Home / Gunogun / Hasani arobakash az Mirzo Tursunzoda

Hasani arobakash az Mirzo Tursunzoda

HASANI AROBAKASH

Dostoni «Hasani arobakash» az amaliyoti qahramoni asosi ogoz meyobad:
Pusht mashkob!
Bokhabar, mardum!
Ba qafoyat nigah kun, nonvoy!
Hoy, hezumfurushi varzobi,
Hari khudro kash az daruni loy!
Bo chunin dugu valvala omad
Hasani oshno arobasavor.
Odamonro ba du taraf ronda,
Meguzasht az miyonai bozor.

Hasani  arobakash

Dar chor bobi doston taqdiri tarikhii tabaqai mehnatii aholi solhoi dar 20 –30 sadai HH ba tasvir omadaast. Obrazi asosi—Hasan va obrazhoi digari asar chun Sadaf, Ivan Kuzmich, raisi kolkhoz, Tursunzodai donishju, khatkashon, savdogari saroykamari dar halli mavzu va mundarijai asar sahmi munosib dorand.

Hasan arobakash meboshad va ba aspu arobai khud muhabbati bepoyon dorad. U hangomi safarhoi pay dar pay az manzarahoi tabiati diyorash, az tamoshoi qatorkuhu darakhtoni Qaratog va vodii Hisor nashayu lazzat mebarad. U javoni bogururu sarbaland ast, izzati nafs dorad va mehnatro asosi zindagi medonad. Dar bobi avval davrai javoni va rivoji faoliyati arobakashii Hasan tasvir yoftaast. Hasani javonu kamtajriba aspi khudro nishonai okhirini Rakhshi Rustam donista, onro muboligaomez vasf mekunad:

Dorad on dust yakkavu tanho
Bol afshonda po nihodanro,
Az sari kuhu sinai dasht
Pahlavonvor roh gashtanro.

Vale jarayoni zindagi, tagyiroti ijtimoiyu farhangii Tojikiston Hasanro vodor mekunad, ki az khislathoi khudpisandi va odamgurezi dast kashad va ba jamiyati nav boshuurona muvofiqat kunad. Hislathoi vatandusti va ozodandeshii Hasan hangomi uro baroi zindagi dar Afgoniston davat kardani savdogari saroykamari barjasta ba nazar merasad:

Hasani mo arobai khudro
Az alam sahnai muboriza sokht.
Boyro bo du dast bolo kard,
Bo hama quvva bar zamin andokht.

Hamin tariq, Hasan muvofiqi tagyiroti ijtimoii davr faoliyat kardanro durust dark mekunad va bo mururi zamon az aspu aroba dast kashida, ronandai moshin megardad.
Hislatu tabiati Hasan dar aloqa ba digar obrazho, makhsusan ba obrazi Sadaf, boz ham ravshantar namoyon meshavad. Sadaf yake az avvalin dukhtarhoi tojik ast, ki dar solhoi 30 dar muassisai muallimtayyorkunii Dushanbe mekhonad va ba talimu tarbiyai nasli navras mashgul meshavad. Sadaf dar asar chun dukhtari pokdoman, bofarosat va vafodor tasvir yoftaast. U ba Hasan dil mebandad va subotkorona baroi bakhti khud muboriza mebarad. Cadaf oshiqi khudro az sukhanhoi nojoi dugonahoyash muhofizat mekunad:

Oru nomusdor yak mardest,
Tamae az kase nadorad on.
Ba umedi Sadaf — umedi visol
Hej gohe nagasht az paymon.

Obrazi Ivan Kuzmichi tabib tajassumgari masalai dustii khalqhoi tojiku rus meboshad. Ivan Kuzmich obrazi lahzavi meboshad, vale tajribai ziyod, zindadili va hazlu shukhihoi sofdilona mavqei uro dar asar meafzoyad. Hasan niz mahz badi sukhanhoi hikmatnoki u («dodaram, davrai aroba guzasht, qadami sangpusht lozim nest») dar fikri ba moshin ivaz namudani aroba meaftad.

Mirzo Tursunzoda dar dostoni «Hasani arobakash» az ananai nazmi tojik, va tajribai nazmi rus istifoda kardaast va dar mazmunu shakli asar navpardoziho namudaast. Doston ruhiyai aspbozonu arobakashoni davrro ravshan ifoda mekunad. Sukhanhoi hikmatnok, maqolu zarbulmasalhoi khalqi ba toru pudi asar dokhil shuda, dar on ruhi zaboni guftuguiro quvvat dodaand. SHoir dar yak band mazmuni zarbulmasali «Hurusi hama jo yak khel sado medihad» va maqoli «Ba guzashta salavot»-ro chunin ifoda kardaast:

Dar hama jo ba gushi kas yakkhel
Merasad, dustam, sadoi khurus,
Fikri oyandaro namo minbad,
Ba guzashta makhur hej afsus.
Umuman, Tursunzoda bo talifi «Hasani arobakash» dar nazmi tojik shakli navi dostoni realistiro ba vujud ovard.

In asari khudro ba idi bosharafi 25-solagii Respublikai Sovetii Sosialistii Tojikiston mebakhsham.

Muallif
I
Pusht, mashkob!
Bokhabar, mardum!
Ba qafoyat nigoh kun, nonvoy!
Hoy, hezumfurushi varzobi,
Hari khudro kash az daruni loy!

Bo chudin dugu valvala omad
Hasani oshno arobasavor.
Odamonro ba du taraf ronda
Meguzasht az miyonai bozor.

Meguzasht az daruni obu gil,
Az bari choykhonayu dukon,
Az tagi bomgushahoi past,
Az rahi tang — kuchai vayron.

