АСАБ, торҳое, ки байни силсилаи марказии асаб ва узву бофтаҳои гуногун робита барқарор менамояд. А. аз берун бо парда (эпиневрий) фаро гирифта шудааст, ки дорои рагҳои хун ва лимфа мебошад. А. шохаҳо дошта, интиҳои онҳо то узву бофтаҳо рафта мерасад. Дар организми одам маҷмуи А.-ҳо системаи асабҳои канориро ба вуҷуд …

АСАЛ, ангубин, ангабин, салво, шаҳд, маҳсули занбӯри асал, ки аз шаҳд ва гарди гул ҳосил мешавад. Дар Тоҷикистон занбӯрпарварӣ чун соҳаи мустақили хоҷагии халқ с. 1934 ба вуҷуд омадааст. Замонҳои қадим аҳолӣ А.-ро асосан аз ковокии дарахтон мегирифт. А. ду навъ мешавад: А.-и гул (аз шаҳд) ва А.-и шакарак (аз …

АСАЛРИШҚА (Melilotus officinalis), говришқа, зардбеда, зарришқа, харбеда, гиёҳест як ё дусола. Аз 30 то 200 см қад мекашад. Пояи рости сершохча, барги сешохаи дарозрӯя ё байзашакл, гули зард, тухми гирда ё мудаввари дорчинӣ ё зарди сабзтоб дорад. Май – июн гул карда, июл – авг. тухм мебандад. Дар гулзорҳо, соҳили …

АСЕПТИКА (аз а – ҳиссачаи инкорӣ ва юн. septikos – мадданок), тадбирҳои пешгирии ба ҷароҳат ворид шудани микробҳои касалиовар. Буқрот, Ибни Сино, Розӣ ва диг. усулҳои безараргардонии ҷароҳатро бо сирко, май, скипидар, равғани ҷӯшон, оҳак, намакҳои мис, оҳани тафсон, марҳам ва ғ. васеъ истифода бурдаанд. Аввалин маротиба А.-ро ҷарроҳи немис …

АСИРАК (Reseda odorata), асираки атрбӯ, асираки боғӣ, асираки бӯё, як намуди гули хушбӯй. Пояаш рост (баландиаш 15 – 40 см), сершоху барг (баъзан дар рӯи замин мехобад); баргаш сода, яклухт, байзашакл. Гулаш хушбӯй, майда, сабзи зардча ё сафед, дуҷинса. Хӯшагулаш аҳромшакли сершукуфа. Июн – июл гул мекунад (то фаро расидани …

ҲУКУМАТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН ҚАРОР ДАР БОРАИ БАРНОМАИ ДАВЛАТИИ ТАЙЁР КАРДАНИ МУТАХАССИСОНИ СОҲАИ ОМЎЗГОРӢ БАРОИ СОЛҲОИ 2005-2010 Бо мақсади иҷрои Ҳуҷҷати Стратегияи паст кардани сатҳи камбизоати Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор мекунад: “Барномаи давлатии тайёр кардани мутахассисони соҳаи омўзгори барои солҳои 2005-2010″ маъқул дониста шавад (замима мегардад). Вазорати маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар …