Баргашро кӯфта гузошта банданд, захмҳои сарро хушк мекунад, чашми аз косахонааш баромадаро, ки дар тибби қадим ҷуҳуз-ул-айн меноманд, ба ҷояш мебарад. Усораи мармиҷон, яъне оби барг ва пояи тару тозаи дар офтоб ғафсгардонидаашро бо андак шилми бодомҳо даромехта гузошта банданд, ҳамаи бемориҳои гарм ва сарди чашм, хусусан захм, обравӣ, нохунак ва …

Сагангур — Инро дар як қатор маҳалҳо тоҷикон ангури сагак низ меноманд. Дар сарзамини ҷумҳуриҳои Осиёи Марказӣ сагангури табиӣ ду навъ аст: самараш сиёҳ ҳангоми пухтан ва зарди сурхтоб. Барои ба дарун истеъмол кардан ва давогӣ сагангури самараш рангин, яъне зарди сурхтобаш зиёдтар ба кор меравад. Вале навъи самараш сиёҳи он нисбатан …

Мурч — Ин самари дарахти ҳиндист ва ба ҳамаи ҳалқҳои мо маълум мебошад. Мизоҷи мурчи сиёҳ дар охири дараҷаи севум гарм ва хушк аст; мизоҷи мурче, ки аз пӯсти сиёҳаш ҷудо карда шуда бошад, мурчи сафед номида мешавад, дар аввали дараҷаи севум гарм ва хушк аст. Хислатҳои шифобахши он: мурчро бихӯранд, қуввати …

Сабир — Ин растаниро ба русӣ алоэ меноманд. Дар сарзамини мо гиёҳи инро аксар ҳангоми зимистон дар тубакҳо ҷо дода, дар хонаҳо парвариш мекунанд ва дар фаслҳои дигар мумкин аст дар берун, ҳатто дар заминҳо нашъунамо диҳанд. Инро баргаш ғафс, шахшӯл, дароз ва нӯгтез, қисми поёни барги он сербар, бисёр обдор, …

Наск — Ин растанӣ ду навъ аст: саҳроӣ ва бӯстонӣ, ки зироат мекунандаш. Тухми саҳроии он назар ба бӯстониаш майдатар ва гирдак мешавад, вале тухми бӯстонӣ — зироатии он кулӯла не, балки паҳнтари гирдак ва калонтар аз саҳроӣ мебошад, саҳроияш талх аст. Мизоҷаш дар гармиву сардӣ моил ба эътидол ва дар дараҷаи …

Зардчӯба ду навъ аст: кӯчак ва калон. Навъи хурдашро момирон меноманд, ки ин зардчӯба нест. Ба забони руссӣ онро «Куркума» меноманд. Вале бузургии он решаи гиёҳест, ки пояаш то 1,5 метр мехезад. Пасту баланд рӯидани он ба обу ҳаво ва қуввати хок вобаста аст. Баргаш васеъ ва дароз-дароз, қариб ба …

Гандуми девона — ин донест аз ҷав борик ва майдатар, таъмаш каме талх, рангаш моил ба сурхӣ. Гиёҳаш монанди растании гандум дар гандумзорҳо мерӯяд. Беҳтарини он фарбеҳдонаи он аст, ки кӯҳна нагашта бошад. Мизоҷаш дар дараҷаи дувум гарм ва хушкиаш зиёда аз ин дараҷа мебошад. Хислатҳои шифобахши он: агар инро бихӯранд, …

Беҳтарин ва сабуктарини онҳо маскаи гов аст, ки аз саршир гирифта бошанд. Мизоҷаш дар дараҷаи якум гарм ва тар аст. Агар кӯҳна шавад, гармтар мегардад, вале тариаш мекоҳад. Хислатҳои шифобахши он: хӯрдани маска дарунро мулоим мекунад, реш ва моддаҳои нодаркори ҷамъшударо мепазонад ва барои хориҷ шудан муҳайё месозад, баданро фарбеҳ мегардонад, …

Инро аз шири ҳайвонот ва ҷурғот ба амал меоваранд. Беҳтарини он равғани гов аст, ки сабуктар мебошад, баъд аз он азони гӯсфанд, ки ин ғализтар мебошад назар ба равғани зарди говӣ. Мизоҷи ҳамаи навъҳои он дар дараҷаи якум гарм ва тар аст. Ҳарчанд ин кӯҳнатар гардад, рутубаташ мекоҳад ва хушкӣ пайдо …

Ширинбия — ин гиёҳ ба ҳама маълум аст; дар тиб решаи аз пӯст ҷудо кардашудааш истеъмол мешавад. Таъми решааш ширин, баъзеаш камтар талхӣ низ дорад. Беҳтаринаш он аст, ки шириниаш бисёр ва талхию қабзкунандагиаш хеле кам бошад. Қувваташ то даҳ сол боқӣ мемонад. Мизоҷаш дар дараҷаи дувум гарм ва дар якум …