Mekashonid sangi daryoro
Az baroi kadom devore,
Honae, kuchae, saroi nave,
YO baroi digar yagon kore.

Asp — zoti, aroba — quqandi
Basta zangulaho ba gardani asp…
SHuru hangomaro Hasan doim
Dust medosht az pasi in kasb.

Dar hamon solho
Dushanbei mo
Dehi khurdi kamaholi bud.
Az tamomi nishonahoi hayot
Solhoi ziyod kholi bud.

Dehai jabru zulmdidai khalq
Dashti beob, chuli biryon dosht.
Ba sarash faslhoi tobiston
SHulai oftobi suzon dosht.

Toqa-toqa chanorhoi sabz
Hizmati odilona mekardand, —
Jonibi mo nasimi foramro
Goh-gohe ravona mekardand.

Kas dar on solhoi purtashvish
Dami oromro namedonist,
Raftani ruzrovu omadani
Purkhatar shomro namedonist.

Menamudand dushmanoni shadid
Davlati navasosro tahdid,
Halqi moro fireb medodand
SHaykhho dar mazor,
dar masjid.

Kommuniston yaroqu khoma ba dast
Mamlakatro idora mekardand,
Ba hama korhoi kambagalon
Bo muhabbat nazora mekardand.

Fikrashon bud, ki kunand az nav
Sarzamini kharobro obod,
Az asirii jahlu nodoni
Halqi tojikro kunand ozod.

Mo ham on vaqtho dar internat
Tarbiyatgir bachchagon budem,
Avvalin otryadi pioneri
Az yatimoni tojikon budem.

Dafai avvalin dar internat
Mo kitobi savodro didem.
Avvalin bor nomi Leninro
Az alifboi khesh bishnidem.

Avvalin bor az naqorai mo
Savti marshi qadam ba gush omad.
Avvalin bor az taronai mo
Dili shogirdho ba jush omad.

Galstuki surkh avvalin dafa
Zinatu zebi gardani mo shud.
Qasamu vadai pioneri
SHarafi mo, barahnapoho shud.

Markazi nav — Dushanbei khudro
Dustdoranda navrason budem.
Ba hama korhoi in markaz
Hamai mo madadrason budem.

Az gilu khok toza mekardem
Kuchahoi balandu pastashro,
Mo ba tartib medarovardem
Har yake havlii nishastashro.

Az dilu jon ba har imorati nav
Avvalin khishtro guzoshtaem.
Bo nishondodi kommunist — padaron
Halqi khudro aziz doshtaem.

Dehai az qadim be unvon
Qomat az rui khok mebardosht.
Avvalin donahoi matlabro
Ba zamini kharobi khud mekosht.
* * *
Omad az tangkuchai qishloq
Taq-taqi povu shehai aspon,
Dar dami shom rui sahni saroy
Pur shud az asp, az arobakashon.

Okhirin ruzhoi sarmo bud,
Rekht sel az havo ba sar imruz.
Daru devorhoi loinro
SHust boronu barfi tar imruz.

To miyon, to ba gush dar kucha
Haru aspon ba loy gutidand,
Odamoni piyoda pusht ba pusht
Dar sari rohu juy gelidand.

CHarkhhoi arobahoi kalon
Meparondand loyro ba havo,
Loyhoi parida mekhurdand
Ba saru ruyu kifti odamho.

Hasan omad arobaro ronda
Ba saroi arobaho purkhashm,
— Zud vo kun, saroybon, darro,
Kom shud asp,
jav biyor! — Ba chashm.

— CHi balo ruzi nahs shud imruz,
Ki yagon kori kas baror nakard,
Az sahargoh to namozi shom
Barfu boron digar qaror nakard.

Suhbatu chaq-chaqi arobakashon
Garm dar girdi toza gulkhan bud,
Girdu atrofi khonavu ayvon
Az shuo, az sharora ravshan bud.

Hasan in dam ba peshi gulkhan raft,
To kunad garm dastu poyashro,
To ki nushida choi talkhi kabud,
Hushk sozad liboshoyashro.

CHoyjushi siyah ba nazdi alav
Bud aknun balaq-balaq dar jush,
Suhbati garmro arobakashon
Menamudand bo muhabbat gush.

Peshi chashmoni ahli suhbatro
Hira mekard dudi gafsi chilim,
CHoykash menamud bo navbat
Ba kasi nav piyolaro taqdim.

CHoyro doda choykash ba Hasan
Guft, ki: — Nush kun ba joni garib,
Dur gashti az odamu olam
Tu, javonmardi yakkagard, qarib.

Dushmanu dustro shinos, pisar!
Dur parto havobalandiro,
Kasi odamgurez odam nest,
Kun faromush khudpisandiro.

Mo ham odam, arobakash hastem,
Dusti dar miyoni khud dorem.
Gar yagon ruzi bad ba sar oyad,
Hamdigarro hamesha darkorem.

Ba hama kor yoft meshavadu
Dustro yoftan buvad mushkil.
To tavoni,
dile ba dastat or,
Mashav az dustoni khud baddil.

Nayaki karda yak arobakashe
Nasharo, menishast chashmkhumor,
Guft: — Behuda khun makun dilro,
Gapi bisyor hast yak khara bor.

YAk maqolest, ki chu in guyand:
“Davi gusola ast to kahdon”
Hudpisandi natijai khomist,
Adabi kheshro nakhurdast on.

u gumon mekunad, ki yakka khudash
Borbardori mamlakat boshad.
Peshi chashmi hama kalonu khurd
Guli surkhi sari sabad boshad.

