Илм

ИММУНОТЕРАПИЯ (аз иммунитет ва терапия), як бахши иммунологияи амали, ки вазифаи он муоличаи беморихои сирояти бо дорухои иммунологи (ваксинахо, зардобхои масуни, гамма-глобулинхо ва г.) мебошад. Зардобхо ва гамма-глобулинхоро барои муоличаи беморихои шадиди гулузиндонак, кузоз, ботулизм, сарсом ва г. кор мефармоняд. И. якчоя бо истифодаи антибиотикхо ва химиотерапия амали гардонда мешавад. …

ИНДОМЕТАСИН (Indometasinum), индосид, метиндол, як навъ дору, хосилаи кислотаи индолатсетат. И. ингибитори пуркуввати биосинтези простагландинхо мебошад. Фаъолияти хуби дардбари ва рафъи илтихоб дорад. И.-ро барои муоличаи артрити тарбодмонанд, периартритхо, спондилит, остеоартрез, никрис, беморихои илтихобии бофтахои пайвандии силсилаи устухону мушакхо, тромбофлебит ва диг. беморихо, ки бо ихтихоб хуруч меёбанд, истифода мебаранд. …

ИНДОВ (Eruca sativa), растаниест равгандор. Пояаш то 1 м кад мекашад. Барги паршакл, гулхои нисбатан калони зард, гилофакмеваи чоркирраи нугтез дорад. Дар худуди Точикистон И.-ро аз кадим дар водихо ва нишебии куххо кишт мекарданд. И.-и худруй дар киштзори лалми, оби, заминхои партов, нишебии куххо, сохилхои дарё, канал, канори рох (дар …

ИНГИБИТОРХО (лот. inhibere – манъ кардан, нигох доштан), моддахои табиаташон химияви, ки аксуламалхои химияви, аз чумла биохимиявиро суст ё пурра катъ мекунанд. И. дар тиб ба сифати дору фаровон истифода мегарданд. Онхо дар сохаи тадкикоти биохимияви низ ба кор мераванд. Бисёр И. моддахои захрнок махсуб мешаванд. И. факат ба як …

ИНГАЛЯТСИЯ (Inhalatio; аз лот. inhalare – нафас кашидан), усули бо нафасгири ба организм ворид кардани бухори дорухо. Шаклхои зерини И. хастанд: 1) буги об ё бухори моддахои буёро нафас гирифтан; 2) нафас кашидани заррачахои хурди моддахои доруи – аэрозолхо, ки дар об хал шудаанд ё дар холати муаллак карор доранд …

ИНВАЛИДи (Invaliditas), маъюби, дар натичаи бемори, лат хурдан ё нукси инкишоф муддати дароз ё доими, пурра ё кисман гум кардани кобилияти мехнати. Инвалидхо вобаста ба дарачаи гум кардани кобилияти мехнати ба се гурух чудо мешаванд. Гурухи 1 – уми инвалидиро ба шахсоне мукаррар менамоянд, ки кобилияти мехнатиро пурра, доими ё …

ИНВАЗИЯ (лот. invasio – дарафтодан, хамла кардан), ба организми одаму хайвонот ворид шудани паразитхо (соддатаринхо, гелминтхо, бандпойхо). Паразитхо дар организми хомил метавонанд зиндаги ва афзоиш карда, ягон осеби чидди нарасонанд (ниг. Паразитхомили) ё боиси рух намудани беморихои гуногун шаванд (ниг. Беморихои паразити).

ИНВАГИНАТСИЯ, яке аз шаклхои ногузарониши рудахо. Дар мавриди И. як банди руда ба банди дигари он даромада дармемонад. Сабаби И. мумкин аст ташаннучи бардавоми ягон кисми руда, омос ва г. бошад. И. хусусан дар кудакони то дусола ва аз 4 то 9-сола бештар мушохида мешавад. И. бо дарди шадиди кабзакунандаи …

ИНСУЛОМА (аз лот. insula – чазира ва oma – омос), омоси чазирачахои гадуди зери меъда. Омосхои чазирачахо ду навъ мешаванд; аденомахо ва аденокарсиномахо. Такр. 60% омосхои эндокринии гадуди зери меъдаро унсурхое ташкил медиханд, ки онхо инсулин хосил мекунанд. Тахмин меравад, ки пайдоиши омосхои эндокрини ду манбаъ дорад: чазирачави ва мачрои. …

ИНСУЛИН (лот. insula – чазира, чазирача), гормоне, ки бета-хучайрахои чазирачахои гадуди зери меъда хосил мекунанд. И. омили асосии назорати мубодила ва дар организм гун шудани сафедахо, равган ва ангиштобхо мебошад. Вобаста ба сохтори химияви И. полипептиди мураккаб буда, таркиби он дар хайвоноти гуногун фарк мекунад. И. ба тавассути ретсепторхои махсус, …