یسلاهات کانستیتوتسیانی در جمهوری تاجیکستان

قانون جمهوری تاجیکستان

در بارة اصلاحات کانستیتوتسیانی در جمهوری تاجیکستان، ترتیب قبول نمودن و مورد عمل قرار دادن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان

(اخبار شورای عالی جمهوری تاجیکستان سال 1994، ش13، ماد. 194)

شورای عالی جمهوری تاجیکستان قید می‌کند، که بعد پایان یافتن جنگ گرجدنی، در رفت تدریجاً برطرف نمودن عاقبتهای آن، در نتیجة محنت پرشدت خلق، جدّ و جهد مقامات حاکمیت و ادارة مرکزی و محلی دولتی و با دستگیری اتّحاد دولتهای مستقل، دولتهای دیگر و تشکیلاتهای بینلخلقی برای به عمل آوردن دگرگونیهای قطعی در همة ساحه‌های حیات جمعیت در اساس کانستیتوتسیة (سرقانون) نو جمهوری تاجیکستان شرایط فراهم آورده شد. حالا برای گشادن راه به سوی ساختمان دولت دموکراتی، حقوقی، دنیوی در تاجیکستان، تأمین پرّه‌تر کفالتها و حمایه حقوق و آزادیهای انسان، تحکیم موقع تاجیکستان در عرصة بینلخلقی و آبروی و اعتبار آن در بین اهل عالم تمام امکانیّتها موجودند.

موهاکیمة حلقی لایحة کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان، که ماههای آوریل-ژوئن سال 1994 برگزار شد و در رفت آن لایحه مورد دستگیری خیلی وسیع قرار گرفت، با کمال اطمینان ضرورت خرج زودتر عملی ساختن اصلاحات کانستیتوتسیانی را ثابت می‌سازد و در زودترین وقت با راه آوازدهی خلقی (ریفی­ریندم) قبول نمودن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان را تقاضا می‌کند.

شورای عالی جمهوری تاجیکستان اینچنین قید می‌کند، که شکل ادارة پرزیدنتی، که در لایحة کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان پیش‌بینی گردیده است، از طرف اکثریّت اشتراکچیان محاکمة آن معقول دانسته شد و این امکانیت می‌دهد، که برای تییاری و گذرانیدن انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکیس­تان کار وسعت داده شود.

با در نظرداشت فوق و در اساس اظهارات سیاسی سرور دولت، رئیس شورای عالی جمهوری تاجیکستان ه. رحمان‌اف، که شورای عالی 28 دسامبر سال 1993 آن را معقول دانست،

به مقصد ثابت‌قدمانه عملی نمودن اصلاحات کانستیتوتسیانی، تأمین ادامه‌ و فعالیّت ثمره‌بخش همة شاهه‌ها و سویه‌های حاکمیت و ادارة دولتی در رفت نوسازی درپیشیستاده، فراهم ساختن شرایط برای سر وقت عمل کردن معیارهای کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان، بهر تحکیم زمینه برای از بحران اجتماعی و اقتصادی برآمدن جمهوری، منبعد معتدل گردیدن وضع سیاسی داخلی، به دست آوردن رضایت جمعیّتی،

با سعی و کشش برای موهییا ساختن امکانیت به خلق، به شومو­ل گریزه‌ها-شهروندان جمهوری تاجیکستان، که خودشان تقدیر کشور خود را مویین کنند،

اعلامیّه را در بارة استقلالیّت جمهوری تاجیکستان دستور عمل قرار داده و موافق مادّه‌های 1، 2، 5، 99 و 103-یوم کانستیتوتسیة (قانون اساسی) جمهوری تاجیکستان.

شورای عالی جمهوری تاجیکستان قرار می‌کند:  

مادّة 1. لایحة کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان، که کمیسیون عاید به تهیة لایحة کانستیتوتسیة (سرقانون) نو جمهوری تاجیکستان پیشنهاد کرده است، با نظرداشت جمع‌بست محاکمة خلقی معقول دانسته و آن به آوازدهی خلقی (ریفیریندم) گذاشته شود.

کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان در صورتی قبول‌شده حساب می‌شود، که به آن بیشتر از نصف انتخابکنندگان جمهوری تاجیکستان، که در ریفیریندم اشتراک کرده‌اند، آواز دا­ده باشند.

روز آوازدهی خلقی (ریفیریندم) روز قبول نمودن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان به شمار رفته، عید اعلان کرده می‌شود و هر سال همچون روز کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان تجلیل می‌گردد.  

مادّة 2. منصب پرزیدنت جمهوری تاجیکستان تأسیس داده شود. در یک وقت با ریفیریندم عاید به قبول نمودن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان انتخابات عمومی‌خلقی پرزیدنت جمهوری تاجیکستان گذرانیده شود.

ینتیخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان در اساس قانون جمهوری تاچیکستان «در بارة انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان»، که در این اجلاسیه قبول گردید، گذرانیده شود.

مادّة 3. ریفیریندم برای قبول نمودن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان و انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان 25 سپتامبر سال 1994 تعیین کرده شود.
مادّة 4. کمیسیون مرکزی انتخابات عاید به انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان موافق قانون جمهوری تاجیکستان «در بارة انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان» تشکیل کرده شود.