Hom tushberaro, pisar, mashumor,
Gir in piltaro zi gushi khud,
CHun pushaymon shavi, pushaymoni
Dodari man, digar nadorad sud!

— Nestam az tu man zabonkutoh,
Push barvaqttar dahonatro!
Hasan oyo sagi turo “tur” guft,
YO ki kardast nima nonatro?

Man ba rohi khudam, tu ba rohi khud,
Mashav az man yigit, domangir.
Aspi olampanohro kardast
Ba mani kambagal khudo taqdir.

Devkor ast aspi zotii man.
Zarrae ham ba nugi nokhuni on
Asphoi digar namearzand.
Rashkat oyad agar, qalamfur mon.

CHakmanashro Hasan girifta ba kift
Guft, ki: — Vaqt raft, subh damid,
Suhbati mo kashol yobad agar
Beshtar meshavem surkhu safed.
* * *
Dar saroi navi arobakashon,
Dar tagi sershokhu barg chanor
Raftuo doshtand beorom
Tuda-tuda arobahoi qator.

Mardumi mo arobaro on vaqt,
Behtarin naqliyot medonist.
u gumon menamud, ki hargiz
Be aroba nametavonad zist.

Dar miyoni aholii kishvar
Bud nomi arobakash mashhur,
Z-in sabab ham nagashtaast hanuz
Hasan az lavhi khotiri mo dur.

Mardumi vodii Hisor onro
Hasani aspboz, meguftand.
Ajali rohhoi purkhataru
Har nishebu faroz meguftand.

Az pai korhoi borkashi
Haftavu moh bedarak meraft.
Gah baroi kerosinu gugird,
Gah ba ovardani namak meraft.

Hej gohe nadosht tarsu haros
Hasan az garmselu bodi sard,
Dar hama hol khud ba khud meguft:
“Mard boyad mudom boshad mard”.

Ba sarash monda labshikan toqi
Hasani mo gami ziyod nadosht,
Nabarovarda mui lab, khudro
Dar safi mardho hamepindosht.

Dosht dar dil Hasan tamannoe,
Ki chunin aspi bodpo dorad,
Juft karda arobaro ba samand
In qadar sayru gashtho dorad.

Ba gumonash,
ki hej mahluqe
Nest alotar az samandi u.
Gar bikhohad az osmon oyad
Tezpar boz ham ba bandi u.

Gar nishinad ba asp dar nazdash
Bodro, radro mute kunad,
Bagali tangi kuhsoronro
Az qadamhoi khud vase kunad.

Gar ba sagrii aspi olamgard
Az sari shavq toziyona zanad,
Ba rukhi mohu oftob Hasan,
Dast guyo ki golibona zanad.

Asp — zoti, aroba — quqandi,
Dar badan dosht chakmani mohut,
SHakhsi tanhovu yak saru du gush
Hamai davlati Hasan in bud.

Menamud u gumon, ki tanhoi
Ba kas az har chi hast afzaltar,
Sari tanho hamesha ozod ast
Az gami ruzgoru khonavu dar.

Ba kujoe, ki ikhtiyor kunad,
Meravad bemalol, bepursish,
Dar kujoe, ki aftadu khezad,
Kase onro namedihad tashvish.

Garchi khud yak kasi mujarrad bud,
Dust medosht tuy khurdanro,
Dar aroba savor karda ba tuy,
Qusha-qusha arus burdanro,

“Naqshhoi kalon”-i mardonro,
Raqsi mavzuni navarusonro,
Poyandoz pahn kardanro,
CHashmaki kardani javononro.

Girdgardii girdi gulkhanro,
Gazal az dukhtaron shunidanro,
Az tagi poi kelinu domod
Tangavu qandalot chidanro.

Habari bud ba tuy yak begoh
Hasani tuykhohi bazmtalab,

Karda bar tan labosi idiro
Raftu az tuy pas nayomad shab.

Hasan imshab arusi nav ovard,
Jilavi aspro girifta ba tuy,
u ba domod har zamon meguft,
Ki “man ovardam in arusi nakuy!”

CHun daromad ba tuykhona Hasan
Tuy jushidu shula zad gulkhan.
Kard rukhsorahoi ahli tuy
Gulkhani osmonbaro ravshan.

Hizmati tui navarusonro
Hasan az jonu dil ado mekard,
Mehri khudro javoni didadaro
Dar dili ahli tuy jo mekard.

CHi shabe bud, ki dar on manzil
To sahar bazmi osmonkaf shud.
To sahar gushi mardumi qishloq,
Ba sadoi naqoravu daf shud.

Pisaron chobukona raqsidand,
Dukhtaronu zanon latifu halim,
Dar chunin shab chi guna kas nakunad
Dilu jonro ba dilbaron taqdim.

Balki imshab arobakashro ham
Kard maftun surudi mahbube,
Qadi larzonu raqsi mavzune,
CHashmi jodugare, diloshube.

Ba Hasan dam ba dam nigah mekard
Dukhtare az kanor duzdida,
Noz mekardu ruyro metoft
Zeri lab nozukona khandida.

Jonibi navarusho to subh
Bo hasad balki menamud nigoh,
Borho balki az dilash guzarond:
Hama juftand, u charo tanho?

Balki mekhost surati yore
Abadi naqsh dar dilash bandad.
Balki mekhost bo dilorome
Bad az in umrbod payvandad.

Hasani tuyrav pareshonhol
Omad az tuykhona vaqti sahar,
Omad, ore, arobakash ba saroy
Bud avzoi on vale digar.
* * *
Ilm omukhtan ba kas toraft
Misli obu havo zarur aftod.
Davlati mo ba rui farzandon
Dari donishkada vase kushod.

