АРИТМИЯИ ДИЛ (аз а – ҳиссачаи инкорӣ ва юн. rhythmos – низом), номураттаб кашиш хӯрдан (тапидан)-и дил, ки дар натиҷаи ихтилоли фаъолияти ҷудогонаи он ба амал меояд. Одам, одатан, задани дилашро ҳис намекунад, бинобар ин аз суръати он бехабар аст. А. д. дар номураттабӣ, бозистодан ва таппиши бетартиби он зоҳир …

АРОМАТЕРАПИЯ (аз юн. aroma – хушбуӣ, накҳат ва терапия), яке аз усулҳои муолиҷа. Бо мақсади А. аз равғанҳои эфирдор истифода мекунанд. Дар табиат зиёда аз 3000 намуди растаниҳо дучор меоянд, ки дар таркиби онҳо равғани эфир мавҷуд аст. Бо мақсади А. фақат 300 намуди онҳо истифода мегардад. Равғани эфир нафақат …

АРРОФӣ (Medicina empirica vanditatio praestiga), табибтарошӣ, ба муолиҷа машғул шудани шахсони маълумоти тиббӣ надошта, аксар ҷоҳил, ки усулҳои табобати аз ҷиҳати илмӣ беасос ва аксар барои ҳаёти беморон пурхавфро ба кор мебаранд. А. ҳанӯз дар ибтидои тараққиёти ҷамъияти инсонӣ ба вуҷуд омада дар он оҷизии мардум дар назди қувваҳои табиат …

АРТЕРИИТ (Arteritis), илтиҳоби девораҳои шараён. А. шадид ва музмин мешавад. А.-и шадид ҳангоми бемориҳои сироятии вазнин (домана, ҳасба, уфунат, грипп ва ғ.) дучор мешавад. Дар натиҷаи А. торҳои девораи шараён осеб меёбанд. Бисёр вақт ба иллати мазкур суддаҳои назди деворавӣ низ ҷур мегарданд. Хусусан А.-и мадданок, ки боиси маҳв ва …

АРТЕРИЯҲО (Arteria; аз юн. aerterio – нигоҳ доштан), шараён, сурхраг, рагҳое, ки аз дил сар шуда, хунро ба узвҳо ва бофтаҳои бадан мебаранд. Ба воситаи А. хуни тозаи аз оксиген сер (рангаш сурхи равшан аст) ҳаракат мекунад (ғайр аз А.-и шуш, ки онҳо хуни варидиро аз дил ба шуш мебаранд). …

АРТРАЛГИЯ (Arthralgia; аз юн. arthron – банд ва algos – дард), дарди бандҳо. Дард пайдо кардани чандин бандаҳоро полиартралгия меноманд. А. дар мавриди бемориҳои тарбодӣ, сироятӣ, эндокринӣ ва ғ. мушоҳида мешавад. Сабаби пайдоиши дард нӯги асабҳои ғилофаи бандҳоро ангехтани маҳсули илтиҳоб, аксуламалҳои иммунологӣ, токсинҳо, кристаллҳои намак (мас., уратҳо), остеофитҳо ва …

АРТРИТ (Arthritis; аз юн. arthron – банд, буғум, мафсил), газаки банду буғум, бемориест, ки аз илтиҳоби банду буғум сар мешавад. А. оқибати бемориҳои сироятии сил, сӯзок, брутселлёз, домана, исҳоли хунин, ангина ва ғ., ҳамчунин зарбу лати бандҳо ва манбаи сирояти музмини микробҳо (ҳангоми газаки бодомак, дарди гӯш, иллати узвҳои нафас, …