Дар Юнони Қадим асосгузорони бузургтарин Бозиҳои олимпӣ худоён, шоҳон, ҳукмфармоён ва қаҳрамононро мепиндоштанд. Олим- пиадаи машҳури қадима соли 776-и пеш аз милод гузашта буд. Бозиҳои охирин дар соли 394 то милод баргузор шуда буданд. Барои мо ҳатто номи ғолиби он бозиҳо низ маълум аст. Биёед, мо онро дар ёд медорем. …

Машқҳои чисмонӣ ханӯз дар давраҳои қадим пайдо шудаанд. Ба одамони нахустин шабу рӯз лозим меомад, ки худро аз ҳуҷуми ҳайвон- ҳои дарранда, аз кувваҳои табиат муҳофизат кунанд ва барои худ ризқу рӯзӣ пайдо намоянд. Баъзан шикорчиён худ тӯъмаи ҳайвонхои дарран- да ва офатҳои табиӣ мегаштанд. Танҳо зӯртаринҳо, чобуктаринхо ва пуртоқаттаринҳо …

Забони тоҷикӣ дар нимаи якуми асри XIX чи дар дастгоҳи давлатӣ ва чи дар риштаи адабиёту корҳои идоравӣ мавқеи асосиро ишғол мекард. Ду навъи мактаб вуҷуд дошт: мактаби ибтидоӣ ва олӣ, яъне Мадраса. Дар мактабҳо кудакон савод меомухтанд ва тарбия мегирифтанд. Таълиму тадрис ба забони тоҷикӣ ва арабӣ буд. Муаллимони …

Бинокорӣ ва меъморӣ. Дараҷаи тараққиёти санъати меъмории Осиёи Миёна, алалхусус дар бобати сохтмони биноҳои бошукӯҳ, дар нимаи аввали асри XIX назар ба асрҳои гузашта хеле поён рафт. Бо ҳамин сабаб аз ёдгориҳои меъмории ин давра то замони мо кам боқӣ мондаанд. Аз биноҳои боқимонда мадрасаи Халифа Ниёзқул, ки бештар бо …

Калонтарин ҷунбиши халқӣ дар ибтидои соли 1810 дар Бухоро рух дода буд. Аз руи маълумоти шоҳидони воқеа зимистони он сол чунон сард шуд, ки то се моҳ ях ба миқдори як кулоч боқӣ монд. Гандум ва ҷавро куллан сармо зад ва нархи ғалла ниҳоят баланд шуд. Илова бар ин чунон …

Шакли гуногуни истисмори деҳқонон тақрибан дар ҳамаи намуди замин мушоҳида мегардид. Махсусан, аҳволи сокинони ноҳияҳои кӯҳӣ ниҳоят вазнин буд. Дар болооби ноҳияи Зарафшон кишоварзони безамин 25 фоизи аҳолиро ташкил медоданд. Онҳое, ки чорвои корӣ надоштанд, маҷбур буданд ба сифати батрак кор кунанд. Заминҳои хироҷӣ барои амиру хонҳо ва ҳокимон даромади …

Дар нимаи аввали асри XIX асосан ҳамон шаклҳои пешинаи моликияти хусусии заминдории феодалӣ – замини хироҷӣ, амлок – заминҳои давлатӣ ва заминҳои вақф нигоҳ дошта мешуданд. Усули ба танхоҳ додани хоҷагии деҳқонӣ ва оғози ҳукмронии сулолаи хонадони манғития ба таври васеъ ҷорӣ гардид, ки дар ҳаёти иҷтимоии ин давр усули …

Дар аморати Бухоро ва хонии Хуқанд корҳои бузургӣ обёрӣ анҷом дода шуданд. Муҳимтарин шабакаҳои обёрии водии Фарғона ба вуҷуд омаданд. Масалан, аз дарёи Норин ва Қарадарё якчанд шабакаҳои обёрӣ, аз ҷумла наҳри Янгиарик канда шуд. Ба сабаби обёрии заминҳои беоб шаҳрҳои нав бунёд ёфтанд. Яке аз чунин шаҳрҳо, ки бо …

Тиҷорат дар шаҳрҳо асосан дар бозорҳо сурат мегирифт. Бозор масоҳати калонеро ишғол менамуд. Бозорҳои Ӯротеппа ва Хуҷанд қариб болопушида буданд (каппон доштанд). Хусусияти хоси шаҳрҳо аз ин иборат буд, ки дар чорсу ва хиёбонҳои асосӣ марказҳои савдо воқеъ гардида, дар он тими дарози гунбаздор сохта мешуд. Аз байни тим куча …

Маводи хомро барои истеҳсолоти ҳунармандӣ аз хоҷагии қишлоқ ва ҳам аз истихроҷи маъдан ба даст меоварданд. Осиёи Миёна аз сарватҳои зеризаминӣ бой буд. Дар ин сарзамин конҳои маъдан кам набуданд, вале ба сабаби ҳануз дар ҳолати ибтидоӣ воқеъ гардидани тариқи истихроҷ ва хеле афзун будани талабот эҳтиёҷи кишварро тамоман қонеъ …