Ruze az ruzho ba dasti mo
Az hukumat rasid hujjati roh.
Jonibi Toshkand meraftem
Ilmju, fantalab, saodatkhoh.

Ba Hasan mo murojiat kardem,
To ba Tirmiz bo aroba barad,
Burda mora sihat-salomat u
To ba konduktori vagon suparad.

Hasan az nisfi ruz to begoh
Gasht bo aspi khesh ovora, —
SHust, jorub kard,
nagz khurond
Bedavu kohu jav — du-sebora.

Hasan az nisfi ruz to begoh
Kard az mehr aspro zilu bom,
Korhoi zarurii khudro
To dami gashti ruz dod anjom.

Se nafar dar aroba binshasta
Safari durro nishon kardem,
Aspi ovozadorro aknun
Dar rahi dur imtihon kardem.

Bud hamroh dar safar bo mo
Doktori mehrubon Ivan Kuzmich,
YAkta portfel, kampali muin
Dosht dar dasti khesh, digar hej.

Narm kardem mo tagi onro
Bo khasu bo pakhol, bo kampal,
Joy dodem dar arobai khud
Ba kuhansol doktor avval.

Meguzasht az miyoni kuchai tang
Zada zangularo arobai mo,
Dar sari bomhoi Dushanbe
SHud tamoshoi odamon barpo.

Az labi bomgushae mekard
Ba Hasan dukhtare hamesha nigoh.
Ba javoni arobakash medod
Guiyo az nigoh tushai roh.

Lab-labi bom omad on tozon
Gul ba tori sari Hasan afshond,
Paykari misli kuh sanginro
Guli nozuk bubin
chi son larzond.

YAk nigah kard sui bom Hasan,
Guft: – In hosili shabi tuy ast,
In hamon shukhchashmi shirinkor,
In hamon dustruyu diljuy ast.

Hama shabhoi fasli tobiston
Ba safarkardagon farahnokand,
Aspho, odamon dar in son shab
Nafasozodu chustu cholokand.

Ba sari kas nasimi forami shab
Guli sahrovu kuhro rezad,
Az nabototi dashtu domani kuh
Nolai chirchirak ba po khezad.

Dar chunin shab darakhtho girand
Nafasi toza az havo orom.
Poy memond muntazam dar roh
Asp bo gijjasi aroba mudom.

Meguzashtem az daruni dara,
Az miyoni vase nayzore,
Az sari obi rudhoi shukh
Az jaru sanglokhi bisyore.

Kuh az pushti kuh meomad,
Rud az pushti rud pay dar ham,
Teppa az pushti teppa saf dar saf,
Roh az pushti roh kham dar kham.

Rudi Varzob dur shud az mo,
Goib az chashmho Harangon shud,
Qalai zulm dar Hisori qadim
Bo safedii mah namoyon shud.

YOd dorem, ki ba nazdiki
Pesh kardand hokimi onro,
Halq afrokht bar sari qala
Bayraqi surkhi shulaafshonro.

YOd doram, ki man ba nazdiki
Dar hamin rah fitoda meraftam,
Az Qarotog to ba Dushanbe
Pobarahna, piyoda meraftam.

Pinaki rafta bud Ivan Kuzmich
Hurd charkhi chapi aroba ba sang,
Kard yak qad parida muysafed,
Bo nasihat arobakashro jang.

— In Hisor ast, — guft Ivan Kuzmich
Manbai botloq, joi tab ast,
Solho boz mardum az in dard
Muttasil dar azobu jon ba lab ast.

Gayri tab dardhoi digar ham
Beshumorand dar miyoni khalq,
Boyad aknun raho kunem az dard
Teztar chora justa joni khalq.

Rafta dar Moskva hikoya kunam
Hamai dardrovu darmonro,

To ki tamin kunand az doktor,
Az shifokhona Tojikistonro.

Garchi kam mondaast umri man
Umri tablarza kamtar ast az on.
Manu tab hardu dar muborizaem,
Hardu dar jabhaem, dar maydon.

Hasan az nos karda pur kafro
Ba dahon rekht, aspro “chu!” guft,
CHashm nokanda az rahi vaznin
Aspro rondu khesh hej nakhuft.

Goh mekard aspro tarif,
Goh meguft qissahoi latif,
Goh shurida mesurud baland,
Goh ohista bo sadoi khafif.

Guft, ki: “— In samandi zotii man
Jonvari mehrubon, vafodor ast,
Ba sarat gar musibate oyad,
Behtarin munisu madadgor ast.

Aspi zeboi man, samandi man
Dar jahon yakkavu yagona buvad,
Az hamon Rakhshi pahlavon Rustam
Okhirin nuskhavu nishona buvad.

Hizmati boyro, ki mekardam,
Aspam on vaqt khurd toycha bud,
Parvaridam ba dasti khud onro
To zamone, ki aspi tozi shud.

Har yak az nomdor chovandoz
Havasi in samandro mekard,
To darorad ba dasti khud onro
CHoraho justa hilaho mekard.

Boy mekhost, ki ba bosmachi
Aspro peshkash kunad ruze,
Dar dilam az shunidani in gap
Dargirift otashi jigarsuze.

Raftam ohista shab ba peshi asp
Bo tavakkal ba on savor shudam,
Zada qamchin, lajom sar doda
To sahar voridi Hisor shudam.

Muzdi yakchandsola khizmati man
Az hamon sudkhur hamin asp ast.
CHor sol ast, ki arobakashi
Ba khudi man, ba aspi man kasb ast”.

