Главная / 2018 (страница 330)

Архивы за год: 2018

ЗАГИЛОМОС

zagilomos

ЗАГИЛОМОС (Condyloma), кондилома, омоси озахшаклест, ки дар луобпардаи макъад ва узвхои таносул падид меояд. З. баъзан ба микдори зиёд пайдо шуда, «гулкарам»-ро мемонад. З. бемории сирояти буда, ангезандаи он дар натичаи алокаи чинси интикол меёбад. Ангезандаи бемори баъзе вирусхои папилломаи одам мебошанд (Human papillomavirus; HPV 6 ва HPV 11). Аз …

Муфассал »

ЗАРБИ ЭЛЕКТР

zarbi-elektr

ЗАРБИ ЭЛЕКТР, садамаи электр, зарар дидани организм аз чараёни электр. З. э. дар саноат, кишоварзи, наклиёт ва рузгор дучор меояд. Ба он ходисахои табиат, мас., барк низ метавонад мусоидат кунад. Дарачаи зарар аз З. э. ба кувва, муковамат, давомоти таъсири чараёни барк ва хосиятхои физикии он (чараёни доими, тагйирёбанда) вобаста …

Муфассал »

ЗАГОЗА

zagoza

ЗАГОЗА (Ephedra equisetum), бандак, бирешимхома, бугумбутта, буттаест сершохча. Аз 1,5 то 3 м кад мекашад. Шоххояш гафси хокистарранг, шохчахояш борики бугумдор, тухмаш мудаввари сиёх. Май – июн гул карда, мевааш июл – авг. мепазад. Дар нишебихои серсанг ва шагалзамини сохили дарёхо, таркиши шаххо меруяд. Дар мавзеъхои Курама, кухи Мевагул, Туркистон, …

Муфассал »

ЗАРБЕХ

zarbekh

ЗАРБЕХ (Rhodiola gelida), зарчуб, зарчой, гиёхест бисёрсола. Аз 3 то 10 см кад мекашад. Решаи гафс, пояи борик, барги дарозруя, гули зард (июн – июл мешукуфад), тухми нештаршакл (авг. – сент. пухта мерасад) дорад. Дар чойхои сернам, таркиши шаххо, наздикии пиряххо меруяд. Дар куххои Зарафшон, Хисору Дарвоз, Помири Гарбию Шарки …

Муфассал »

ЗАГИРБУТТА

zagirbutta

ЗАГИРБУТТА (Linaria vulgaris), гиёхест бисёрсола. Аз 20 то 90 см кад мекашад. Пояаш рост, баргаш пайдархам, дарозруяи нештаршакл, гулаш зард, тухмаш пахни сиёх. Мохи июл гул мекунад. Алафи бегонаи богот аст. Бо максади доруи сараки растаниро дар давраи гулшукуфт мегундоранд; дар чои соя хушконида мешавад. Дар тибби халки З.-ро хангоми …

Муфассал »

ЗАНЧАБИЛ

zanchabil

ЗАНЧАБИЛ (Zingiber offisinale), гармдору, растаниест бисёрсола. Баландиаш то 1 м; решапояи сергушт, барги нештаршакл, гули бунафштоби зард, хушагули саракмонанд дорад. Бехи З. хушбуй ва тунд буда, аз равгани эфир ва пайвасти фенолии гингерол иборат аст. Бехи хушки З.-ро дар саноати хуроквори истифода мебаранд. Он вобаста ба тарзи истехсол сафед (аз …

Муфассал »

ЗАКАРИЁИ РОЗи

z-rozi

ЗАКАРИЁИ РОЗи, Абубакр Мухаммад ибни Закариёи Рози (865, Рай – 925, хамон чо), олим ва табиби шахири ахли сомони. Арабхо уро «табибу-л-муслимин» ва ба муносибати ба забони араби будани китобхояш (забони илмии олами ислом дар он руз) уро «Чолинусу-л-араб» номидаанд. Аз огози чавони ва тахсилоти у иттилое дакик чуз он …

Муфассал »

ЗАЙТУН

zaytun

ЗАЙТУН (Olea europaea), дарахтест хамешасабз. То 4 – 12 м кад мекашад. Барги нештаршакл ё дарозруя (5 – 12 см), гули сафед, меваи мудаввари сурхча ё сиёхи донакдор (то 15 г), донаки дарозруяи буртоб дорад. Май – июн гул карда, сент. – дек. самар меорад. З. дарахти гармобардор ва ба …

Муфассал »

ЗАЙТСЕВА Валентина Ивановна

zaytceva-valentina

ЗАЙТСЕВА Валентина Ивановна (8. 11. 1911, ш. Верхнеуралски вил. Челябинск – 24. 10. 1977, Душанбе), терапевт, доктори илми тиб (1965), проф. (1966). Духтури хизматнишондодаи ЧШС Точ. (1952), Ходими хизматнишондодаи илми ЧШС Точ. (1961). Ин-ти тиббии Казонро (1934) хатм намуда, барои кор ба Точикистон омадааст. То с. 1942 дар табобатхонахои чумхури …

Муфассал »

«ЗАХИРАИ ХОРАЗМШОХи»

kitobi-tibbi

«ЗАХИРАИ ХОРАЗМШОХи», шохасари тибби, ки с-хои 1113 – 15 Исмоили Чурчони барои Кутбуддин Абулфатхи Арслон Тагини Мухаммади Хоразмшох таълиф намудааст. Дар бобати офаридани асар муаллиф менависад: «Такдир чунон буд, ки чамъкунандаи ин китоби Исмоил ибни Хасан ибни Мухаммад ибни Ахмади Хусайнии Чурчони андар соли понсаду чахор аз хичрат ва хушии …

Муфассал »