Биология

Бофта чист? Бофта ин Мачмуи хучайрахо ва моддаи байнихучайрави, ки аз руи пайдоиш, сохт ва ичрои амал ба хамдигар монанд буда, вазифаи якхеларо ичро мекунанд, бофта номида мешавад. Дар организм чор гурухи бофтахоро фарк кардан мумкин аст: эпители, васлкунанда (пайвасткунанда), мушак ва асаб. Бофтаи эпители (аз калимаи юнони эпи – дар руй, …

Инсон ва табиат. Мувофики гуфтаи падари физиологияи рус,олими бузург И.М.Сеченов, мавчудияти организм бе мухити беруна гайриимкон аст. Барои он ки дар байни организм ва мухит мунтазам мубодилаи моддахо ба амал оянд, организм бояд аз мухит оксиген ва моддахои гизои гирад. Аз хисоби онхо хучайрахои нав ба вучуд меоянд, ки кори …

Дар организми одам хучайрахо, бофтахо, аъзо ва системаи онхо хамчун як чизи ягона ва бутун кор мекунанд. Кори онхо бо ду рох: хуморали (моддахои химияви тавассути моеъи мухити дохилии организм –хун, лимфа, моеъи байнихучайра сурат мегирад) ва асаби танзим карда мешавад. Моддахои кимиёви ба хучайрахо, бофтахо, узвхо ва умуман дигар …

Мубодилаи неру дар организм. Барои равандхои гуногуни фаъолияти хаётии организм (ба вучуд омадани моддахо, кори мушакхо, нигохдории харорати бадан) дар як шабонаруз кариб 10500 кЧ (2500 ккал) энергия (неру) зарур аст. Манбаи он неруест, ки дар бандхои кимиёвии молекулахои моддахои узви (сафеда, чарб, карбогидрат) мавчуд аст ва аз хурок гирифта …

Мубодилаи об ва намакхои минерали. Об кариб аз се ду хиссаи вазни баданро ташкил медихад. Дар ситоплазма аз ядрои хучайра назар ба моддахои дигар об бисёртар аст. Тагйироти сершумори кимиёвии моддахои хучайра танхо дар махлули об ба вучуд меояд. Об дар таркиби хун, лимфа ва ширахои хозима хеле бисёр аст. …

Тавсифи умуми ва ахамияти мубодилаи моддахо. Дар байни организму мухити мунтазам мубодилаи моддахо ва неру ба амал меояд. Аз лахзаи ба организм дохил шудани об ва моддахои гизои мубодилаи моддахою мухити беруни сар мешавад, як кисми моддахо дар нойи хозима то хадди оддитарин тачзия шуда, ба мухити дохили организм – …

Беморихои меъдаю руда. Истеъмоли озукаи кухна боиси захролудшавии организм шуда метавонад. Хангоми захролудшави меъдаро хатман аз хурок тоза кардан лозим аст. Барои ин ба зарардида якчанд истакон оби ширгарм хуронда, барои кайкуни бехи забон ё девори акиби халкашро бо кошук ё панчаи даст ангезонидан лозим аст. Якчоя бо хурок бо …

Хозима дар рудаи борик. Хуроки шавламонанд кисм – кисм аз меъда ба чои дигари канали хозима – руда мегузарад. Дар рудаи борик тачзияи минбаъдаи нисбатан оддии моддахои гизои давом карда, ба хун ва лимфа чаббида мешавад. Дарозии рудаи борик 3-3,5 м аст. Кисми аввали он рудаи дувоздахангушта мебошад. Дарозии миёнаи …

Озукавори ва моддахои гизои. Хурок барои инкишоф, ташаккул ва фаъолияти хаётии организм шарти зарури мебошад. Озукавори (нон, гушт, шир, тухм, мохи, равган, сабзавот, мевачот) аз моддахои асосии гизои: сафедахо, чарбхо, ангиштобхо, намакхои минерали, об ва витаминхо иборат аст. Махсулоти аз наботот ва хайвонот хосилшуда хамдигарро пурра карда, хучайрахои организмро бо …

Ковокии дахон. Дар ковокии дахон хурок чашида, майда хоида ва бо оби дахон тар мешавад. Дар майда кардани хурок дандонхо ва забон иштирок мекунанд. Одамони калонсол 32 дандон доранд. Сохти онхо вобаста ба вазифаашон гуногун аст. Дар чогхои болою поён аз пеш чортои дандонхои пахни пеш чойгиранд. Баъди онхо аз …