Peshpo khurd asp, “CHu, jonvar!”
Guftu bubrid naqli khesh Hasan.
SHafaqi lolarangi vaqti sahar
Mebaromad ba rui dashtu daman.

Ba sari qullahoi kuhi Hisor
Otashi nuri oftob damid,

Az daru bomhoi dehqonon
Dudi borik dar havo pechid.

Menishastand murgho ba zamin
Az darakhton ba fikri donavu ob,
Mekushodand bachchahoi shukh
CHashmi zeboi soddaro az khob.

Dinakak Davlati Sovetii mo
Az zamin rond muftkhuronro,
Bo khatu muhri odilonai khud
Kard khushbakht jumla dehqonro.

Ba rahogashta batrakoni diyor
Avvalin bor fasli dehqonist,
Araqi sof dar zamini khud
Mavsimi rekhtan zi peshonist.

Parcha-parcha zamini sabz ba chashm
Bud misli palosi seryamoq,
Dar kitobi saodati khalqi
Buvad ammo chu khatti zaravroq.

Darai tang ru ba ru omad, —
Darai khushhavoi man — Qaratog,
In dara dosht solhoi sol
Dar dilash kuh-kuh dardu dog.

In dara dorad az zamoni qadim
Dar bagal mevahoi khushbue,
Noku anguru pistavu gelos,
Jangali archahoi khudrue.

CHashmahoi zuloli purjushash
Misli oinai bulur buvand,
Dar tamoshogahi tabiati on
Kabkho mastu pursurur buvand.

Dar hamin jo buvad tavalludi man, —
Dar labi rudi osmonirang,
Dar tagi bomgushai bedar,
Dar pasi ostonai az sang.

Dar hamin tangno shinokhtaam
Avvalii bor man barodari rus.
Avvalii bor didaam bo chashm
Lashkari surkhu soldati dilsuz.

Avvalin bor harfi rusiro
Man navishtam ba rui khatbarakam,
Sukhani “adl”-ro ba gushi khud
Avvalin bor doshtam mahkam.

Dar labi juy choykhonae bud
Az baroi musofironi roh,
Dar hamin jo arobai khudro
Hasani aspboz dosht nigoh.

Dar labi obi jui rohatbakhsh
Dam giriftem, khob ham kardem,

To ba salqinii shab osuda
Aspro pesh ronda rah gardem.

Nogahon chang khest az magrib,
Girdbode ba osmon pechid,
Az qafo dudi gafs sar doda
Gasht yak khonai ravanda padid.

Mujizi tezgardi hayratbakhsh
CHun shamol omadu qaror girift,
Bahri khurdan na kah, na jav, balki
Benzinu obi juybor girift.

Ahli qishloq az kalon to khurd
Ba tamoshoi on shitobidand,
Labi hayrat gazida dar girdash
Misli parvona gird gardidand.

Avvalin borkash-mashinai nav,
Avvalin naqliyoti rezinpo
Omad az Moskva zi rohi dur
Hamchu mushkilkushoi khalqi mo.

Hasani aqlmotgardida
Hej nanshast az hasad ba zamin,
Raftuo kard misli mokue
Bayni aspu arobavu moshin.

Monda aynak ba chashmi khud Kuzmich
Guft, ki: — Ibtidoi kor ast in,
Bad az in tekhnika ziyod oyad
Ba tarafhoi kuhsorzamin,

Kur shud chashmi ruzu shom omad
Soya afkand shab ba girdu pesh.
Vaqt omad, ki man vido kunam
Bo hama dustonu dehai khesh.

Bo hama bachchagoni in qishloq,
Ki ba sinnu ba sol jufti manand,
Hama dar sokhtmoni oyanda
CHashmi ummedi mehrubon Vatanand.

CHand soli digar vido kunam
Bo daru bomi khonai padari,
Doim ammo ba yodi khud oram
Qarzhoi muqaddasi pisari.

Rudi qishloqro vido kunam,
Ki maro u shinovari omukht,
Badani man dar obi shukhi on
Sakht gardidu ustukhonam pukht.

CHun mahi shomkhurda tobon shud,
Daravu dashtro munavvar sokht,
SHulai moh soyai shabro
Ba kamarhoi kuhsor andokht.

CHarkhhoi aroba megashtand
Dar rahi sersangi pastu baland.

Aspi damhotkardai javmast
Mushkiliro namenamud pisand.

Menamudand rudhoi sof
Dar shabi mohtob misli shir,
Dili kas khohad in ki onhoro
Bo qalam nagztar kunad tasvir.

Okhir onho ba dashtu vodiho
Samari purbaho nisor kunand,
Dustdorandagoni mehnatro
Sol to sol bakhtyor kunand.

Hasan imshab khamushu sarkham bud,
Ba qafo, sui mo namenigarist,
Kas nadonist, ki pas az Qaratog
Boisi in khamushii u chist.

Az mashina magar dimogash sukht? —
YO shabi tuyro ba yod ovard? —
YOdi rui siyohchashmakro
Bo khud az dargahi murod ovard?

Balki bui guli fikandai on
Az dimogash naraftaast hanuz,
Balki shomi firoqro khohad
Narasonad khalal Hasan to ruz.

To daroyad arobakash ba sukhan
Mo surude zi ishq sar kardem,
Ba dili mard bo surudi khud
SHur andokhta asar kardem.

Guft: — Dodar, agarchi tanhoi
Ba javonmard kori oson nest,
Dar jahon lazzati mujarradi ham
Kamtar az ayshi khonadoron nest.

