Дар асри XVII ва нимаи аввали асри XVIII норозигии оммаи халқ ниҳоят зиёд шуд. Сабабҳои асосии он зулму ситами тоқатшикан ва истисмори бераҳмона, ҷангҳои дохилӣ ва ҳамлаи давлатҳои ҳамсоя ва фақру гуруснагӣ буд. Дар замонн Абдулазизхон (1645-1680) шӯрише дар деҳаи Даҳбеди Самарқанд рӯй дод. Хон шахсан ба муқобили шӯришчиён …
Муфассал »Савдо дар асрҳои 16-18
Савдои дохилӣ ва берунӣ тараққӣ кард. Мисли асрҳои гузашта бо қабилаҳои кӯчманчии ҳамсоя ва давлатҳои Хиндустону Хитой алоқаҳои мӯътадили тиҷоратӣ давом мекард. Дар асри XVII тиҷорати байни Русия ва Осиси Миёна авҷ гирифт. Аз як мамлакат ба мамлакати дигар корвонҳои зиёде ҳаракат доштанд. Дар ҳар навбат ба Бухоро ё шаҳри …
Муфассал »Касбу ҳунар
Дар давлати Ҷониён шароит барои тараққиёти касбу ҳунар номусоид буд. Вале косибон ҳунари худро фаромӯш намекарданд. Шоҳиди замон, шоири ширинкалом Сайидои Насафӣ дар як худи Бухоро дусад намуди ҳунарро ном бурдааст. Касбу ҳунар, ки маҳсулоти он ба хориҷ содир мешуд, як дараҷа вазъи беҳтаре дошт. Талаботи берунӣ дар чунин шароити …
Муфассал »Муносибатҳои иҷтимоию иқтисодӣ дар асрҳои XVI – XVIII
Феодалон – соҳиби замин. Дар асри XVII ва нимаи аввали асри XVIII ҳуқуқи атолиқҳо ва қудрату ихтиёри ашрофи баъзе тоифаҳо назар ба асри XVI бағоят афзуд. Умури идораи давлат комилан ба дасти онҳо гузашт, мансабҳои калони давлатиро ишғол намуданд. Дар нимаи аввали асри XVIII дар сарзамини Осиси Миёна, алалхусус, дар …
Муфассал »Хуҷанд ва Ӯротеппа дар асри XVII — нимаи аввали асри XVIII
Ду шаҳри қадимаи халқи тоҷик Хуҷанд ва Ӯротеппа дар асри XVII баъдан ҳамқисмат гашта aз тарафи як ҳоким идора мешуданд. Дар ибтидои ҳукмронии хонҳои сулолаи Аштархонӣ аз парокандагии рӯйдода истифода намуда, Хуҷанд ва умуман водии Фарғона, Ӯротеппа ва Тошканд аз итоати Бухоро баромаданд. Дар солҳои ҳукмронии Имомқулнхон Ӯротеппа ва Хуҷанд …
Муфассал »Бадахшон ва Ҳисор дар асри XVII – нимаи аввали асри XVIII
Ҳудуди зиёди давлати замони Темуриёнро сулолаи нав Аштархониён дарбар намуданд. Пойтахти онҳо шаҳри Бухоро буд. Дар шимоли Афгонистон, соҳили чапи дарёи Аму — Қундуз, Файзобод, Балх, Шибирғон ва Бадахшон, дар сохили рости ин дарё — Тирмиз, Кӯлобу Қубодиён тобеъи сулолаи мазкур буд. Дар замонн ҳукмронии Субҳонқулихон мавқеъ ва эътибори баъзе …
Муфассал »ХАЛҚИ ТОҶИК ДАР АСРИ XVII ВА НИМАИ АВВАЛИ АСРИ XVIII ТАЪРИХИ СИЁСӢ
Низоъҳои байнихудӣ. Абдуллохони II соли 1598 вафот кард. Ба ҷои ӯ писараш Аблулмӯъминхон ба тахти Бухоро нишасг. Баъд аз як чанд моҳ ӯ кушта шуд. Ҳукмрони охирини намояндаи сулолаи Шайбониён – Пирмуҳаммадхони II низ ҳалок гардид. Ҳамсоягони хони Бухоро аз задухӯрдҳо миёни Шайбониён истифода бурданд. Шоҳи Эрон Аббоси I қисмати …
Муфассал »A3 ТАЪРИХИ МУБОРИЗАИ БОБУР МИРЗО БО ШАЙБОНИХОН
Воқеаи соли 907 (1501-1502) (Порча аз “Бобурнома). Ман дар Даҳкат меистодам, хабар расид, ки баҳор Шайбонихон ба Уротеппа меояд. Даҳкат замини шӯра буд, бинобар он мо аз ағбаи Оббурдон гузашта, ба кӯҳистони Масчоҳ омадем. Оббурдои поёнтари деҳаи Масчоҳ аст. Поёнтар аз Оббурдон чашмае ҳаст. Дар болои чашма мазор аст. Болотар …
Муфассал »Адабиёт ва илм дар асри XVI
Вазъияти сиёсие, ки аз аввали асри XVI дар Мовароуннаҳр ва Хуросон фароҳам омад, ба ҳаёти адабӣ ва илмӣ зарбаи сахт расонид. Ҳирот ҳамчун як маркази мадании халкҳои форсзабон аҳамияти худро аз даст дод. Намояндагони илму фан, адабиёт ва санъат ба ҳар тараф пароканда гардиданд. Чандин нафари онҳо ба Бухоро муҳоҷир …
Муфассал »Бинокорӣ ва меъморӣ дар асри XVI
Дар санъати меъмории нимаи аввали асри XVI анъанаҳои аҳди Темурӣ идома дошт. Дар ин аср бинокорӣ хеле авҷ гирифт. Дар шаҳрҳои Бухоро, Самарқанд, Хуҷанд, Ҳисор, Уротеппа ва дигарҳо бозорҳо, ҳаммомхо, тиҷоратхонаҳои боҳашамат, мадрасаҳо, масҷид сохта шуданд. Барои ривоҷи савдои хориҷӣ дар роҳҳои корвонгард купрукҳо, сардобаҳо (ҳавзҳои об), корвонсаройҳо бино ёфтанд. …
Муфассал »