Ҷайра (Чайра) ҷонвари маълум аст, ки дар баданаш хорҳое дорад ба дарозии як ваҷаб ва аз он кӯтоҳтар, ки барои ҳимояи худ ба кор мебарад. Мизоҷаш дар аввали дараҷаи дувум гарм ва хушк аст. Хислатҳои шифобахши он: Ҷобир бинни Ҷаббон-ус- Сӯфӣ дар «Китоби хавосси кабир», гуфтааст, ки гӯшти ҷайра барои кушодани …

Ин ҷонвар навъҳои бисёр дорад. Вале дар тиб он чӣ дар гӯшаҳои хонаҳо торҳо метанад ва хона месозад, дар назар дошта мешавад. Мизоҷи ҳамаи навъҳои он сард ва хушк аст.  Хислатҳои шифобахши он: тортанаки калони бофтааш сафедро бо равғани зайтун даромехта, дар гӯш чаконанд, дардашро таскин медиҳад. Тори танидаи тортанакро ба …

Зоғ ду навъ аст: зоғи ало ва зоғи сиёҳ. Беҳтарини он бачааш мебошад. Мизоҷаш умуман дар дараҷаи дувум гарм ва хушк аст. Хислатҳои шифобахпш он: гӯшти ин барои одамони сардмизоҷ ва тармизоҷ, инчунин ба пирон форам аст, маниро зиёда мегардонад. Аз он ҳалиса тайёр карда, яъне бо гандуми кӯфта, намак ва равған …

Фохтак парандаест машҳур, ки ғуррак ҳам меноманд, аз мусича калонтар ва аз кабӯтари саҳроӣ майдатар, зери гарданаш тавқҳои холмонанд дорад ва рӯйи болҳояш ҳам пурхол аст.  Мизоҷаш дар охири дараҷаи дувум гарм ва хушк аст. Беҳтаринаш ҷавон ва фарбеҳи он мебошад. Хислатҳои шифобахши фохтак: гӯшташро муҳарро пухта бихӯранд, барои иллатҳои …

Товус парандаест, машҳур ба зебоӣ ва хушранг бо рангҳои гуногун, думаш бисёр дароз ва чун бардорад, чатрӣ мегардад, хусусан думи нари он бисёр дароз ва парҳои зебо дорад. Мизоҷи гӯшташ дар дараҷаи дувум гарм ва хушк аст. Хислатҳои шифобахши он: гӯшташ бисёр сахт ва бадҳазм, хӯрдани он хилти (моддаи) ғализ дар …

Каждум навъҳои гуногун дорад. Каждуме, ки дар вақти ҳаракат дунболаи худро баланд гирад, онро каждуми сайёла меноманд ва агар думашро бар замин кашида равад, онро каждуми ҷаррора мегӯянд. Каждуми ҷаррора аз сайёла хурдтар ва заҳраш қавитар, ки кушанда мебошад. Заҳри каждуми мода қавитар аз нари он аст. Бадтарини ҳамаи инҳо …

Зулукро  дар баъзе маҳалҳои тоҷикон шуллук ҳам меноманд. Ин ҷонвар дар чашмаҳои гуногун ва баъзан дар кӯлҳо низ пайдо мешавад, гуногун мебошад. Он чӣ дар обҳои чашма зиндагӣ ба сар барад, сиёҳи камранг ва дар калониву хурдӣ миёна мебошад, сараш сиёҳи кулӯла ва таги шикамаш андак ало бошад, хуб аст. …

Хасакхор (Хори хасак) — ин гиёҳест сохти баргаш монанди барги тарбуз қайчибарги кунгурадор, вале хеле аз он майда, инчунин, соқаш ҳаммонанди биёраи тарбуз бар замин паҳн шуда месабзад, ки дар ҷоҳои намнок мерӯяд. Самараш сегӯшаи хорнок ба бузургии ду нахӯде. Дар наздики банди баргҳои биёрааш самар мебандад. Гулаш зарди бисёрреза. …

Маълум аст, ки ин ҷонвар дар зери заминҳои намнок, обҳои истода ва ҷӯйҳо бисёр пайдо мешавад, хелҳои баҳрӣ, даштӣ ва наҳрӣ дорад. Дар тиб қисми наҳрии он истеъмол мешавад, вале даштиаш заҳри қотил аст. Мизоҷи ҳамаи навъҳои он дар дараҷаи севум сард ва дар якум хушк аст ва бо вуҷуди …

Омула — ин самари дарахти ҳиндист, рангаш зард, ба бузургии олуча ва то ба андозаи чормағз мешавад. Таъмаш туруши тунҷ аст, яъне дар вақти хоидан мушакҳои сатҳи даруни даҳанро ба ҳам меоварад (бурма мекунад). Беҳтаринаш берешаи он аст. Дар аксар ҳол онро се бор якшабӣ дар шир тар карда ва …