Garchi dar osmon kabutari juft
Menamoyad balandtar parvoz,
Vaqti parvoz bozi tanhogard
Kay shavad bo kabutaron damsoz.

Odami shiri khomkhurda buvad,
Nogahoni ba dom meaftad,
Doda az dast aqlu hush ba gapi
YOri shirinkalom meaftad.

Az yagon gushai guzargohe
SHukhchashme turo shikor kunad,
Dili kas berun az irodai kas
Sui jonona ikhtiyor kunad.

Har chi boshad, zamona notinj ast,
Nest vaqti in orzuyu havas.
Holi hozir baroi man, dodar,
Asp boshad, aroba boshad, bas.

Mebaroyam dame ki man ba safar
Joni khudro ba rui kaf giram.

Voy bar joni bekasu kuyam,
Ki agar dar javoniam miram.

Ruze choyu shakar man az Tirmiz
Bor binmuda rahsipor shudam,
Dar sari rohi Dehnavu Regar
Man ba goratgaron duchor shudam.

Gushro juft karda aspi man
Mond az rahraviyu sheha kashid,
Ba gumonam rasid, ki shoyad
Aspi zirak savoraero did.

Dar haqiqat pas az kame fursat
Barqvor omadand bosmachiyon,
Ba saru ruvu gardanu pushtam
Betarahhum zadand tegkashon.

Garq dar khun ba khok aftodam,
Bad az on bekhabar shudam az khud,
CHi guzasht az saram, nadonistam
CHun ba hush omadam, kase nanamud.

Bud tanho arobai kholi,
Dasthoi ba pusht bastai man,
Rafta budand aspu choyu qand
Muft dar komi dushmani rahzan.

Az qafo omadand vaqti subh,
Duston dar arobahoi digar,
Ba Dushanbe maro rasonidand
Misli murgi shikastabolupar.

CHun ba in jo rasid rishtai gap,
Qasdan onro burida pursidam:
Pas charo boz yakka megarded
Bad az in hodisa, nafahmidam?

Guft, ki: — Bachchai garang budi,
Man charo gardam az pasi digaron?
Aspi man, aspi bodpoi man
Nest az zoti asphoi kason.

Dorad on dust yakkavu tanho
Bol afshonda po nihodanro,
Az sari kuhu sinahoi dasht
Pahlavonvor rah kushodanro.

Aspi begona gar duchor oyad
Mezanad u ba osmonho khez,
Mana, az in sabab arobakashon
Mekunand az samandi man parhez.

Bad az one, ki aspro burdand
Duzdhoi palidi goratgar
To ki onro kunand rom ba khud,
Ravshan in ki shudand khuni jigar.

Qashqai man pas az du-se ruze
Ba saroi arobaho omad,

Garq gardida zeri obu araq,
CHorkhezu gurezpo omad.

Qashqa dar lahzahoi sakhti ham
Naravad dur yak qadam az man,
Gar ba boloi zin savor shavam,
Hej parvo nadoram az murdan.

Dar hamin nuqta shud hikoya tamom,
Az qafo gul-guli motor omad.
Boz on khonai ravandai mo
Bo du chashmoni shulabor omad.

Az Dushanbe ba dushi khud ovard
Bori bisyoru odamoni ziyod,
Ba gumonam, ki metavonad on
Kuhro ham barad ba pusht ozod.

Kard pinhon sutuni gafsi chang
Hudi moro, arobai moro.
Hasan az shiddati alam mezad
Aspi bechoraro, nakarda ibo.

Nangash omad, ki aspi nomii u
Heshro az mashina ojiz sokht,
Aspro signali balandi mashin
Sakht tarsondu dar qafo andokht.

Badi chandin daqiqa dar sari roh
Kim-kujoi mashina vayron shud.
Hasani noumedgardida
Zinda shud, zavq kard, khandon shud.

Ronda charkhi arobaro purshast
Az mashina guzasht aspi Hasan,
Fikr mekard, ki jahon khonad
Ba chunin gayrati Hasan ahsan.

Ba pasi khud nigoh nokarda
Rond makhluqi bezabonro u,
Kard omekhta dilu jigari
Dar aroba nishastagonro u.

Pora shud aynaki Ivan Kuzmich
Kayfi doktor parid, shud mayus,
— Zistan mushkil ast be aynak,
Aynaki khub bud, ey afsus.

SHudani shud, shikast aynaki man…
Gar chunin in aroba megardad,
CHun Hasan gar arobakash boshad,
Havf daram, ki ustukhon shikanad.

Hej gapro nameshunid Hasan,
Faqat aspu arobaro merond,
Hamai uzvhoi moro chun
Navdai chormagz meafshond.

SHodii u nakard der davom,
Boz omad mashinavu bigzasht,

Boz mondem bo arobai khud
Dar miyoni guborhoi dasht.

Haft shab bo arobakash hamroh
Sakhtii rohro ba sar burdem,
Heshro to ba istgohi vagon
Nekbakhtona bekhatar burdem.

Dafai avvalin rasid ba gush
Hushtaku fishshasi bugi parovoz,
Okhirin bor sui mo binmud
Hayrkhushikunon Hasan ogoz:

— Mana, in shahr shahri Tirmiz ast,
Nuqtai okhirini rohi most,
Okhirin manzili arobakashon,
Okhirin haddi sayrgohi most.

Honda az Toshkand bargashted,
Banda dar khizmati shumo boshad,
Mana dided khud ki to Tirmiz
Roh dar ikhtiyori mo boshad.

Doktori mo chu tifl shodi kard
Guft, ki: — Hayriyat khalos shudem
Az azobi rah, az arobai tu,
Varna nazdik bud murda budem.

