Илм

КИСЛОТАИ БОРАТ, кислотаи ортоборат, H5BO3, кислотаи сусти сеасосаи ноорганики, кристаллхояш беранги пулакчашакл, зичиаш 1480 кг/м3, t гуд. 169°С (бо тачзия). Дар об, спирт ва диг. халкунандахои органики хал мешавад. Хангоми гарм кардан оби таркибашро хорич карда, аввал ба кислотаи метаборат HBO2, баъд ба ангидриди борат B2O3 табдил меёбад. Намакхои К. …

КИСЛОТАИ АТСЕТИЛСАЛИТСИЛАТ (Acetylsalicylic), як навъ дору. Дар шакли курсхои гуногун (мас., курс барои кудакон, курси пардадор, ки дар руда хал мешавад, курси чилддор, курси дар об халшаванда ва г.) истехсол карда мешавад. К. а. таъсири зидди илтихоб, рафъи дард ва табфарор дорад. Барои муоличаи тарбод, артрити тарбодмонанд, миокардити сироятию аллерги, …

«КИТОБУ-Л-ХИДОЯТИ-Л-МУТААЛЛИМИН Фи-Т-ТИБ» («Дастур барои омузандагони тиб»), асари Абубакр Рабеъ ибни Ахмади Ахавайнии Бухори. Кухантарин китоби пизишки ба забони точики буда, дар а. 10 таълиф шудааст. «К.» бо номхои «Хидояти-л-мутааллимин фи-т-тиб» ва «Куннош» низ маълум аст. «К.»-ро Ахавайни барои фарзанди худ таълиф намудааст. Дар ин хусус худи муаллиф мегуяд: «Ту, ки …

«КИТОБУ-Л-ФУСУЛ Фи-Т-ТИБ», асари Абубакр Мухаммад ибни Закариёи Рози (865 – 925), дар боби тиб. Номи дигари он «Китобу-л-муршид» буда, нахуст ба забони иброни бо номи «Perapim» ва сипас ба забони лотини тарчума шудааст. Аз ин китоб факат хамин тарчимахои ибронию лотинии он маълуманд. Ад.: Абубакри Рози, «Манофеъу-л-агзия ва дафъу мазоррихо», …

«КИТОБУ-Л-КУЛАНЧ», асари Абубакр Мухаммад ибни Закариёи Рози (865 –925). Китоб аз 18 боб иборат буда, дар он дар бораи чигунагии дард, нишонахо, ташхис ва анвоъи куланч, роххои табобат, гизохои муносиби ин бемори ва дар охир дар бораи нишонахои аз куланч огохидиханда сухан меравад. Матни интикодии ин китобро доктор Субхи Махмуди …

«КИТОБУ-Л-АДВИЙАТИ-Л-КАЛБИЙА» («Китоб дар бораи дорухои дил»), асари Абуали ибни Сино дар боби тиб, ки с-хои 1019 – 21 дар Хамадон бахшида ба Аш-Шариф Саид Абулхусайн Али ибни Абулхусайн ал-Хасани ба забони араби таълиф шудааст. «К.» масъалахои амрози дил ва муоличаи онро бо далелхо шарх медихад. «К.» аз мукаддима, 19 фасл …

«КИТОБУ ГИНО ВА МУНО» («Китоби баёни максадхо»), асари Абумансури Хасан ибни Нух ал-Камари ал-Бухорои дар боби тиб. А. 10 ба забони араби таълиф ёфтааст. Асари мазкур ба номбар кардану шинохтани беморихои гуногун, муоличаи онхо ва дорухои барои муоличаи онхо лозим бахшида шудааст. «К.» аз сарсухан ва се маколаи алохида иборат …

«КИТОБ ФИ-Н-НАБОТ» («Китоб дар бораи растанихо»), асари Абуханифаи Диновари дар боби наботшиноси (ботаника), ки с-хои 850 – 855 ба забони форси-точики навишта шудааст. «К.» нахустин асарест оид ба дарёфту парвариши 482 навъи растанихои доруи. Муаллиф барои шарху эзохи хар як растании доруи ва ба кадом дард даво будани он аз …

«КИТОБ МО АЛ-ФАРК» («Китоби фарк чист?»), асари Абубакр Мухаммад ибни Закариёи Рози (865 – 925 м.) дар баёни чигунагии фарки миёни беморихо. Ба забони араби таълиф шудааст. Номи китоб дар сарчашмахо ба шаклхои «Мо ал-фарк», «Мо ал-фурук» ва «Калом фи-л-фурук байна-л-амроз» низ ёд мешавад. «К.» аз мукаддима, панч макола, хар …

КИСТАИ ТУХМДОН, ташкилаест, ки дар тухмдони занхо падид меояд. Шаклхои гуногун дорад, мас., фолликулави, кистаи чисми зард, кистаи зоидхои тухмдон ва г. Кистаи фолликулави бештар дар занхои гирифтори хунравии бачадон, миома, аднексит ба мушохида мерасад. Кутри К. т., одатан, аз 8 см калон намешавад. Кистахои кутрашон то 4 см бидуни …