АРТЕРИЯХО (Arteria; аз юн. aerterio – нигох доштан), шараён, сурхраг, рагхое, ки аз дил сар шуда, хунро ба узвхо ва бофтахои бадан мебаранд. Ба воситаи А. хуни тозаи аз оксиген сер (рангаш сурхи равшан аст) харакат мекунад (гайр аз А.-и шуш, ки онхо хуни варидиро аз дил ба шуш мебаранд). …

АРТЕРИИТ (Arteritis), илтихоби деворахои шараён. А. шадид ва музмин мешавад. А.-и шадид хангоми беморихои сироятии вазнин (домана, хасба, уфунат, грипп ва г.) дучор мешавад. Дар натичаи А. торхои девораи шараён осеб меёбанд. Бисёр вакт ба иллати мазкур суддахои назди деворави низ чур мегарданд. Хусусан А.-и мадданок, ки боиси махв ва …

АРРОФи (Medicina empirica vanditatio praestiga), табибтароши, ба муолича машгул шудани шахсони маълумоти тибби надошта, аксар чохил, ки усулхои табобати аз чихати илми беасос ва аксар барои хаёти беморон пурхавфро ба кор мебаранд. А. хануз дар ибтидои тараккиёти чамъияти инсони ба вучуд омада дар он очизии мардум дар назди куввахои табиат …

АРОМАТЕРАПИЯ (аз юн. aroma – хушбуи, накхат ва терапия), яке аз усулхои муолича. Бо максади А. аз равганхои эфирдор истифода мекунанд. Дар табиат зиёда аз 3000 намуди растанихо дучор меоянд, ки дар таркиби онхо равгани эфир мавчуд аст. Бо максади А. факат 300 намуди онхо истифода мегардад. Равгани эфир нафакат …

АРИТМИЯИ ДИЛ (аз а – хиссачаи инкори ва юн. rhythmos – низом), номураттаб кашиш хурдан (тапидан)-и дил, ки дар натичаи ихтилоли фаъолияти чудогонаи он ба амал меояд. Одам, одатан, задани дилашро хис намекунад, бинобар ин аз суръати он бехабар аст. А. д. дар номураттаби, бозистодан ва таппиши бетартиби он зохир …

АРЗАН (Panicum milliaceum) говарс, говарса, растаниест галладона. Пояаш рости шохаронда, то 1,5 м кад мекашад. Баргаш дарози нугтез, пашмакдор. Хушагулаш парешон ё гунча. Донаш хурд, рангаш сафед, зард, норанчи, сурх, хокистарранг ё сиёх. Моххои июн – авг. гул мекунад. А. аз зироатхои кадимист; онро хануз 4 – 5 хаз. сол …

АРЕФЛЕКСИЯ (аз а – хиссачаи инкори ва reflexus – инъикос), ба таъсири ангезандахо вучуд надоштани рефлекс (яъне чавоб). А. дар натичаи осеби сохторхои гуногуни системаи асаб ва хароб гаштани фаъолияти хучайрахои он ба вукуъ мепайвандад. А. метавонад хангоми атрофияи возехи мушакхои устухонбанди низ ба вучуд ояд (ниг. Амиотрофия, Дистрофия). Зери …

АРДОНА (Althaea armenica), гулхайрии дашти, гиёхест бисёрсола. Аз 30 то 200 см кад мекашад. Пояаш рости серпашмак, аргувони. Баргаш думчадори 3 ё 5-парра, хушагулаш майда, гулаш гулоби ё бунафши гулоби, тухмаш гурдашакли дорчин. Мохи июн гул мекунад. Одатан, дар заминхои бекорхобида ва хамчун алафи бегона дар юнучказор, богхо, кад – …

Кандилхо дар Точикистон чанд пул? Бо фуруши кандилхо (люстра) дар Душанбе, Хучанд ё дигар шахрхову нохияхои Точикистон садхо магозаву хазорон одамон машгуланд ки дар магозахои худ намудхои гуногуни кандилхоро ба фуруш гузоштаад ва ахолии кишвар аз харидани онхо доимо талаботи худро каноат мекунанд. Лед Кандилхо бо нархи 1200-1500 сомони Кандили …

Дона чун андар замин пинхон шавад, Сирри у сарсабзии бустон шавад. Кори поконро киёс аз худ магир, Гарчи монад дар навиштан шер шир. Кори мардон рушаниву гарми аст, Кори дулон хилаву бешарми аст. Чун гараз омад. хунар пушида шуд, Сад хичоб аз дил ба суйи дида шуд. Чун дихад кози …