To khudi Moskva pas az in shahr
Hukmi poezd ba roh gardon ast,
Badi in shahr mamlakatgardi
Bo rahi takhti ohan oson ast.

II
Mohho, solho shudand okhir
Dar rahi justujui ilmu fan,
Vaqt omad, ki mo kamar bandem
Dar adoi vazifahoi Vatan.

Bo dili pur az orzuvu umed
Sui respublika safar kardem.
Ba hama ruzhoi minbada
Hubtar, durtar nazar kardem.

Meguzashtem zud bo poezd
Ham Samarqandu ham Bukhororo,
Az aqibi tireza medidem
Qaddi Omu — vase daryoro.

Reghoi ravoni bodparast
Meparidand dar sari Omu,
Dam ba dam kuch-kuch mekardand
Betafovut ba hardu sohili u.

Umri in reghoi rezanda,
Nagz bovar namo, ki kutoh ast,
Halqi mo, Davlati Sovetii mo
Az zararhoi reg ogoh ast.

Balki in regzor bekhabar ast,
Ki digar shud havoi sohili mo,
Rudho rohi khud ivaz kardand
Ba surogi zaminu hosili mo.

Raft az yodi mo manorai marg,
CHohi zindonu kundavu zanjir,
Revolyutsiya bo shamoli khud
Ruft monandi reg takhti amir.

Menamudam nigoh rohravon
Bo muhabbat ba kishvari uzbek,
Dustiro tarona mekardam
Az zaboni qalamkashi tojik.

Tay namudem uzbekistonro, —
Hoki hamsoyai kiromiro,
Tay namudem girdi silsilai
Kuhsori darozi nomiro.

Boz dar ru ba rui mo Tirmiz,
Istgohi arobaho omad;
Boz ham oshnoi derina
Hasan az nav ba yodi mo omad.

Lek dar shahri kuhnai Tirmiz
Na Hasan budu na taronai u,
Na sadoi arobakashho bud,
Na samandeyu na nishonai u.

Halq burdast rohi ohanro
To ba shahri Dushanbe — Navobod,
Kishvaramro hamesha payvastast
Ba Rossiya — zamini bakhtu najot.

Bo zamine, ki dar dili garmash
Halqho jo girifta chun farzand,
Bo zamine, ki az navozishi khud
Sari tojikro namud baland.

Bo zamine, ki to jahon boqist,
Ba hama shanu etibor dihad,
Ba hama khalqhoi gunogun
Fathu iqboli beshumor dihad.

Jonibi poytakhti tojikon
Bo hamin roh man safar kardam,
Dar vagon az diyori nav-obod
CHun nasimi sahar guzar kardam.

SHud kushoda ba peshvozi mo
Bagali vodii vasei Hisor,
Bahri kas vo shud az nazorati on
Dida bigrift lazzati bisyor.

Joi nayzorhoi peshina
Kishthoi vase dar avjand,
Pakhtavu gallahoi navrasta
Misli daryo kabudu purmavjand.

Reza-reza az osmon boron
Ba sari sabzahoi tar merekht,
Menamudam gumon, ki fasli bahor
Ba zamin donai guhar merekht.

Gusfandoni dumbaovezon
Mecharidand dar charogohon,
Az qafoi rama qadam mezad
Nai khudro navokhta chupon.

Bo traktor javoni gandumgun
Dar pasi kishtho zamin merond.
Satrhoi kadom shoirro
Sozu nosoz az digar mekhond.

Bolu par boz karda bud uqob
Ba sari in zamini khoksiyoh
Menamud on ba ranghoi zamin
Vaqti parvoz bo viqor nigoh.

Haftruza rahi arobakashi
Rohi shashsoatii poezd shud,
Dar khayolam digar nameomad
Ki dar in rah aroba bud, nabud.

Meguzashtem misli bod sabuk
Dar vagon az dehot, az bogot,
Gasht dar peshgohi vodii sabz
Jilvagar shahri khurramu obod!…
* * *
SHahr, — shahri aziz, shahri nav ast,
“CHashm az didanash nagardad ser”:
Qalam onro nakardaast hanuz
Dar roman, dar surudho tasvir.

Hamchu farzand badi chandin sol
Man ba in shahri sabz omadaam,
Ruzi yakum az ostonai on
Umr bakhshidavu daromadaam…

Giradam poytakhti kishvari man
Ba kanori pur az harorati khud,
Dur hargiz maro naandozad
Az nigohi khud, az nazorati khud.

Hizmatero ba man suporad on,
Qalamu qogazu kitob dihad,
Istiqomatkunandai khudro
Honai pur az oftob dihad.

Bo hamin orzu chu sohibi shahr
Ba binohoi nav nazar kardam,
Az hama gushavu kanorai on
Sarbalandona man guzar kardam.

Kuchaho az mashina pur shudaand,
Markahoi zavod gunogun.
Vaqti rah gashtanat tu boyad ki
Nanihi po zi qoida berun.

Markazi ilmu fan shudast in shahr,
Markazi korkhonahoi ziyod,
Markazi korhoi joriyu
Honai khalqi sohibistedod.

Nav ba nav seroshyona bino
Sui maydon tireza vo kardast,
Hurramu sabz bogi damgiri
Mardum az bahri khud bino kardast.

Meshunidam, ki az teatri nav
Oyad ovozi dukhtari tojik,
Bo gudoki balandi khud fabrik
SHarafi khalqro kunad tabrik.

CHashm har jo, ki mukhtasar, aftod,
Zindagonii digarero did,
Dar qadamhoi mardumi in shahr
Zindagardida kishvarero did.

