Теги: Тиб

АДЕНОМАИ ҒАДУДҲОИ ЧАРБ (Ad¬enoma sebaceum), омоси ғайрисаратонии ғадудҳои чарбӣ. А.-и ҳақиқӣ аз омоси хурд (қутраш то 1 см)-и сахт (пояча дорад) иборат аст. А. хеле кам, асосан дар пиронсолон ба мушоҳида мерасад. Бештар дар рӯй ва тахтапушт чой мегирад. Баъзе А. мансуби хол мебошанд. Онҳо дар чини лабу бинӣ, рухсора, …

АДЕНОМИОМА (аз юн. aden – ғадуд, mys – мушак ва …ома), омосест, ки асосан аз эпителияи ғадуд ва бофтаи суфтамушак таркиб ёфтааст. Дар А. одатан, аломатҳои сабзиш ва инкишоф ба мушоҳида намерасанд. А. бештар дар бачадон (махсусан дар қисми охири танаи он), маҳбал, гоҳо дар тухмдон, роҳи меъдаю рӯда, талхадон …

АДЕНТИЯ (аз юн. а – ҳиссачаи инкорӣ ва лот. dens – дандон), нуқси модарзодист, ки тамоман ё қисман набудани дандонҳоро нишон медиҳад. Бисёр вақт А. бо нодуруст сабзидани пӯст, мӯй, ғадудҳои арақ ва ғ. баробар зоҳир мегардад.

АДИБ ИСМОИЛ, табиб ва файласуфи а. 12 форс-тоҷик. Низомии Арӯзии Самарқандӣ дар китоби худ «Чаҳор мақола» доир ба тарзи табобати ӯ чунин ҳикоя овардааст: «Дар аҳди Маликшоҳ ва баъзе аз аҳди Санҷар файласуфе буд ба Ҳирот ва ӯро Адиб Исмоил гуфтандӣ. Марде сахт бузург ва фозилу комил, аммо асбоби ӯ …

АДИНАМИЯ (аз юн. adynamia – бема- дорӣ), якбора беқувват шудани инсонро гӯянд. Ҳангоми бемориҳои вазнини сироятӣ, бемории бардавоми беҳолкунанда, гуруснагӣ кашидан ва ғ. мушоҳида мешавад. Дар баробари А.-и умумӣ А.-и узвҳои ҷудогона низ ба мушоҳида мерасад. Сабаби он таъсири боздорандаи асаб, осеб ёфтан ё хароб гаштани унсурҳои фаъолияти онҳо мебошад. …

АДНЕКСИТ (Adnexitis; аз лот. adn¬exa – зоид), салпингоофорит, газаки зоидҳои бачадон (лӯлаҳои бачадон ва тухмдон). Микробҳои гуногуни беморизо – стафилококкҳо, стрептококкҳо ва ғ. боиси А. мегарданд. Баъзан А. ҳангоми ба бачадон дохил кардани моддаҳои гуногуни химиявӣ (мас., йод, спирт) низ пайдо мешавад. Микробҳо ба зоидҳои бачадон аз маҳбалу бачадон (дар …

АДРЕНАЛИН (Adrenalinum; аз лот. ad – назди ва renalis – гурдагӣ), гормони ғадуди болои гурда. Массаи мол. 183; моддаи кристаллии сафед; аз чиҳати оптикӣ фаъол аст. Дар оби гарм, кислотаҳо ва ишқорҳо ҳал мешавад. Моддаи ноустувор буда, ба ҳосилаҳои гуногун табдил меёбад. А. аввалин гормонест, ки дар ҳолати кристаллӣ чудо …

АДСОРБСИЯ (аз лот. ad – ба, назди ва sorbeo – меҷаббам), дар сатҳи моддаи сахт ё моеъ (адсорбент) ҷаббида шудани газ ё маҳлул (адсорбат). Mac., агар ба маҳлули обии кислотаи сирко як порча ангишт андохта шавад, молекулаҳои кислотаи сирко дар сатҳи ангишт А. шуда, миқдори кислота дар маҳлул мекоҳад. А. …

АЗИЗОВ Азим (20. 11. 1953, ш. Хуҷанди вил. Суғд – 26. 08. 2011, ш. Душанбе), духтури кӯдакон, доктори илми тиб (2000), профессор (2002). Хатмнамудаи факултаи педиатрии ДДТТ (1977). Духтури кӯдакон (1977 – 83). Ординатори кафедраи бемории кӯдакони ДДТТ (1983 – 85). Аспиранти Ин-ти тиббии ш. Ростови ФР (1985 – 88). …

АЗИЗОВ Аъзам Азизович (тав. 01.05. 1936, деҳаи Кавраки ноҳ. Рашт), ҷарроҳи кӯдакон, доктори илми тиб (1997), проф. (1997), акад. Академияи инженерии ҶТ (аз с. 2005), Аълочии тандурустии ИҶШС (1986), Корманди шоистаи Точикистон (2001). Хатмкардаи ДДТТ (1960). Ҷарроҳ (1960 – 62) ва сардухтури Беморхонаи марказии ноҳ. Ҷилликӯл (1962 – 64), духтур …