Илм

КАМАКЛИИ ПИРСОЛи (Dementia senilis), як навъ бемории рухи, ки асосан дар кухансоли рух намуда, сабаби он атрофияи магзи сар аст. Дар мавриди К. п. фаъолияти рухи тадричан кохиш ёфта, то ба дарачаи беакли ва аз даст додани хислатхои шахси мерасад. Хангоми К. п. ночурии асоси ихтилоли авчгиранда ва бебозгашти хотира …

КАЛШТЕЙН Лев Иосифович (тав. 26. 5. 1924, Кишинёв), оториноларинголог, доктори илми тиб (1968), проф. (1969), Ходими хизматнишондодаи илмии ЧШС Точ. (1974), дорандаи Чоизаи давлатии Точикистон ба номи Абуали ибни Сино (1979). Ин-ти тиббии якуми Москваро хатм кардааст (1947). Ординатор, ассистент, дотсент, мудири кафедраи беморихои гушу бини ва гулуи ДДТТ ба …

КАМОЛИДДИНИ ТИФЛИСи, (с. тав. номаълум – ваф. баъд аз 1232), Абулфазл Камолиддин Хубайш ибни Иброхим ибни Мухаммади Тифлиси, муначчим ва табиб. Асархояшро ба ду забон – араби ва форси навиштааст. Китобхои зерин аз таълифоти уст: «Усулу-л-малохим», «Баёну-с-синоот», «Баёну-н-нучум», «Тарчумону-л-кавофи» (ба форси), «Таквиму-л-адвияти-л-муфрада», «Талхису илали-л-Куръон», «Сиххату-л-абдон», «Конуну-л-адаб фи забти калимоти-л-араб» (ба …

КАМХУНИИ ГЕМОЛИЗИИ НАВЗОД (Morbus haemolyticus neonatorum), бемории шадиде, ки бинобар аз руи гуруххои хун ва резус-омил мувофикат накардани хуни модару чанин пайдо мешавад. Дар эритроситхо (хучайрахои сурхи хун)-и бисёр одамон моддаи махсусе вучуд дорад, ки он аввалин бор аз хуни маймуни зоти макака-резус чудо карда шудааст (аз ин сабаб онро …

КАМПИЛОБАКТЕРИОЗ, як навъ бемории сирояти, ки бо аломатхои зарар ёфтани рохи меъдаю рудахо падид меояд. Ангезандаи К. Campylobacter jejini буда, он хангоми чушондан зуд махв мешавад. Манбаи ангезандахои бемори хайвоноти гуногун (гов, хук, гусфанд, паррандахои хонаги, сагу гурбахо, мушу калламушхо) мебошанд. Баъзан одам низ метавонад ангезандаи маризиро пахн кунад. Ангезандахо …

КАНА, як гурух чонварони тортанакшакли бемухра. Зиёда аз 10 хаз. намуди К. маълум аст, ки дар хама чо пахн шудаанд. К. лунда ё байзашакл (андозааш аз 0,2 мм то 3 см) мешавад. К. партовхои пусидаро мехурад ё дар чисми хайвонот ва растанихо хаёти туфайли ба сар мебарад; хуни хайвоноти ширхор …

КАМХУНи (Anaemia; аз юн. oin – хиссачаи инкори ва haima – хун), анемия, беморие, ки ба он кам шудани микдори эритроситхо ва гемоглобини хун хос аст. К. дар натичаи ихтилоли раванди хунхосилшави, талафи хун, вайрон шудани заррачахои сурхи хун (эритроситхо), нукси кори магзи устухон, ки узви асосии хунофар аст, пайдо …

КАНАКАИ ХИНДи, муначчим ва табиб. Дар Гундишопур фаъолият доштааст. К. Х. аз касонест, ки бо ёрии дигар мутарчимин китобхои хиндиро ба форси (пахлави) ё араби бармегардонд. Дар карни дуввум ва авв. карни севвуми хичри зистааст. Ба фармони халифаи аббоси Хорунуррашид ба Багдод даъват шуд ва дар хизмати халифа карор ёфта, …

КАПИЛЛЯР, мураг, муйраг, рагхои бориктарини магзи бофтахо. К. ду хел мешавад: К.-и хун ва лимфа. К.-хои хун дар байни хуну бофтахо функсияи мубодиаи газ ва моддахои дигарро ичро мекунанд. Диаметри онхо, одатан, аз 2,5 то 30 мкм мешавад. К.-хои васеъро синусоидхо низ меноманд. Девораи К. аз се кабат иборат аст: …

КАНДИДОЗ (Candidosis), кандидамикоз, бемории занбуругии одам ва хайвонот. Хангоми К. пуст, луобпардахо, узвхои даруни иллат меёбанд. Занбуругхои ба ном Кандида, ки ба занбуругхои хамирмоя монанд мебошанд, дар табиат васеъ пахн шудаанд. Онхо дар растани, меваю сабзавот, хусусан дар мевахои ширин зандаги мекунанд. Пуст ва луобпардахои дахон, руда, рохи нафас ва …