Илм

Калимаи «чавзи буё»-и точики дар таъсири забони араби монда, «чавзи бавво» гаштааст, инро ба руси мускатный орех меноманд. Ин самари пустдори дарахти азимест. Баъди расидан чавзашро чудо карда мегиранд ва аз маконаш, ки мамлакатхои гарм аст, ба чохои дигар мебаранд. Микдори ин ба бузурги баробари олуболу, вале сахти хушбу, тундтаъм мебошад, …

Хорпушт (хорпуштак) чонварест руйи шикамаш муй дорад, вале пушташ хорнок аст. Чун хорпушт ба хавф ё ба хашм ояд, сари худро ба даруни хорхои пушташ, ки бо он печида мешавад, чо мекунад. Мизочаш гарм ва хушк аст дар аввали дарачаи дувум. Хислатхои шифобахши хорпуштак: гушти хорпуштро бихуранд, рутубатхои нодаркор ва зиёдатии баданро, …

Гулсанг (Гули санг) — он чизест, ки дар руйи сангхои намнок пайдо мешавад. Ба руси онро (Гулсанг)-ро лишайник меноманд. Рангаш сабзи моил ба сафеди ё сурхи моил ба пушти. Агар онро дар каф бимоланд, рангаш ба даст бармеояд. Мизочаш сард ва хушк аст. Хислатхои шифобахши он: ин хосияти поккунандаги дорад. Агар ос карда гузошта …

Испанд (Исфанд) -ин растани дар махалхои Шарк ва аз чумла дар Осиёи Маркази машхур аст, ки хазориспанд низ меноманд ва ба руси «Гармала обыкновенная«. Инро аз бехаш чудо намуда хушк карда бигиранд, кувваташ то чор сол боки мемонад. Мизочаш дар дарачаи севум гарм ва дар дувум хушк аст. Хислатхои шифобахши он: истеъмоли испанд …

Саг хайвони хонагист ки мизочаш дар дарачаи дувум гарм ва хушк аст, вале мизочи бачаи биструзааш гарм ва тар мебошад. Хислатхои шифобахнш он: гушти сагро пухта, бо давохои хушбуй бихуранд, девонаги ва молихулиё (меланхолия)-ро ба зуди шифо мебахшад. Шири аввалин мартабаи сагро чаконанд, гули чармро дафъ мекунад. Агар захраи онро бимоланд, муйи …

Мизочи гушти гов ки зиёда аз яксола гарм ва хушк аст, вале гармиаш аз гушти шутур камтар ва дар хушки аз гушти буз хушктар аст. Хислатхои шифобахши он: гушташ бадхазм, гализ ва аз хурдани он хуни гафси савдови хосил мешавад, беморихои савдови, монанди: саратон, махав, варами сипурз, филпо, даволи (гафс ва …

Мурча (Мурча ё мур) ин як намуди хашарот аст, дар хачм гуногун: калон, миёна ва реза мебошад, баъзеаш пар дорад ва парвоз карда метавонад. Навъи бузургаш баъзе почадарозу чаккон дар рохгарди, ки ин навъашро мурчаи аспак меноманд. Мизочи мурча дар дарачаи севум гарм ва хушк аст. Хислатхои шифобахши он: хислати часпонандаги …

Ин аз чумлаи парандахои дарранда аст бузургчусса, рангаш кариб ба укоб монанд ва моил ба сурхи, параш монанди най миёнхоли мебошад. Чашми бисёр тез, лоша ва туъмаро аз масофаи хеле дур мебинад ва буяшро хам эхсос мекунад. Инчунин, ба чохои хеле дур парвоз карда метавонад. Дар вакти хоб як чашмашро …

Гушти бузгола, ки аз шашмохаги гузашта бошад, рутубаташ афзун ва бехтарини гуштхо буда, фишори баланди хунро паст мекунад, сабукхазм ва барои беморон, инчунин барои касони нав аз бемори хеста форам ва мувофик аст. Гушти бузро гармогарм ба узви зарба ва латхурда, инчунин, ба пусти гармогарми он печонидан дардашро таскин медихад, намегузорад, …

Заргуш ё худ (Заргуш) —  ин хайвони даштии алафхур аст, ки чангали ва кухи мебошанд. Мизочаш гарм дар дарачаи севум ва тар дар дувум аст. Хислатхои шифобахши он: гушташро бо дам бирён карда, бо куфтаи дорчини, мурч, кокути, хардал (горчица) ва тухми шибити бо сирко турш кардашуда бихуранд, саръ (припадка), фолич (шал …