Теги: Тиб

БУҒУМ, мафсил, пайванди мутаҳаррики устухонҳо. Одатан, пайвандгоҳи устухонҳои ангуштро Б. меноманд, мас., Б.-и асосӣ, Б.-и миёна, Б.-и нохун. Ниг. низ Банд.

БУҒУМАК (Polygonum persicaria), бобосилак, кайкалаф, гиёҳест яксола. Аз 20 то 100 см қад мекашад. Пояи буғумдори сершох, барги нештаршакл, гули гулобӣ ё сафед дорад. Гулаш моҳҳои май – окт. мешукуфад. Дар марғзорҳо, саҳро, боғ, қад – қади ҷӯйборҳо, киштзори обӣ ва шолизор (дар баландии 300 – 2700 м аз с. …

БУЖЗАНӣ, бо мақсади ташхис ва муолиҷа ба баъзе узвҳои найчашакл ворид сохтани асбобҳои махсус – бужҳо. Б. ҳангоми хадша бастани узвҳои найчашакл истифода мегардад. Барои ин Б.-ҳои филизӣ ва чандир кор фармуда мешаванд (онҳоро қаблан стерилизатсия менамоянд). Б.-ро дар амалияи урологӣ баҳри ошкор сохтани дараҷаи танг гаштани маҷрои пешоб ва …

БУЗҒУНҶ, бузғинҷ, ғунҷ, ҷинҷак, галла, як навъ омоси узвҳои растаниро гӯянд, ки дар натиҷаи аз таъсири оби даҳони ангезандаҳо (бактерияҳо, кирму кана) зуд тақсим ва калон шудани ҳуҷайраҳои паренхима ба вуҷуд меояд. Б. барои ангезандаҳо муҳити ғизо ва сукунат аст. тақр. 15 ҳаз. Б.-ҳои гуногуншакл маълуманд, ки бештар дар узвҳои …

БУҚРОТ (муарраби Hippokrates), Ибуқрот, Гиппократ (460, ҷаз. Кос – 377 то м., Фессалия), ҳаким ва мутафаккири Юнон. Яке аз асосгузорони тибби антиқӣ, асосгузори усули ташхиси клиникӣ дар тиб. Б. тибро аз падараш (Гераклид) ва дар мактаби тиббии ҷаз. Кос омӯхтааст. Модари Б. – Фенарета момодоя буд. Б. баъди фавти волидон …

БУЛИМИЯ (Bulimia; аз юн. bu (s) – буққа ва limos – гуруснагӣ), эҳсоси ноҷури гуруснагӣ. Б., одатан, боиси бисёр истеъмол кардани ғизо мешавад (полифагия). Сабаби асосии Б. ихтилоли фаъолияти маркази ташаккули ҳисси гуруснагӣ, иштиҳо ва серӣ бинобар бемориҳои асабҳои марказӣ (энсефалит, омоси чуқурчаи қафои ҷумҷума), ноҷӯриҳои рӯҳӣ (кататония, олигофрения) ва …

БУЛУТ (Quercus), дарахтест худрӯй ва боғӣ. Б. дарахти қадбаланд (35 – 40 м) аст; қутраш 1 – 1,5 м; 500 (баъзе намудҳояш то 2000) сол умр мебинад. Танааш рост, баъди 30 – 35 сол бо пӯстлохи хокистарранги тира пӯшида мешавад. Баргаш пармонанд, гулаш майдаи ҷудоҷинса; баробари кушода шудани баргҳо мешукуфад. …

БУРДЕНКО Николай Нилович (3. 6. 1876, деҳаи Каменка, ҳоло вил. Пенза – 11. 11. 1946, Москва), ҷарроҳи шӯравӣ, яке аз асосгузорони нейрохирургия, акад. АФ ИҶШС (1939), акад. ва аввалин президенти АИТ ИҶШС (1944 – 46), генерал-полковники хизмати тиббӣ, Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ (1943). С. 1906 Донишгоҳи Юрев (ҳоло Тарту)-ро хатм намуд. …

БУРСИТ (Bursitis; аз лот. bursa – калта), газаки халтачаҳои луобдори банду буғум. Бештар дар атрофи бандҳои оринҷ, китф, зону, соқу панҷаи по, косу рон ба вуҷуд меояд. Б. шадид ва музмин мешавад. Б.-и шадид, одатан, дар натиҷаи зарбу лат, харошёбӣ, ҷароҳати хурди буғумҳо ё чун оризаи бемориҳои римнок (мас., пучак), …

«БУРЪУ-С-СОЪА» (Муолиҷаи фаврӣ), асари Абӯбакр Муҳаммад ибни Закариёи Розӣ (865 – 925). Ба забони арабӣ таълиф шудааст. Аз 24 боб иборат буда, муаллиф онро барои вазир Абулқосим ибни Абдуллоҳ навиштааст. Дар қадим аз тарафи шахси номаълуме ба форсӣ тарҷима шудааст. Нусхаҳои хаттии зиёде аз ин китоб ба арабӣ ва форсӣ …