Хелҳои маҳалҳои аҳолинншин. Давраи дуру дароз инсон аз табиат зич вобаста буд. Одамон гурӯҳ-гурӯҳ дар қамари кӯҳ ва горҳо зиндагонӣ мекарданд. Баробари инкишофи ҷамъият дар ҳудуди муаиян паҳн гардидани одамон, ташкил ёфтани истеҳсолот, сохтани манзилгоҳҳо ва иморатҳои истеҳсолй (осиёб, обҷувоз, устохонаҳои челонгарӣ ва ғайра) ва ғайриистеҳсолӣ (мактаб, масҷид, меҳмонхонаҳо ва …
Муфассал »Архив Месяца: May 2019
АҲОЛИИ ДУНЁ – КУРАИ ЗАМИН
Шумора ва афзоиши аҳолин рӯи Замин дар соли 2019-ум ба 7,8 млрд. нафар баробар аст. Инсоният таърихи дуру дароз дорад. Аз рӯзи ба дунё омадан то имрӯз вай давраҳои гуногуни таърихиро аз cap гузарондааст, Мувофиқи фикри олимон аҷдоди одамони кунунӣ 40-50 ҳазор сол муқаддам дар кураи Замин паҳн гардидаанд. Аз …
Муфассал »ТАЪСИРИ МУТАҚОБИЛЛИ ТАБИАТ ВА ҶАМЪИЯТ
Муҳити географӣ. Маҷмӯи табии рӯи Заминро муҳити географй меноманд. Ван қисми зиёди табақаи географиро дар бар мегирад. Дар ҳудуди он организмҳои зинда ва ҷамъияти инсонӣ ҳаёт ба cap мебаранд. Аз ин рӯ, муҳити географй барои инсоният муҳити зист буда, ҳаёт ва фаъолияги хоҷагидории вай ба он вобаста мебошад. Инсон аз …
Муфассал »КОМПЛЕКСҲОИ ТАБИӢ (МАҶМӮИ ТАБИЙ)
Қабати географӣ ва биосфера. Мо акнун медонем, ки кураи Замин аз табақаи дарунӣ ва берунй иборат аст. Табақаҳои берунии Заминро литосфера, гидросфера ташкил менамоянд. Инҳо табақаҳои нбтидоӣ буда, алоқамандӣ ва ба ҳам таъсиррасонии онҳо барои инкишоф ва ҳаётгузаронии организмҳо шароити мусоид фароҳам меоварад. Дар натиҷа организмҳо на фақат сатҳи Замин, …
Муфассал »БО ҲАМ АЛОҚАМАНДИИ ОРГАНИЗМҲО ВА ТАБАҚАҲОИ ЗАМИН
Алоқаи мутақобилаи биосфера бо атмосфера. Биосфера ва атмосфера бо ҳамдигар алоқаманд ва вобаста мебошанд. Дар натиҷаи ин алоқамандӣ дар байни биосфера (бо иштироки гармӣ ва нури Офтоб) ва атмосфсра мубодилаи мунтазами унсурҳои гуногун ба амал меояд. Дар ннкишоф ва равиши ин ҳодиса саҳми организмҳои зинда – бактерияҳо, наботот ва ҳайвонот …
Муфассал »БИОСФЕРА
Робитаи мутақобилаи табиат. Биосфсра аз калимаи юнонии “биос” – ҳаёт, “сфера” – кура гирифта шуда, маънояш табақаи ҳаёт аст. Курашаклӣ на фақат ба биосфера, инчунин ба дигар табақаҳои Замин (атмосфера, литосфера, гидросфера) хос аст. Чунки Замин худ курашакл аст ва табақаҳои болои он ҳам ҳамон шаклро гирифтаанд. Биосфера бошад табақаи …
Муфассал »ХУСУСИЯТҲОИ ИҚЛИМИ МАҲАЛИ ХУД
Аз гуфтаҳои боби “Иқлим” бармеояд, ки иқлими маҳалҳои мухталифи Замин асосан ба арзи географӣ, мавқеи онҳо нисбат ба баҳру уқёнусҳо, хусусиятҳои анбӯҳи ҳаво, инчунин ба гуногунии сатҳи Замин (ҳамворй ё кӯҳсор, ё регзор будан ва ғайра) вобаста аст. Дар шароити марзи Тоҷикистон баландии маҳал аз сатҳи баҳр, релеф ва ҷойгиршавии …
Муфассал »МАВҚЕИ МИНТАҚАҲОИ РАВШАНИ ВА ТАҚСИМОТИ ГАРМИИ ОФТОБ ДАР ЗАМИН
Аз мушоҳидаҳои маҳалатон мисолҳо оред – ба баландии Офтоб бар уфуқ ва аз давомнокии рӯз вобаста будани гармшавии ҳаворо шарҳ диҳед. Офтоб – манбаи гармӣ ва равшанӣ. Офтоб кураи азими газмонанди тафсон буда, яке аз ситораҳои бешумори кайҳон аст. Он ба сайёраамон – Замин наздиктарин ситора буда, дар масофаи қариб …
Муфассал »Сабаби ҷудошавии оилаҳо: 10-тои асосӣ
Вайрон шудани оилаҳо дар замони ҳозира боз ҳам зиёд шуда истодааст ва сабаби он Падару Модаронро (Волидайн) дар ташвиш гузошта истодааст, вале ин мушкилӣ ҳар як ҷавондухтар ва шеърбачаҳоро низ дар ғам гузошта истодааст. Барои пешгирӣ ва кам кардани ҷудошавӣ тавсия мешавад, ки ин камбудиҳоро омухта шавад ва барои истифодаи …
Муфассал »Шеърҳои ошиқӣ ба забони русӣ
Вероника Тушнова — Я не помню тебя, извини Я не помню тебя, извини! Я забыл твои губы и руки. Обрываются в памяти дни, Заостряясь на вечной разлуке. Где- то в будущем, может, поймем, Как нелепо все вышло и странно, А пока что ползет день за днем, И рубцом покрывается рана. …
Муфассал »