Илм

Сияхак (Сиёхак ё Часпак) — Инро мумкин аст гуфтан, ки мушунги гайрихуроки мебошад. Ин гиёхест, ки дар миёни гандумзор ва наск меруяд, гулаш кабуд. Пояаш ба растании дигар такя намуда месабзад. Гилофи тухмаш монанди гилофи тухми мош аст, донааш хам кариб ба андозаи мош, вале сиёх ва сахт мебошад. Дар тиб …

Пудина се намуд дорад: пудинаи дашти, пудинаи нахри ва пудинаи кухи, ки ба забони узбеки кийикути меноманд ва дар байни точикони шимоли бо хамин ном иштихор дорад. Пудинаидаштиробаргхояшреза, нарм, нозук, буяштундибоатрият, таъмвабуйиоибапудинаинахриназдиктар. валеазонтезтарваталхтараст, тухмашмонандитухмирайхонмебошад. Мизочаш дар аввали дарачаи севум гарм ва хушк аст. Хислатхои шифобахши он: ошомидани он барои кузоз (столбняк) дору …

Лаблабу   — ин ду навъ аст: а) лаблабуи сурх, ки ширин аст; б) лаблабуи сафеди зардтоб, ки ширинии он камтар назар ба навъи сурхи он. Бехтаринаш навъи сафеди он аст барои даво. Мизочаш мураккаб-ул-куво, яъне дар мизочхо муътадил аст. Хислатхои шифобахши он: ин поккунандаи узвхо, тахлилдихандаи моддахои гафси бадан, кушояндаи гиреххо, …

Печак ин гиёхест, ки хар чи наздикаш бошад, ба он мепечад. Намудаш гуногун: сафед, сурх, зард ва бунафш аст. Тухмаш дар гилофе сиёхи моил ба сурхи ва кисме аз он бесамар мебошад. Биёраи хамаи навъхои печак ширдор аст. Бехтарини печакхо кисми майдаи он аст. Ба забони русси печакро «Вьюнок» меноманд. …

Саломалек (Саломалейкум) —  ин пиёзаки хушбуест, ки сахт, кулулаи дарозак ва баъзе факат дарозак ва гайра. Гиёхаш дар заминхои корам ва гайрикорам меруяд, ки намнок бошанд. Инро мардум мешиносанд. Дар тиб пиёзаки зеризаминии сиёх, пусти дарунаш сафед, хушбуйи сахти он ба кор меравад. Навъхои дигараш зарарнок, хатто захрнок аст. Ба …

Биринч  — ин растании зироати ба мо маълум аст, ки дар заминхои обдор кишта мешавад, аксар дар даруни об меруяд ва дар об месабзаду мерасад. Аз як шоли дар Хиндустон ду карат хосил мегиранд: дар вакти бахорон ва дар тирамох. Аз шолие, ки дар лаб ва наздики бахрхо ва укёнусхо …

Тархун — ин гиёхро ба забони точики тархони мегуянд. Тару тозаи онро мардуми сарзамини Эрон монанди кабудихои дигар чун: наъноъ, пудина, таратезак (индов) ва монанди инхо бо нон, чургот, панир ва гайра мехуранд. Ин растани навъхои бустони ва сахрои дорад. Онро бо усули киштани тухмаш ва каламчаи шохашро шинонидан месабзонанд. …

Каламфур — Ин растании машхур аст. Самараш дарозаки иборат аз пусти дарунхоли, дар аввал сабз ва баъди расидан сурх мегардад. Таъми самараш хеле тез бо камтар талхист. Инро дар баъзе махалхои точикон иштибохан «занчабил» меноманд, вале дар хакикат занчабил чизи тамоман дигар аст ва занчабил дар шароити сарзаминхои мо намеруяд. Дар …

Шавкарон — ин гиёхи захрнок аст, ки ба точики тафт меноманд. Гулаш анбухи сафеди чатри монанди гули шибит, вале аз он хеле зиёд мебошад. Тухмаш мисли нонхох моил ба сафеди ва луоб дорад. Ба забони русси онро «Болиголов пятнистый» меноманд. Мизочаш дар дарачаи чорум сард ва дар дувум хушк аст. …

Авсач — ин растаниест, ки бар деворхо ва панчарахо хазида баланд мешавад. Баргаш ба барги гулисурх монанд, вале хору пашмак дорад ва васеътар аст аз он. Мевааш монанди самари мармичон ва тути сиёх, вале сурх аст. Инро дар диёрхои мо бисёр парвариш менамоянд. Онро ба забони руси земляника мегуянд. Мизочи …