ГЕМОГЛОБИН (Hb; Haemoglobinum; аз гемо… ва лот. globus – кура), пигменти асосии нафаскашии одам, чонварони мухрадор ва бисёр хайвоноти бемухра; дар таркиби эритроситхо мавчуд буда, оксигенро аз узвхои нафас ба бофтахо ва гази карбонатро аз бофтахо ба узвхои нафас интикол медихад. Молекулаи Г., ки сафедаи мураккаб аст, аз кисми сафедавии …

ГЕМОБЛАСТОЗ (Haemoblastosis; аз гемо… ва blastos – чанин), беморихои омосии силсилаи хун. Ба Г. лейкоз, полиситемия, бемории миеломи ва г. мансубанд. Онхо ба узвхои хунофар осеб расонда, чараёни хосил шудани хунро халалдор месозанд.

ГЕН(юн. genos – мабдаи насл, пайдоиш), вохиди оддитарини ирсият. Г. як кисми молекулаи кислотаи дезоксирибонуклеат – КДН (дар баъзе вирусхо кислотахои рибонуклеат – КРН) мебошад. Аввалин фарзияи назариявии ба насл гузаштани нишонахои волидонро хануз донишмандони Юнони Кадим Демокрит, Букрот ва диг. баён карда буданд. Аммо мавчудияти омилхои оддитарини ирсиро табиатшиноси …

ГЕМОГЛОБИНОПАТИЯ (Haemoglobinopathia; аз гемоглабин ва юн. pathos – дард, бемори), гемоглобинозхо, гурухи беморихои ирсиро гуянд, ки ба ихтилоли сохт ва хосил шудани гемоглобин вобаста аст. Гемоглобин моддаи рангбахши хун буда, дар таркиби эритроситхо мавчуд аст; вай ба оксиген пайваст шуда, онро ба бофтахои организм бурда мерасонад. Агар гемоглобин нукси зиёд …

ГЕМОГЛОБИНОМЕТРИЯ (аз гемоглобин ва юн. metreo – чен кардан), муайян кардани микдор (консентратсия)-и гемоглобини хун. Г. чанд хел мешавад: колориметри, газометри ва усулхое, ки ба муайян кардани микдори охан дар таркиби хун асос ёфтаанд. Дар амалияи клиники бештар аз усули колориметри истифода мекунанд; он ба кобилияти гемоглобини хун, ки хангоми …

ГЕМОГЛОБИНЕМИЯ (Haemoglobinaemia; аз гемоглобин ва haima – хун), дар плазмаи хун зиёд будани микдори гемоглобини озод. Дар таркиби плазмаи хуни одамони солим микдори гемоглобинхои озод кам аст (10 – 40 г/л). Онхо гемоглобини эритроситхо мебошанд, ки сикли хаёти худро ба охир расондаанд. Дар таркиби плазмаи хун микдори гемоглобини озод аз …

ГЕМОСОРБСИЯ (аз юн. гемо… ва лот. sorbere – чаббидан, фуру бурдан), усули аз организм берун кардани моддахои захрнок. Бо истифода аз асбоби махсус хуни беморро ба сорбентхо мегузаронанд. Сарбентхо кодиранд моддахои захрноки таркиби хунро чаббида, пурра нигох доранд. Аксар вакт ба сифати сорбентхо ангишти фаъол ё катронхои ионивазкунандаро кор мефармоянд. …

ГЕМОСИДЕРОЗИ ПуСТ (Haemosiderosis cutis; аз гемо… ва юн. sideros – охан), иллати пуст, ки бинобар афзудани нуфузпазирии капиллярхо ва дар пуст тахшон шудани пигменти гемосидерин ба вучуд меояд. Дар мавриди Г. п. дар пусти по догхои чигарии буртоб пайдо мешаванд. Г. п. якумин ва дуюминро фарк мекунанд. Дар инкишофи Г. …

ГЕМОПЕРИТОНЕУМ (Haemoperitoneum; аз гемо… ва лот. peritoneum – сифок, шикампарда), дар чавфи шикам гун шудани хун. Асосан дар натичаи осеби узвхои чавфи шикам ва баъзе беморихо (аноплексияи хоя, хамли хоричи бачадон ва г.) инкишоф меёбад. Окибати Г. ба хусусияти осеб, шиддати хуншори ба чавфи шикам ва микдори хуни талафшуда вобаста …

ГЕМОПЕРИКАРД (аз гемо… ва лот. pericardium – халтаи дил, гилофи дил), дар чавфи перикард (гилофи дил) гун шудани хун. Вобаста ба сабаби пайдоиш Г. осеби ва гайриосеби мешавад. Г.-и осеби дар натичаи захмдор шудан, осеби пушидаи дил, баъди амалиёти чаррохи дар дил, инчунин пунксияи дил, перикард ё гузоштани катетер ба …