Home / Madaniyat va Sanat / KATOLIZM – Paydosh va tarikh

KATOLIZM – Paydosh va tarikh

Bad az judoshavii dini nasroni ba kalisoi Garbi /rimi, katoliki/ va SHarqi /pravoslavie, ortodoks/ khususiyathoi khosi in raviya ba vujud omad. Dar qatori nuqtahoi ba tamomi dini nasroni khos: etiqod ba salosai muqaddas, haqiqati Tavrot va gayra katolisizm dar talimot, marosim va sokhti tashkiloti aqidahoi makhsusi khudro dorad. Katolisizm zukhuri ruhi muqaddasro na tanho az padar-khudo, balki az pisar-khudo niz medonad va ba gayr az bihishtu duzakh vujudiyati barzakhro takid menamoyad, begunoh, payravi Iso dar zamin, davomdihandai kori Apostal Petrusi havvori budani Papai Rimro etirof mekunad. Baraksi protestantizm dar radifi tanho «Kitobi muqaddas», «Rivoyoti muqaddas»-ro niz manbai talimoti dini mehisobad. Agar dar protestantizm Bibliyaro har yak dindor tafsir karda tavonad, dar katolisizm ba in kor tanho ruhoniyon hak dorand.

katolicizmDar shani ruhoniyoni katolik hukmi mujarradi jori ast. Kalisoi katoliki hamchun pravoslavie haft muqaddasot: ashoi rabbot, gusli tamid, etirofi gunoh, tadhin, tadhini mayit (takorub), muqaddasoti /ruhoniyati/ nikohro etirof mekunad, vale dar tarzi ijroi onho az pravoslavie farq mekunad.

Masalan, marosimi gusli tamid dar katolisizm ham bo rohi obrezi va ham ba tariki furu raftan ba ob ba jo ovarda meshavad, hol on ki dar pravoslavie tanho ba tarshut furu raftan ba ob ijro karda meshavad, tadhin dar katolisizm badi 7-8 solagi, dar pravoslavie boshad badi tavallud, pas az tamid, ashoi rabboni /non khurondan/ dar katolisizm ba noni bo kvas omekhta, dar pravoslavie bo noni benamak ijro megardand. Gayr az in dar katolisizm ba parastishi modarkhudo beshtar diqaat doda meshavad. Ijroi mutantani marosimho, dar shakli sahnavi guzaronidani ibodat, yane istifodai vasei sanatkhoi gunogun, musiki, rassomi, teatr va gayra khususiyati digari katolisizm ast. Dar katolisizm parastishi har guna «jabrdidagon» muqaddasoti mukhtalif /20 hazor shakhsoni muqaddas (qiddis), 200 hazor sazovori marhamati ilokhi gashta joy dorad. Holo dar katolisizm du raviya-mukhofizakori va tajdid ba vujud omadaast.

Modernistho mekhohand, ki tamomi talimoti din, hatto fahmishi «Kitobi muqaddas» niz az nav dida baromada shavad va ba sharoit muvofiq gardad, rohhoi boz ham nozuktari tasirrasoni ba shuur va ehsosoti olami imruza yofta shavad. Onho talab mekunand, ki in oinu rasmhoi katoliki khele kam, sodda va bo zamona muvofiq, karda shavand. Ibodot ham, meguyand modernistho, na az rui anana bo zaboni lotini, balki bo zabonhoi zindai imruza guzaronida shavand.

darzmolkBisyor marosimhoro ba sharoiti imruza muvofiq sokhtan lozim ast. Kalisoi imruzai katoliki tashkiloti buzurgi dini-siyosi, ideologi meboshad, ki na tanho dar jahonbinii payravoni khud, balki dar nazariyahoi falsafi-ijtimoi, akhloqii nazariyapardozoni burjuazi va reformisti tasir dorad va dar hayti siyosi, ideologii mamlakathoi katoliknishin faolona ishtirok dorand. Dar in kor ba tajribai farovoni tabaqahoi siyosi, tashkilothoi omavi takya mekunad. Katolisizm az rui malumoti solhoi 80-um ziyoda az 400 hazor ruhoni, ziyoda az 1400 rohibi mardu zan dosht.

In kaliso dar kori targibotii khud az vositahoi gunoguni katoliki, donishgohho, bogchahoi bachagona, muassisahoi tandurusti, matbuot, radio, televizion va gayra istifoda mekunad. Muvofiqi talimoti muallifoni khoriji 160 hazor maktabi katoliki dar jahon vujud dorad. Dar yak khudi Italiya 1800 nashriyai mukhtalif bo tiraj 16 mln nuskha nashr meshavad. Katolisizm ziyod az 800 markazi radio dorad, ki 34 barnoma bo 30 zabon tashkil dodaast. Dar yak khudi Fransiya 1500 tolori sinamo mavjud ast. Dar bayni zanon, javonon niz katolisizm tashkilothoi khudro dorad. Vatikon – shahr – davlat va markazi Kalisoi Katoliki meboshad, ki doroi hamai sokhtorhoi davlati ast. Paydoishi katolisizm dar davrae rost omad, ki shiori umumii on ozodii shakhsiyat, ozodie, ki az bisyor jihat ba munosibathoi navi moliyu puli, yane munosibathoi sarmoyadori aloqamand bud. Vobasta ba paydoishi munosibathoi nav ziddiyathoi muayyane dar jomea ba vujud omadand.

Bayni tarafdoroni munosibathoi kuhna va nav ziddiyati oshtinopazir vujud dosht, ki ifodai khudro dar talimotidini va payravi az kaliso niz yoft. 

Suporish va savolho.

  1. Raviyai Pravoslavi bo kadom khislathoyash
  2. In raviyaho beshtar dar davlatho gardidaand?

 

 

 

 

Инчунин кобед

mechet-dushanbe-2

Masjidi nav-kaloni shahri Dushanbe

Masjidi kalontarini shahri Dushanbe yake az machitoni kalontarini dunyo va az hama buzurgtarin dar Osiyoi …