BuHRON (Crisis), dar rafti bemori nogahon bad shudani vazi bemor. B. mumkin ast dar natijai khastagii ziyod, hayajonu iztirob, kor dar sharoiti nomusoid (dar binoi sershavqun yo havoyash dam, hangomi tartibi nodurusti mehnatu istirohat), tagyiri obu havo, istemoli gizoi baroi bemor mamnu, az jumla khuroki serravgan, biryon yo sernamak, suiistemoli …
Mufassal »ABDURAHMONOV Muin Kamolovich
ABDURAHMONOV Muin Kamolovich (tav. 30. 11. 1933, sh. Bukhoro), akusher- ginekolog, doktori ilmi tib (1971), prof. (1990), Alochii tandurustii IJSHS. Hatmkardai Omuzishgohi tibbii sh. Stalinobod (holo Dushanbe; 1951) va fakultai tibbi harbii Donishkadai davlatii tibbii sh. Kuybishevi FR (1957). Dukhturi harbi dar Jumhurii Demokratii Olmon(1958 – 59). Aspiranti In-ti tibbi …
Mufassal »ABULABBOSI SARAHSY
ABULABBOSI SARAHSY, Abulab- bos Ahmad ibni Marvoni Sarakhsi (s. tav. nomalum – vaf. 899, Bagdod), tabib va faylasufi maruf. Dar ibtido muallimi khalifai abbosi Mutazid bud, sipas az nadimoni u gasht va khalifa asrori khud bo u dar miyon meguzoshtaast. Bar asari ifshoi roze ba mahbas kashida qatl karda shud. …
Mufassal »ABSORBSIYA
ABSORBSIYA (az lot. absorptio – chab- bish), az omekhtai gazho ba tavassuti moe chabbida shudani modda. Hangomi A. chabbish dar tamomi hachmi absorbent meguzarad. Bisyor amaliyoti asosii sanoati, mas., istehsoli kislotahoi nitrat, sulfat va oksalat, soda va g. tavassuti A. amali megardand. A. hangomi az omekhtahoi zahrnok toza kardani gaz …
Mufassal »ABRU
ABRU, a b r u, qosh, khatti kamonshakli muyho, ki dar tagi peshona va boloi chashm ast. A. dar barobari ahamiyati estetiki doshtan, chashmro az shorida faromadani araqi chabin muhofizat menamoyad.
Mufassal »ABHARV
ABHARV, chashmai mineralii obash sard dar noh. Ishkoshim. Taqr. 10 km durtar az markazi nohiya dar balandii 2800 m az s. b. voqe ast. Obi chashma az se mavze favvora mezanad, ki harorat va debiti onho gunogun meboshad. CHashmai yakum taqr. 1 km durtar az rezishgohi soi Darai Namak voqe …
Mufassal »ABUSAHLI MASEHI
ABUSAHLI MASEHI, Abusahl Iso ibni YAhyoi Masehii Jurjoni (s. tav. nomalum – vaf. dar hududi 1011), tabib, az muosironi Abuali ibni Sino. To s. 403 h. dar darbori oli Mamun dar Horazm zindagi va faoliyat dosht. A. M. ustod va dusti nazdiki Abualii Sino bud. Onho dar Horazm hamroh kor …
Mufassal »ABUMANSURI MUVAFFAQ
ABUMANSURI MUVAFFAQ ibni Alii Hiravi, tabib va dorushinosi a. 11 tochik. Nom va talifoti A. M.-ro hech yak az sohiboni osori asrimiyonagi zikr nakardaand. YAgona makhaze, ki az on metavon lahzahoi hayoti A. M.-ro arzyobi kard, asari u «Al-Abniya an haqoiqi-l-adviya» ast, ki az khususi adviyai mufrada va khavossi onho …
Mufassal »ABUMANSURI BUHORY
ABUMANSURI BUHORY, Abumansur ibni Hasan ibni Nuhi Qamarii Bukhori (s. tav. nomalum – s. vaf. 990), tabib. Dar ahdi Somoniyon ba sar burdaast. Bo asarhoi Buqrot, Jolinus, Sushruta va dig. olimonu mutafakkiron shinos bud. Oid ba tibbu tabobat talifoti ziyod dorad: «Risola andar ilochi amrozi sadr» («Tar- zu usulhoi muolichai …
Mufassal »ABUBAKRI DAQQOQ
ABUBAKRI DAQQOQ, tabib va donishmandi mashhuri a. 11 tochik. Nizomii Aruzii Samarqandi dar bobi chahorumi ki- tobi khud « CHahor mahola» az zaboni u hikoyate ovardaast ba chunin mazmun: «… tabib boyad, ki nekuetiqod buvadu amru nahyi sharro muazzam dorad. Va az olami tib boyad, ki «Fusul»-i Buqrotu «Masoil»-i Hunayni …
Mufassal »