Home / Ilm / ALONIYUN

ALONIYUN

alaninALONIYUN (lot. Inula helenium), alayun, sabadsarak, giyohest bisyorsola. Poyaash rosti pashmakdor, 60 – 250 sm qad mekashad. Bargi bekhi poyaash kaloni parshakl (daroziash to 50 sm, barash 15 – 25 sm), dumchadaroz, barghoi mobayni bayzashakli nugtez, barghoi boloi neshtarshakl. Gulash zardi zabonchashakl va naychamonand, donakash mayda. Mohhoi may – iyul gul karda, iyun – iyul meva mebandad. Dar labi juyho, sohili daryoho, margzori serrutubat, nishebihoi khokiyu regzori kuh, shagalzamin, qari jariho va mintaqai beshazor meruyad. Dar mavzehoi Sirdaryo, Hisoru Darvoz, Tojikistoni Janubiyu SHarqi (dar balandii 700 – 1900 m az s.b.) mesabzad.
Tabiboni qadimi Tibet, Hinduston va Hitoy A.-ro baroi tabobati bemoriho istifoda meburdand. Jolinus niz az khosiyati shifobakhshii A. yodovar shudaast. Abualii Sino onro davoi taqviyatbakhshi dil hisobidaast. U ba A. iltihobi asabi surin va bugumdardro tabobat mekard. Agar A.-ro bo asal omekhta lesand, balgamro khorij mesozad. Jushobi reshai A., khususan shirai on, shosha va hayzro meronad. A. baroi rafi hama guna omosu varamho sudmand ast. Abualii Sino dar «Al-Vohiya» ovardaast, ki A. davoi sardard, ziqi nafas va kijjaron meboshad. Muvofiqi malumoti «Makhzan-ul- adviya» A. ba dil quvvat mebakhshad, hazmi khurok va shahvatro behtar megardonad, ba masona tasiri khub merasonad. A. baroi molikhulyo, qabziyati jigar va ispurch, dardi bugumho, varami pay, ishias nofe ast. Istemoli jushobi A. chakmezaki, jogahmezi va qabziyati hayzro raf mesozad. Agar 1 dirham (3,12 g) talqoni A.-ro bo asal omekhta lesand, sulfa va ziqi na- fasro shifo mebakhshad. Tabiboni khalqi jushobi resha va reshapoyai A.-ro baroi muolijai illati uzvhoi hozima, sili ustukhon, payvandak, zardparvin, obkhura, bavosir, qabziyati rohi nafas va chun omili ishtihoovar, rafsozandai khalavu bodi ruda, peshobron, talkharon, kijjaron va balgamovar tavsiya medihand. Dar tibbi muosir reshai A.-ro hangomi qabziyat va sili shush, chun dorui balgamovar va talkhavu peshobron istifoda mebarand. Bo A. kasalihoi pust (ekzema, shukufa, khorishak)-ro niz muolija mekunand.
Ad.: Hodjimatov M., Dikorastushie lekar- stvennie rasteniya Tadjikistana, D., 1989.

Инчунин кобед

afandi

LATIFAHO

TUYONA OYAD… SHakhse ba dustash uzr ovard:j – Bubakhsh, man ba tuyat rafta nametavonam. Vay …