Илм

АСПЕРГИЛЛЁЗ (Aspergillosis), бемориест, ки асосан ба бронххои шуш осеб мерасонад. Ангезандаи А. занбуругхои магор мебошанд. Сироят дар натичаи нафас кашидани спорахои занбуруг хангоми кор бо галладонагихои магорзада ба вукуъ мепайвандад. А. бисёр вакт дар заминаи бемории сил, саратони шуш, бронхоэктаз, киста ва г. пайдо мешавад. Табу тасф кардани одам, сурфа, …

АСПЕРГИЛЛ (Aspergillus), як гурухи занбуругхои халтачадор – аскомисетхо. А.-хо асосан ба тавассути конидия, ки спораи афзоиши гайричинсии занбуругхо мебошад, афзоиш мекунанд. Дар хоку деворхои намнок, хуроквори ва г. инкишоф меёбад. Баъзе намудхои А. (мас., А. fumigatus, A. glaucus, A. niger ва г.) бемориовар мебошанд. Онхо ангезандаи аспергиллёз, беморихои занбуругии пуст …

АСОБАГАЛ, асо, олотест, ки хангоми бемори, иллати пой ё сутунмухра рох рафтанро осон мекунад. А. имкон медихад, ки бори сутунмухра ё пои мачрух ба даст гузарад. А. ду хел мешавад: А.-е, ки барои панчаи даст ва зери каш такягох дорад ва А.-е, ки такягохаш барои панча ва банди даст аст. …

АСКЛЕПИЙ (Asklepios), дар мифологияи Юнони Кадим худои тиб. Хизматгорони маъбадхои А. – асклепиадхо машгули санъати тиб буданд. Дар ин маъбадхо мактабхои тибби таъсис ёфта, дар заминаи онхо тибби Юнон дар замони худ ба авчи тараккиёт расид. Дар Рими бостони (а. 3 то м.) номи аслии А. ба Эскулап мубаддал гардид.

Ёрии аввалин дар вакти ёзидани пойхо ва баромадани бугумхо. Дар натичаи харакатхои ночо ё зарбхури мумкин аст пайхои пайвасткунандаи устухонхои бугум зарар бинанд. Дар натича атрофи бугум варам карда дардманд мешавад. Чунин чойи зарарёфтаи баданро ёзиш меноманд. Хангоми расонидани ёрии аввалин ба чойи зарбхурда халтачаи ях ё латтаи ба оби …

Инкишофи системаи такягох ва харакати одам. Скелети мушакходар бачаги ва навраси инкишоф меёбад. Мушакхо дар синни 14-17-солаги босуръат инкишоф ёфта, дар синни 18-солаги баробари мушакхои калонсолон мешаванд. Ба хадди инкишоф ва ташаккул ёфтани кудак харакатхояш хам торафт мукаммал ва гуногун мешаванд. Дар инкишофи тавонои, чобукию чолоки ва тобоварии одам машкхои …

АСТЕНИЯ (юн. asthenia – сусти, бехоли, нотавони), холати сустии чисмони ва рухии организм. А.-и кутохмуддат дар давраи сихатёби аз беморихои сироятии шадид (тиф, грипп, варача ва г.), А.-и дарозмуддат дар вакти беморихои музмин (сил, сифилис) ва логари аз гуруснагии бардавом мушохида мешавад. Заъфи асабу рухиро, ки аз сабабхои гуногун (беморихо, …

АСТМА (аз юн. asthma – буги шудан), хуручи нафастанги. Бинобар танг шудани равзани бронххо (ниг. Зики нафас) ё чун зухуроти иллати дил (ниг. Хафакон), баъзан аз чанд сабаб ба вучуд меояд. А. холатест, ки ба он ёрии нихоят таъчилии тибби зарур аст. Хангоми хуручи хама хелхои А. пойхои беморро овезон …

АСТИГМАТИЗМ (Astigmatismus; а – хиссачаи инкори ва stigma – нукта), нукси биниши чашмро гуянд, ки дар мавриди он дурбини, наздикбини ва диг. иллатхои чашм дар як вакт зухур меёбад. Мас., дар биниши амуди чашм дурбин, дар биниши уфуки бошад, муътадил ва г. мешавад. Ин, одатан, ба хамидагии хархелаи карния, инчунин …

АСТЕНОПИЯ (Asthenopia; аз юн. asthenes – заиф, суст ва opos – чашм), хангоми кори марбут ба босира зуд хаста шудани чашм, хусусан дар вакти ба чашм наздик будани объект. А. татобуки (аккомодатсияви) ва мушаки мешавад. А.-и татобуки бинобар сахт таранчиш ёфтани мушакхои мижгон хангоми татобук, дурбини, астигматизм ба вучуд меояд. …