АТРОПИН, алколоидест, ки дар таркиби растанихои оилаи ангури сагак (шохдона, шобезак, банги девона ва г.) дучор меояд. Дар тиб махлули обии намаки сулфати А.-ро барои рафъи ихтилочи мушакхои суфта (хангоми бемории захми меъда, руда, роххои талха, зики нафас ва г.), инчунин васеъ намудани гавхарак (дар вакти муоинаи рефраксияи чашм) ва …

АТРЕЗИЯ (аз а – хиссачаи инкори ва юн. tresis – сурохи), тамоман набудани сурохии табии ё баста шудани он дар узвхои найчамонанди бадан (аорта, артерияхои шуш, халкум, нои нафас, сурхруда, руда, макъад, махбал, гарданаи бачадон ва г.). А. модарзоди ва гайримодарзоди мешавад. А.-и модарзоди дар натичаи инкишофи нодурусти чанин дар …

АТОНИЯ (аз а – хиссачаи инкори ва tonia – бемадори, бекуввати), бенихоят суст шудан ё бархам хурдани фаъолияти мушакхо ва узвхои дохилии организм. А. дар натичаи беморихои сирояти, ихтилоли фаъолияти гадудхои эндокрини, хароб гаштани системаи асаб, норасоии гизо ва г. сар мезанад. Хангоми А. узви бемадор вазифаи худро адо карда …

ОТАШИ ИШК Ба гумонам, ки чадди ман Зардушт, На ба хар оташе садокат дошт, Оташи ишкро парастиш кард К-у ба дил нури зиндаги мекошт! Шояд аз ин сабаб ман аз хурди Оташи ишкро парасторам, Дил фурузон бувад аз ин оташ, Ман таб аз тобу сузи он дорам. Дар дили хар …

Ахамияти системаи асаб. Системаи асаб дар танзими вазифаи организм роли мухим мебозад. Вай кори доимии хучайрахо, бофтахо, узвхо ва системаи онхоро таъмин мекунад. Бо мавчудияти ин система организм бо мухити беруна алокаманд аст. Фаъолияти системаи асаб ба хиссиёт, таълим, хотир, нутк, тафаккур ва раванди рухи асос ёфта, одам бо ёрии онхо …

Тахлили умумии хун ки онро бо забони русси “Общий анализ крови” мегуянд. Ин тахлилхое мебошанд, ки духтурон моро водор мекунанд то супорем, барои чи зарур хастанд? Хуни вена аз хуни нуги ангушт чи фаркияте дорад? Ракамхое, ки дар когазчаи натичахои тахлил нишон дода шудаанд, чи маъни доранд? Хун  ба камтарин …

Сохти хароммагз. Хароммагз яке аз кухантарин таркиби магзи сар ба хисоб рафта, аввалин маротиба дар хайвонхо бо пайдоиши хорда (сутунмухра) хосил мешавад. Хароммагз дар ковокии сутунмухра чойгир аст. Дарозии он 43-45см буда, пахниаш 12- 13мм, вазнаш 30-31гр-ро ташкил мекунад. Хароммагз аз се кабат:  кабати берунии сахт; кабати тори анкабутмонанд, ки дар …

Рефлекс. Камонаки рефлектори. Реаксияи чавобии организмро ба ангезандахои беруни ва дохили, ки бо иштироки хатмии системаи марказии асаб ба амал меояд, рефлекс меноманд. Рохеро, ки ба воситаи он импулсхои асаби гузашта, рефлексро ба амал меоранд, камонаки рефлектори меноманд. Камонаки рефлектори аз панч кисм: ретсептор; торхои марказшитоб (афференти); системаи марказии асаб; торхои …

Сохти нимкурахои калони магзи сар. Нимкурахои калон як чузъи хуб инкишофёфтаи магзи сар ба хисоб рафта, аз тарафи рост ва чап магзи мобайни ва миёнаро мепушонанд. Кабати кишрии магзи сар аз моддаи хокистарранг иборат буда, дар зери он моддаи сафед мавчуд аст. Дар дохили ин модда якчанд ядроро дидан мумкин …

«АТ-ТАКМИЛАТУ-Л-ХИНДИЯ», асари шайх Ахлуллох ибни Абдуррахими Дехлави (ваф. 1773) дар боби тиб. Ба забони точики таълиф шудааст. Китоб дар баёни беморихо ва муолачаи онхо мебошад. Ад.: Абдулхай ал-Хасани, «ас-Сакофату-л-исломия фи-л-Хинд», Димишк, 1983. С. Шахобуддинов.