ДИСТОНИЯИ РАГХО, бемориест, ки дар натичаи аз хад зиёд асаби шудан ё баъди беморихои шадид ва музмини сирояти, захролуди, витаминкохи, хаячони сахт ба вучуд меояд. Аломатхои Д. р. доими мебошанд ё гох-гох (пароксизми асабхои вегетативи ва рагхои хунгузар) падид меоянд. Нишонахои доимии Д. р. бештар дар шахсоне, ки системаи асабашон …

ДИСГИДРОЗ (Dyshidrosis), дар пусти кафи дасту по, баъзан дар ангуштон дамидани обилачахо. Обилачахо моеъи шаффоф дошта, дар пуст чукур чой мегиранд. Чои иллати хориш ва сузиш мекунад. Сабаби Д. руст шудани мачрои гадудхои арак аст. Одатан дар одамони серарак ба мушохида мерасад. Дар бештарин холатхо сабаби Д. ихтилоли фаъолияти асабу …

ДОМИНАНТА (аз лот. dominans – хукмфармо), манбаи хаячон дар системаи асабхои маркази, ки муваккатан хусусияти вокуниши чавобии организмро ба таъсири беруни ва дохили муайян мекунад. Хар лахза ба организм таъсироти зиёде расида, дар марказхои гуногуни асаб хаячон ба вучуд меорад, аммо як марказ бар марказхои дигар хукмрон (доминанта) шуда, онхоро …

ДОМАНА (Typhus abdominalis), тифи шиками, бемориест сироятии шадид. Ангезандаи Д. салмонеллахо буда, бо табларза, аломатхои захролуди, бактериемия, бузург шудани чигар ва сипурз, энтерит ва тагйироти махсуси системаи лимфави падид меояд. Ангезандаи Д. мансуби салмонеллахои гурухи D аст. Вай аз чихати морфологи аз салмонеллахои дигар фарк намекунад. Дар мухити гизоии мукаррари …

ДОГХОИ ПИРОНСОЛи, киратомахои пири, шугахои пири, дог ё гирехчахои алохида ё сершумори руяшон шугабаста. Д. п. дар пусти чехра, гардан, панчаи даст ё тахтапушти одамони солхурда дар заминаи тагйироти синнусолии пуст пайдо мешаванд. Ранги догу гирехчахо сурх ё тира, аммо ранги шуг ва карахшхои онхо чигари аст. Хангоми махсус харошидани …

ДОГИ КУНЧИДАК (Ephelides), як навъ холхои хурди кахваранги зардтоб, ки дар чойхои кушодаи бадан (бештар дар руй) пайдо мешаванд. Д. к. зухуроти хоси ирсии пигментатсия (ранг гирифтан)-и пуст аст. Д. к. бахору тобистон аз таъсири нури офтоб зиёд мегардад. Барои пешгирии Д. к. аз мохи феврал сар карда, то охирхои …

ДОДХОЕВ Юна Исроилович (5. 11. 1917, ш. Бухоро – 06. 12. 2002, ш. Болдери ИМА; дар ш. Ню-Йорк дафн шудааст), чаррох, доктори илмхои тиб (1966), проф. (1967), Арбоби хизматнишондодаи илми ЧШС Точ. (1978). Иштирокчии чанги Финляндия (1939). Баъди захм бардоштан аз хидмат дар сафхои Артиши Шурави озод шудааст. Хатмкардаи Техникуми …

ДИСБАКТЕРИОЗ (Dysbacteriosis), тагйир ёфтани таркиб ва таносуби микдории микрофлораи зарурии узвхои тихи (холи), ки ба мухит (мас., рохи болои нафас, руда) ва пусти одам тамос доранд. Фаъолияти физиологии организм ва неруи мухофизии он ба хаёти микрофлорахо сахт марбут аст. Микрофлораи зарурие, ки дар руда, рохи болои нафас ва пусти одам …

ДОВУДИ АНТОКи (с. тав. номаълум – ваф. 1600, Макка), Довуд ибни Умари Антокии Зарир, табиби араб. Зодаи Антокия буда, баъд аз омухтани илми тиб ба Халоб, Димишк ва Кохира сафар мекунад. Мувофики маълумоти сарчашмахо Д. А. нобино будааст. Д. А. ба гайр аз илми тиб мантик, фалсафа ва илми фалакро …

ДИФИЛЛОБОТРИОЗ (Diphyllobothriasis), беморихое, ки тасмакирмхо ва диг. киччаю кирмхои рудаи одам ва баъзе хайвонот ба вучуд меоранд. Дарозии тасмакирм 7 – 10 м буда, аз банд (бугум)-чахои сершумор иборат аст. Сараш ду сурохии чукур дорад, ки тавассути он кирм ба девораи руда часпида мегирад. Тухм ва бештар бандхои кирмхо бо …