КОРОНАРИТ (Coronaritis; лот. coronarius – иклилӣ), илтиҳоби артерияҳои иклили (коронари)-и дил. Бештар ҳамчун зуҳуроти васкулитҳо, мас., ҳангоми тарбод, периартериити ғуддаӣ ва ғ. рух менамояд. Бо нишонаҳои стенокардия, тағйири ЭКГ, аритмияи дил падид меояд. Баъзан К. муҷиби сактаи дил мешавад. Бо мақсади муолиҷаи К. сабаби онро рафъ сохтан лозим аст.

КОРСЕТИ ОРТОПЕДӣ, ҷиҳозест барои ноҷунбон нигоҳ доштани сутунмӯҳра ҳангоми шикастан, иллат ёфтан ва қаҷ шудани он. К. о.-ро аз масолеҳи гуногун (пӯст, матоъ, гаҷ, нитролак, ҷабираи филизӣ, пластмасса ва ғ.) аз рӯи қолаби гач тайёр мекунанд. К. о. бояд зич ҷафс шуда, сутунмӯҳраро мустаҳкам нигоҳ дорад. Духтур вобаста ба хусусияти …

КОРТИЗОЛ, гормони глюкокортикоидӣ. Табиати стероидӣ дорад. К.-ро қабати беруни (қишр)-и ғадуди болои гурда зери таъсири гормони адренокортикотропӣ (АКТГ) ҳосил менамояд. К. танзимгари мубодилаи карбогидратҳо дар организм аст. Он ҳамчунин дар инкишофи аксуламалҳои стрессӣ ширкат меварзад. Миқдори К. хусусан пагоҳирӯзӣ зиёд мешавад (бегоҳирӯзӣ миқдори он дар организм нисбатан кам хоҳад шуд). …

КОРТИКОСТЕРОН, гормони глюкокортикоидии камаҳамият ва нисбатан камфаъолияти қишри ғадудҳои болои гурдаи одам. Фаъолияти минералокортикоидии К. нисбат ба фаъолияти кортизол бештар, вале аз фаъолияти алдостерон камтар аст.

КОС (Pelvis), як ҷузъи скелет, ки ба андомҳои поёнӣ тааллуқ дорад. Аз ду устухони кос, чорбанд ва думғоза иборат аст. К. якҷоя бо банди косу рон такягоҳи бадан аст. К. калон ва хурд мешавад. К.-и калон аз пеш бо девораи пеши шикам, аз қафо бо сутунмӯҳра, аз паҳлӯҳо бо нӯги …

КОСАИ САР (Cranium), ҷумҷума, кадуфт, косахонаи сар, скелети сари ҳайвоноти мӯҳрадор ва одам. К. с. аз 2 қисм – майнавӣ ва чеҳравӣ иборат аст. К. с.-и одам аз 6 устухони суфтаи хамида таркиб ёфтааст: устухонҳои пешонӣ ва пушти гардан (устухонҳои тоқ), устухонҳои фарқи сар ва чакка (устухонҳои ҷуфт), устухонҳои фонашакл …

КОСИ ТАНГ (Pelvis contracta), як навъ нуқси анатомӣ. Шакл ва андозаи коси зан барои таваллуд аҳамияти калон дорад. Аз ин рӯ, духтури машваратгоҳи занона коси занро чен мекунад. К. т. барои гузаштани тифл, хусусан сар, мамониати ҷиддӣ мерасонад. Ҳангоми ин таваллуд тӯл кашида, вазнин мегузарад, баъзан бо фоҷиа меанҷомад. Тангии …

КОСМЕТИКА (аз юн. kosmetice – санъати ороиш), пардозгарӣ, оростагӣ, машшотагӣ, таълимотест оид ба воситаву тарзҳои беҳ кардани намуди зоҳирии одам. Аз давраҳои қадим халқҳои гуногун ба васоити К. ва истифодаи онҳо диққати калон медоданд. Дар Миср 2000 сол пеш аз м. барои К. равғанҳои гуногун, моддаҳои хушбӯй, мушк, ҳанут ва …

КОСНӣ (Cichorium intybus), коснич, шири харак, гиёҳест бисёрсола. Аз 30 то 150 см қад мекашад. Пояи рости сершох, барги пармонанд, гултӯдаи сабадак, гули нилгун ё кабуд дорад. Аз баҳор то тирамоҳ гул мекунад. Одатан дар канори рӯд, роҳ, боғу саҳро, заминҳои партову бекорхобида, ғаллазору юнучқазор мерӯяд. Дар ҳама ноҳияҳои ҷумҳурӣ …

КОСТИН Валерян Степанович (тав. 26. 12. 1923, ш. Николаев), ҷарроҳ, доктори илми тиб (1969), проф. (1976). Иштирокчии ҶБВ. Хатмкардаи ДДТТ ба номи Абӯалӣ ибни Сино (1951). Ҷарроҳ ва сардухтури беморхонаи марказии ноҳ. Ҷилликӯл (1951 – 53), ассистент (1953 – 65), дотсент (1965 – 76) ва проф. кафедраи ҷарроҳии госпиталии ДДТТ …