Home / 2018 (page 331)

Yearly Archives: 2018

YOGHO

yogho

YOGHO (sanskr. uoda – aloqa, muroqiba), payravoni yake az jarayonhoi falsafai Hindi Qadim, ki «poksozii ruhu tan», inchunin az durug va dig. kambudiyu nuqsonho dast kashidanro talqin menamoyand. Talimoti Y. inkishofi qobiliyati khudtalqinkuni, dar holathoi statiki (vazi yakkhela) – asanaho budan, nazorati komili nafasgiri, furu nishondani ehsosot, khudmuroqiba, parhezi nimgurusnagiro …

Mufassal »

ISHURIYA

ishuria

ISHURIYA (Ischuria; yun. ischo – nigoh doshtan va uron – peshob), peshob karda natavonistan. Asosan dar mardho, bazan dar zanho va kudakon mushohida meshavad. I. bo sababhoi duchor omadani monea dar rohi peshob (bisyor vaqt adenoma, omos yo dumbali gadudi prostata, sang va omosi peshobdon, tang shudani rohi peshob binobar …

Mufassal »

YODINOL

yodinol

YODINOL (Iodinolum), yak nav doru; antiseptik baroi molidan ba pust. Mahluli obi (1%) buda, tarkibi on az 0,1 g yod, 0,3 g yodidi kaliy, 0,9 g spirti polivinili iborat ast. Dar shishachaho (100 ml) girifta meshavad. Y.-ro baroi muolijai tonzilliti muzmin, otiti rimnok, bemorihoi rimnoki jarrohitalab, zakhmhoi varikozi, sukhtagii harorati …

Mufassal »

YODAMID

yodamid

YODAMID (Iodamidum), yak nav moddai kontrasti (aksdihanda). Bo maqsadi angiografiya (tadqiqi rentenokontrastii javfi dil, aorta), arteriografiyai kanori, angiografiyai mayna, urografiyai tajili va g. kor mefarmoyand. Hangomi istifodai Y. mumkin ast bemor tasf kunad, sar charkh zada dil behuzur shavad, sagles, varami Kvinke, aksulamalhoi allergi ba vujud oyand. Y.-ro dar mavridi …

Mufassal »

YOD

yod

YOD (Iodum), I, elementi khimiyavii guruhi VII sistemai davrii Mendeleev, raqami at. 53, massai at. 126, 904, mansubi galogenho. S. 1811 khimiki fransavi B. Kurtua kashf kardaast. Dar tabiat dar namudi payvasthoi sobiti 127I vomekhurad. 131I va 133I – izotophoi muhimi radioaktivi sunii Y. meboshand. Miqdori Y. dar qishri Zamin …

Mufassal »

YODODERMA

yododerma

YODODERMA (az yod va derma), yak tarzi oseb yoftani pust, ki binobar duru daroz istifoda burdani doruhoi yod, khususan yodidi kaliy ba vujud meoyad. Hangomi idiosinkraziya nisbati doruhoi mazkur Y. metavonad hatto badi yak marotiba istifoda burdani yod inkishof yobad. Alomati Y. dar pust paydo shudani tashkilahoi omosshakli dardnok ast. …

Mufassal »

ZAKARIYOI ROZi

z-rozi

ZAKARIYOI ROZi, Abubakr Muhammad ibni Zakariyoi Rozi (865, Ray – 925, hamon jo), olim va tabibi shahiri ahli somoni. Arabho uro «tabibu-l-muslimin» va ba munosibati ba zaboni arabi budani kitobhoyash (zaboni ilmii olami islom dar on ruz) uro «Jolinusu-l-arab» nomidaand. Az ogozi javoni va tahsiloti u ittiloe daqiq juz on …

Mufassal »

ZAYTUN

zaytun

ZAYTUN (Olea europaea), darakhtest hameshasabz. To 4 – 12 m qad mekashad. Bargi neshtarshakl yo darozruya (5 – 12 sm), guli safed, mevai mudavvari surkhcha yo siyohi donakdor (to 15 g), donaki darozruyai burtob dorad. May – iyun gul karda, sent. – dek. samar meorad. Z. darakhti garmobardor va ba …

Mufassal »

ZAYTSEVA Valentina Ivanovna

zaytceva-valentina

ZAYTSEVA Valentina Ivanovna (8. 11. 1911, sh. Verkhneuralski vil. CHelyabinsk – 24. 10. 1977, Dushanbe), terapevt, doktori ilmi tib (1965), prof. (1966). Dukhturi khizmatnishondodai JSHS Toj. (1952), Hodimi khizmatnishondodai ilmi JSHS Toj. (1961). In-ti tibbii Qazonro (1934) khatm namuda, baroi kor ba Tojikiston omadaast. To s. 1942 dar tabobatkhonahoi jumhuri …

Mufassal »

ZABUDA

zabuda

ZABUDA, adviyojot, doruvor, khushbuiho, mahsuloti nabotie, ki tundu khushtam va khushbuy buda, onhoroba miqdori kam ba khurok hamroh mekunand. Mamultarin Z.-ho khardal, murch, qalamfur, zarchuba, bargi darakhti gor, dorchin, qaranful, zira, bodiyon, javzbuyo va g. meboshand. Sir, piyoz, rosan, inchunin jafari, shibit, kashnij, pudina, nano, rayhon va g. az qabili …

Mufassal »