Асоси адабиёти навини тоҷик дар асрҳои IX—X гузошта шудааст. Дар охири асри VШ ва ибтидои асри IX шоъирони дузабонае ба камол расиданд, ки дар баробари шеъри арабӣ гоҳо ба форсии   дарӣ низ қитъаҳо мегуфтанд. Дар он замон худшиносии мардуми эронӣ ба ҳадди баланде расида, кўшиши аз нав зинда гардонидани забони …

Соли 81ҳиҷрӣ/700 милодӣ дар тамоми қаламрави «хилофати рошидин», ки аллакай аз ҳудуди кишварҳои арабинишин берун баромада, мамолики  мутаъаддидаи гуногунзабонро фаро мегирифт, арабӣ забони давлатӣ эълон гардида, коргузорӣ дар ин забон амалӣ мешуд. Аз соли 742 дар Хуросону Мовароуннаҳр низ донистани забони арабӣ барои маъмурони давлатӣ ҳатмиву маҷбурӣ буд. Забони аҳкоми …

Аҷдоди халқи тоҷик дар давоми тамоми 200 соли ҳукмронии араб ҳеҷ гоҳ аз идомати фаъолияти илмию адабӣ даст накашидаанд. Дар аввал адибони эронинажод на фақат дар марказҳои хилофат, балки  дар саросари Эрону Хуросону Варорўд ба забони арабӣ эҷод мекарданд.50 Мардуми эронинажод аз қадимтарин аҳолии кураи арз буда, дар ибтидо аз …

Яке аз  нобиғаҳои ҷаҳонии ҳамаи давру замонҳо ва халқу маконҳо олими мутабаҳҳири тоҷик Абўалӣ ибни Синост38, ки дар охири асри X – аввали асри XI зиста, дар соҳаҳои ниҳоят гуногуни илм, хусусан дар инкишофи фалсафа ва тибби дунё саҳми босазое гузоштааст. Вай аслан парвардаи муҳити фарҳангии Сомониён буда, баъди пош …

Олими ҷаҳоншумул ва файласуфи беназири асҳоби ҳаюло Абўбакр Муҳаммад ибни Закариё ибни Яҳёи Розӣ  аввали моҳи шаъбони соли 251 ҳиҷрӣ (28 августи соли 865 мелодӣ) дар шаҳри Рай ба дунё омадааст. Дар ҷавонӣ ба андўхтани улуми адабӣ шуғл варзида, шеър мегуфт, мусиқӣ меофарид, мусиқиро тадқиқу таҳқиқ мекард, удро хуб менавохт. Ҳамчунин, …