АНКИЛОЗ (аз юн. ankylos – кач), бехаракатии банду бугумхо дар натичаи ба хамдигар васл шудани онхо. Ду намуди А. мавчуд аст: фибрози (банду бугумхо дар натичаи дар байни онхо сабзидани бофтаи фибрози ночунбон мешаванд) ва устухони (тагояки бугумхо кисман ё пурра вайрон шудаанд ва дар сатхи урёншудаи онхо бофтаи устухони …

АНКИЛОСТОМИДОЗХО (Ankylostomidoses), як гурухи беморихо, ки кирмхои лунда (анкилостомидахо) ба вучуд меоранд. Дар рудаи одам 2 намуди анкилостомидахо – анкилостома ва некатор сукунат дорад. А. дар мамлакатхои иклимашон торпики ва субтропики пахн шудаанд. Дар мамлакатхои иклимашон муътадил ба А. шахсоне гирифтор мешаванд, ки дар зери замин, дар шароити рутубаташ зиёду …

АНТИБИОТИКХО (Antibiotica; аз анти… ва юн. bios – хаёт), моддахое, ки махсули фаъолияти микроорганизмхо, хайвонот ва растани буда, рушд ва афзоиши намудхои гуногуни микробхоро бозмедоранд. А-хои 15 – 16 дар тибби халки хангоми муоличаи чарохати мадданок аз магори сабз истифода мебурданд. С. 1929 микробиологи англис А. Флеминг дар асоси таълимот …

АНИС [Pimpinella anisum (≈ Anisum vulgare)], анисун, бодиёни руми, бодиёни мисри, бодиёни форси, гиёхест яксола; ба кашниз ва чаъфари монанди дорад. Бехаш дукмонанд (дарозиаш 50 – 90 см), пояаш рост (20 – 70 см кад мекашад), пашмакдор. Баргаш дар поя пайдархам чойгир шудааст. Барги бехи пояаш паррадор ё яклухт, думчадароз; …

АНОРЕКСИЯ (Anorexia; аз an – хиссачаи инкори ва orexis – иштихо), набудани иштихо (дар холати вучуд доштани талаботи физиологи ба он). А. дар натичаи ихтилоли фаъолияти маркази тагзия ба вучуд меояд. Сабаби А. беморихои рухи, ихтилоли фаъолияти гадудхои дохили, захролуди, халал ёфтани мубодилаи моддахо, беморихои узвхои хозима (гастрити шадид, саратон, …

АНОР (Punica granatum), нор, руммон, бутта ё дарахтест начандон калони сертана. То 2 – 5 м кад мекашад. Навдахояш хокистарранги сабзтоб, пустлохи шоххояш хокистарранги хира, баргаш байзашакли нугтез, гулаш сурхи кузачамонанд, зангулашакл. Мевааш калон, пусташ чармгуни сурх ё зардтоб. Апр. – май гул карда, мевааш сент. – окт. мепазад. Анорзорхои …

АНОСМИЯ (аз юн. an – хиссачаи инкори ва osme – буй), набудани эхсоси шомма. А. хангоми тагйироти луобпардаи бини (варам кардани он, мавчудияти полип, омос, кач шудани девораи бини, атрезияи рохи бини ва г.), зуком, назла, грипп, баъзан дар вакти беморихои майна мушохида мешавад. Дар мавриди А. хисси зоика низ …

АНОНИХИЯ (Anonychosis), анонихоз, дар ангуштон набудани нохун. А. яке аз шаклхои дистрофияи нохунхост. Ба дистрофияи нохунхо мансубанд: атрофияи нохунхо – нихоят тунук шудани нохунхо; гипертрофияи нохунхо – гафс шудани лавхачаи нохунхо; макродактилия – калон шудани андозаи ангуштогн ва нохунхо; микродактилия – хурд шудани андозаи ангуштон ва нохунхо; зиштии ангуштон ва …

АНОМАЛИЯ (Abnormitas), инхирофи ташаккул. Дар мавриди А узв сохти гайримукаррари мегирад ё берун аз чои худ чойгир мешавад. Мавчуд будани узвхои зиёдати низ А. махсуб меёбад (мас., ангушти барака).

АНКАБУТИЯ, турпарда, яке аз пардахои девораи гузаи чашм. А. гузаи чашмро аз дарун фаро гирифтааст. Пардаи хеле нафис буда, сохтори мураккаб дорад. Кабати берунии А. аз хучайрахое ташаккул ёфтааст, ки вобаста ба шакл онхро чомчахо ва каламчахо меноманд. Чомчахо барои эхсоси ранг, каламчахо бошанд, барои дарки рушнои хизмат мекунанд. Кабати …