui shohbargash chun rishtahoi kutokh-kutoh kator chida shuda boshand va majmuash pari pahni murgro ba khotir merasonad, ki dar ruyi zamin …
Mufassal »