ГАДУДХОИ ЧАРБ (Glandulae sebaceae), гадудхои пуст, ки махсули онхо муй ва сатхи пустро равганин мекунад. Г. ч. дар тамоми сатхи пусти бадан чой доранд; адади онхо хусусан дар пусти руй, сина ва тахтапушт бисёр аст. Кариб хамаи Г. ч. дар фолликулахои муй боз мешаванд. Дар сари олоти таносул, галафа, лабхои …

ГАДУДХОИ УСОРАИ ДОХИЛи, гадудхои эндокрини, гадудхои махсус, ки гормонхои хосилкарда ва ихрочнамудаи онхо бевосита ба хун, лимфа, моеъи хароммагз мегузаранд. Ба Г. гипофиз, чисми гурришакл, гадуди сипаршакл, гадудхои наздсипаршакл, гадудхои болои гурда, гипоталамус, гадуди зери меъда, хоя, тухмдон, гадуди чогар, хамрохак мансуб мебошанд. Г. байни хам робитаи устувор дошта, системаи …

ГАДУДХОИ УСОРАИ БЕРУНи, гадудхои экзокрини, гадудхое, ки махсули онхо ба сатхи пуст ё чавфи бадан хорич карда мешавад. Ба Г. гадудхои аракбарор, гадудхои чарб, гадуди зери меъда, гадудхои оби дахон, гадудхои рудахо ва г. мансубанд. Вобаста ба сохти кисми ибтидои (усорави) Г. найчамонанд, хушашакл (ба хушаи ангур ё нок монанд …

ГАДУДХОИ ОБИ ДАХОН (Glandulae oris), гадудхое, ки луоби махсус – оби дахон хорич мекунанд. Г. ду навъ мешаванд: калони чуфт (гадудхои баногуш, зери чог, зери забон) ва хурд (гадудхои рухсора, лаб, забон, коми нарм ва сахт, дандони калони курси). Вобаста ба усорае, ки ихроч мекунанд, Г. луоби, сафедави ва омехта …

ГАДУДХОИ НАЗДСИПАРШАКЛ (Glandulae parathyroideae), гадудхои усораи дохили, ки паратгормон хосил мекунанд; паратгормон барои танзими мубодилаи фосфору калтсий дар организм ахамияти калон дорад. Тарашшухи паратгормон ба консентратсияи калтсий дар хун вобаста аст. Афзоиши микдори калтсий дар хун ба хосил шудани паратгормон дар Г. н. таъсири манфи мерасонад ва баръакс, дар натичаи …

ГАДУДХОИ БОЛОИ ГУРДА (Glandula suprarenalis), гадудхои чуфти тарашшухи дохили, ки дар сари гурдахо чой гирифтаанд. Г. дар одам дар сатхи мухраи XI сина – мухраи I камар, дар паси сифок вокеъ мебошанд. Гадуди рост шакли секунча дошта, гадуди чап хилолшакл аст. Г. хамрохи гурдахо андаруни гилофи чарби (capsula adiposa) чой …

ГАДУДХОИ АРАК (Glandulae sudoriferae), гадудхои пуст, ки араки баданро хосил, чамъ ва ихроч менамоянд. Г. а. бахри танзими харорати организм ахамияти калон дошта, ба чисм буи махсус медиханд. Вобаста ба тарашшух Г. а. апокрини ва мерокрини мешаванд. Г. а.-и апокрини калон буда, дар пусти зери каш (багал), зери ноф, хоя, …

ГАДУДИ ПРОСТАТА (Prostat), гадуди аъзои таносули мардхо. Дар коси хурд дар зери пешобдон чой гирифтааст. Зохиран ба самари кастона (каштан) монанд мебошад. Андозаи Г. п. ба синну сол вобастаги дорад. Дар одами калон дарозии он 2,5 – 4 см, бараш 2,5 – 3 см аст; вазнаш – 20 г. Аз …

ГАДУДИ ЗЕРИ МЕЪДА (Pancreas), гадуди аъзои хозима, ки шира хосил мекунад; Г.хамзамон фаъолияти эндокрини низ дорад. Дар кисми болои шикам, дар сатхи мухрахои I – II камар чой гирифтааст. Г. шакли дарозруя дошта, аз кисми сар, тана ва дум иборат аст. Дарозиаш 14 – 23 см, бараш 3 – 7,5 …

ГАДУДИ АШК (Glandula lacrimalis), узвест, ки моеъи махсус хорич карда, сатхи гузаи чашм ва конъюнктиваро тар нигох медорад. Дар кисми болои коса (хона)-и чашм чой гирифтааст. Мачрои он чониби равоки конъюнктивии боло боз мешавад. Гайр аз Г. а.-и асоси хамчунин гадудхои хурди иловаги низ вучуд доранд, ки дар равоки конъюнктива …