«IHTIYOROTI BADEi» («Muntakhabi nodirot»), risolaest dar bobi tib, ki muallifash Ali ibni Husayni Ansor mushtahar ba Hoji Zaynulattor buda, ba zaboni forsi navishta shudaast. Soli talif nomalum. Kitob mushtamil bar du maqolot ast: dar adviyai mufrada va nomhoi onho va ba lugati har toifa va badal kardan va isloh va …
Mufassal »Yearly Archives: 2018
IHROJ
IHROJ (ba istilohi tibbi ilmi ekskretsiya, ba tabiri tibbi qadima quvvai dofea yo ronanda), az tani har jonvar berun omadani barziyodii obu namakho, mahsuloti vopasini nodarkor va zararnoki mubodilai moddaho ba vositai peshob, araq, nafas, pasafkand, qay va g. Mahsuloti okhirini mubodila dar mavjudoti soddatarin az hujayra bevosita ba muhiti …
Mufassal »ISHOLI HUNIN
ISHOLI HUNIN (Dysenteria), dizenteriya, shigellez, bemorii siroyati buda, bar asari shigellaho paydo meshavad. I. kh. bo padidahoi zahroludi va osebi rudai gafs jarayon megirad. Angezai I. kh. ba jinsi Shigella mansub ast. SHigellaho 4 namud dorand: Sh. dysenteria (bakteriyahoi Grigorev – SHig, SHtutser – SHmits va Larj – Saks), Sh.flexneri, …
Mufassal »ISHOL
ISHOL (Diarrhoea), darunravi, ikhroji ziyodi najosati obakii ruda. I. aksulamal (reaksiya)-i muhofizi buda, hangomi on az organizm moddahoi zahrnok, mikroorganizmhoi bemoriovar, luob, mahsuli pusish, baze doruho khorij meshavand. I. alomati dig. bemoriho meboshad. Bemorihoi shadidi siroyati, mas., isholi khunin, tifi shikam, paratifho, vabo, zahroludi az khurok, gazaki muzmini ruda (enterokoliti …
Mufassal »ISHOQi YUsuf Bashirkhonovich
ISHOQi YUsuf Bashirkhonovich (21. 07. 1932, sh. Hujand – 06. 05. 1996, Dushanbe), dukhturi otorinolaringolog, doktori ilmi tib (1968), prof. (1969), uzvi vobastai AIT IJSHS (1978), barandai Joizai davlatii Tojikiston ba nomi Abuali ibni Sino (1979), Hodimi shoistai ilmi JSHS Toj. (1989). Hatmkardai DDTT (1954). Ordinatori kliniki (1954 – 57) …
Mufassal »ISUFOV Salomuddin Jabborovich
ISUFOV Salomuddin Jabborovich (tav. 26. 6. 1968, dehai Gulobodi noh. Moskva), dorushinos, doktori ilmi dorusozi (2004), prof. (2007), uzvi vobastai AITT (2010), dorandai Joizai sozmoni javononi JT (1996), Joizai davlatii JT ba nomi Ismoili Somoni dar sohai ilm va tekhnika (1998), DDTT ba nomi Abuali ibni Sinoro khatm kardaast (1992). …
Mufassal »ISTIROHAT
ISTIROHAT, holati orom yo yak nav faoliyati organizm, ki khastagiro raf va qobiliyati koriro barqaror mekunad. Mehnat va I. dar tahsil, kor va dig. sohahoi faoliyati inson robitai nogusastani dorand. I.-i kam boisi kuftagi va muddati daroz farogat nakardan, mujibi khastagi meshavad. Hastagi nerui muhofizi organizmro kosta, sababi paydoishi bemorihoi …
Mufassal »ISTEFAN IBNI BASIL
ISTEFAN IBNI BASIL, mutarjim, yake az tarjumonhoi marufi zamoni abbosiho (a. 9). Az shogirdoni Hunayn ibni Ishoq (808 – 873) buda, bisyore az kitobhoi tibbi yunoniro ba zaboni arabi gardondaast. Az jumlai tarjumahoi u «Kitobu-l-hashoish» (Materia Medica)-i Disquridusi Aynuzarbi (Dioscoridos) buda, onro nakhust u dar zamoni khalifai abbosi Mutavakkil (847 …
Mufassal »ISSIQBULOQ
ISSIQBULOQ, yashilkul, chashmai mnerali dar noh. Murgob. Dar soh. rosti d. Alichur joy giriftaast. Balandiash az s. b. 3900 m. Obi chashma az 4 joy mebaroyad. Debitash 0,3 – 2,0 l/son., mineralnokiash – 0,53 g/l, haror. obash +69 – +710S. Bui gidrogensulfid mekunad. Tarkibi ob az natriy (182,0 mg/l), kalsiy …
Mufassal »ISHEMIYA
ISHEMIYA (Ischaemia; yun. ischo – nigoh doshtan va haima – khun), kamkhunii juzi, bo khun kam tamin gashtani uzvu bofta binobar qat yo kam shudani harakati khuni arteriyavi dar qitai muayyani organizm. I. se khel – angiospazmi, sidodi (basta budan) va fishori meshavad. I.-i angiospazmi zeri tasiri angezandahoi gunogun, ki …
Mufassal »