تشکیل و گذرانیدن آوازدهی خلقی (ریفیریندم) را برای قبول نمودن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستانب زیمّة کمیسیون مرکزی انتخابات عاید به انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان و کمیسیونهای انتخاباتی پایانی آیدبه انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان گذاشته شود.

همة مقامات دولتی و شخصان منصبدار به کمیسیونهای عاید به گذرانیدن ریفیریندم و انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان یاری ضروری رسانند. هر گونه عملیاتی را، کیبه تطبیق حقوق انتخاباتی شهروندان ممانعت می‌رسانند، پیشگیری نمایند.

مادّة 5. خراجات وابسته با گذرانیدن ریفیریندم و انتخابات پرزیدنت جمهوری تاجیکستان از حساب بوجیت جمهوری تأمین کرده شود.
مادّة 6. مقرّر کرده شود، که تا مورد عمل قرار دادن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان همة مقامات دولتی جمهوری تاجیکستان وکالتهای خود را موافق کانستیتوتسیة (قانون اساسی) جمهوری تاجیکستان عملی می‌نمایند.
مادّة 7. کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان از روز رسماً نشر شدن آن مورد عمل قرار داده می‌شود. از خود همان روز عمل کانستیتوتسیة (قانون اساسی) جمهوری تاجیکستان، که سال 1978 قبول شده است، با همة تغییرات و علاوه‌های به آن داخل کرده شده قطع می‌گردد.

مادّم 8. قانونهای پیشتر قبولکردشدة جمهوری تاجیکستان و دیگر سندهای  حقوقی مقامات حاکمیت و ادارة دولتی جمهوری تاجیکستان در جزئی، که به کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان اختلاف ندارد، عمل خود را حفظ می‌کنند. همة قانونها و سندهای مذکور حقوقی باید به کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان در دوام دو سال مورد عمل قرار گرفتن آن قبول کرده شوند.

قانونهایی، که در کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان کانستیتوتسیانی نامیده شده‌اند، باید بعد یک سال مورد عمل قرار گرفتن آن قبول کرده شوند.

مادّة 9. بعد مورد عمل قرار گرفتن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان دیپوتتهای خلق جمهوری تاجیکستان حقوق و وکالتهای خود را تا گشاده شدن اجلاسیة یکم مجلس عالی جمهری تاجیکستان حفظ می‌کنند. این مهلت از مهلت وکالتهای شورای عالی جمهوری تاجیکستان دعوت دوازدهم زیاد بوده نمی‌تواند.

تا گشاده شدن اوّلین اجلاسیة مجلس عالی جمهوری تاجیکستان شورای عالی جمهوری تاجیکستان دعوت دوازدهم، ریاست آن و رئیس شورای عالی جمهوری تاجیکستان همة وکالتهای را، که کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان به مجلس عالی جمهوری تاجیکستان، ریاست آن و رئیس مجلس عالی جمهوری تاجیکستان می‌دهد، اجرا می‌کنند.

پریزیدینت جمهوری تاجیکستان پیش از شروع نمودن به وظیفه در اجلاسیة شورای عالی جمهوری تاجیکستان دعوت دوازدهم سوگند یاد می‌کند.

مادّة 10. شورای وزیران جمهوری تاجیکستان تا تشکیل حکومت نو وکالتهای حکومت را، که کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان پیش‌بینی کرده است، اجرا می‌نماید.
مادّة 11. شخصان منصبدار، که آنها را شورای عالی جمهوری تاجیکستان تعیین یا انتخاب نموده است، موافق کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان از نو تعیین یا انتخاب می‌شوند.

بعد مورد عمل قرار گرفتن کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان وکالت سودیهای سودهای تاجیکستان تا انتخابات یا تعیین نو آنها باقی می‌ماند. مهلت این وکالتها از شش ماه زیاد بوده نمی‌تواند.

مادّة 12. شورای دیپوتتهای خلق ولایت مختار کوهستان بدخشان، شوراهای دیپوتتهای خلق ولایتها، شهرها، ناحیه‌ها، شهرکها و کیشلاقها، کمیته‌های اجرائیة آنها وکالتهای خود را تا تشکیل مقامات نو محلی حاکمیت موافق کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان و قانونهای موجوده در جزئی، که با کانستیتوتسیة (سرقانون) جمهوری تاجیکستان مخالفت ندارد، اجرا نمایند.
مادّة 13. سودهای حکمی جمهوری تاجیکستان به سودهای اقتصادی جمهوری تاجیکستان تبدل داده می‌شوند.
مادّة 14. کمیتة نظارت کانستیتوتسیانی جمهوری تاجکستان تا انتخابات سود کانستیتوتسیانی جمهوری تاجیکستان عمل می‌کند.
مادّة 15. این قانون دارای اعتبار قانون کانستیتوتسیانی می‌باشد و از روز قبول شدنش مورد عمل قرار می‌گیرد.

ریس شورای عالی

جومهوری تاجیکستان                                                                                 ه. رحماناو

ش. دوشنبه  20 ژوئیة سال 1994

ش 974