Voqean, on chanorho chi shudand
Solkhurda chanorhoi baland?
CHi shud on korvonsaroi Hasan,
Asphovu arobaho chi shudand?

SHokhhoi chanorhoi baland
Bo darakhtoni sabz hamrangand,
Az gubori khazon khalos shuda,
Dur az ruzgori purnangand.

Metavonand, ki faqat boshand
SHohidi ruzhoi tiravu tor,
Metavonand, ki hikoya kunand
Sarguzashti manu turo bisyor.

Monda yak aspu yak aroba hanuz
Dar tagi in chanorho boqi,
Menamoyad ba chashmi mardumi shahr
CHun nishon az hayoti qashshoqi.

Bud boiztirob az kucha
Dar guzar in zamon Ivan Kuzmich,
Meguzasht az tagi chanori pir
Doktori mehrubon Ivan Kuzmich.

Hasan onro chu did, shud khursand,
Az qafoyash davidu kard sado,
Mezad on vaqti tokhtan bo kift,
Etinoe nakarda mardumro.

— Man shumoro shinokhtam, doktor,
Rohi Tirmizro ba yod ored.

Man nadoram dareg khizmati khud
Az shumo, dust, mayl agar dored.

— Sarfarozam ba iltifotat, lek…
Bo aroba pas az safar kardan
Dar dilam borho qasam khurda
Gushi khudro kashida budam man.

Dodaram, davrai aroba guzasht,
Qadami sangpusht lozim nest.
Juz mashina, azizi man, khud guy,
Kor-osonkunanda digar chist?

Ba Hasan in javob sangin bud,
SHud ba boloi sukhta namakob!
Ba qafo gasht sarkhamu muztar,
Gami onro nabud haddu hisob.

Raft dar kunji choykhona nishast,
Ba zamin khat kashid bo chube,
Hamdame ku, ki dardi dil guyad,
Ku yagon maslihatgari khube?

Hasan az aspu az aroba magar
Metavonad, ki dastu dil shuyad,
Metavonad, ki az arobakashi
Dil kanad, kasbi digare juyad?

Balki in fikrho hanuz ba u
Menamoyand az haqiqat dur,
Balki dorad vay az arobakashi
Dar sari khud hanuz kibru gurur.

Heshro borho tasalli dod,
Ki: base khalqro ba kor oyam,
Ba mahalhoi durtar rafta
Bor bardoramu savor oyam.

Ba aroba hanuz muhtojand
Mardumoni viloyati Kulob,
Misli man, aspi man, arobai man
Dar chunin joyho buvad kamyob.

Monei rohi man shudast ammo
Dukhtari shukhchashmi beinsof
Vadai tuy medihad ba zabon,
Dar amal mekunad ba vada khilof.

Kardaam gum sari kalobai khud…
Koshki chand sol pesh az in
Man namekardam ishtirok ba tuy,
To namedidam on sitorajabin.

Balki u dustam namedorad,
Ba man ammo namekunad malum,
Balki in sayru gashthoi maro
Dar dili khesh mekunad mahkum.

Az Sadaf shikva kard garchi Hasan,
Bekhabar bud az gunohi khud.

Ba Sadaf okhir u yagon bore
Misli oshiq zaboni khush nakushud.

u naguftast to kunun ba Sadaf
Oshkoro, ki “dustdori tuam,
Garchi dil kard sarkashi, lekin
Saydi derinai shikori tuam”.

Hasan az choykhona berun shud,
Bo umede ba sui yor omad.
Basta zangulaho ba gardani asp
Ba surogi Sadaf savor omad.

Omadu istod dar pasi dar,
Bo du po rost shud ba rui zin.
CHashm andokht az sari devor
u ba havlii dilbari shirin.

Bud sarkham Sadaf ba rui kitob
Bekhabar az nigohhoi Hasan.
Dar tagi tok darsi khud mekhond,
Gofil az hushtaku imoi Hasan.

Dasti larzoni oshiqi shaydo
Halqa be intizom bar dar zad,
Dili mahbubai paridakhayol
Ba tapish chun dili kabutar zad.

Dari pushida zud vo gardid,
Oshiqon ru ba ru ba ham budand,
CHashmi bar chashmi hamdigar nigaron
Tolibi shafqatu karam budand.

— Marhamat! Az kadom su pursem?
Tu ba monandi bodi sahroi,
Na makon doriyu na joi qaror
Der boz ast, ki nameoi?

Sangdil budai tu, donistam
Na khudat mekuni surog az man,
Habarero namefiristoni
Magar in ast lofi ishq zadan?

Sadaf az shodiyash namedonist
Ki chi guyad digar, chi kor kunad,
Boz paydo kunad chi son gapho
Ki hama arzro ba yor kunad.

Medamidand dar du rui Sadaf
Dam ba dam ranghoi gunogun,
Orzuyu umedhoi dilash
Meshukuftandu meshudand afzun.

Sadafi chashmdukhta ba Hasan
Bud muhtoji harfi shirine,
YAk nigohe, tabassumi garme,
Ba dili beqaror taskine.

Zada qamchin ba soqi muza Hasan
Gapi khudro dagal-dagal sar kard,

Dukhtari chun bahor khandonro
Dar khijolat guzosht, muztar kard.

— Ba sari man khudi tu — maymunboz,
Bor karda azobi dunyoro,
Ba dili man khudi tu jo kardi
Misli “mahbuba”, “ishq” gaphoro.

Aqlu hushi maro tu duzdidi,
Dar sari rohi man duchor shuda,
Boy dodam ba rohi tu man ham
Hamaro mardi badqimor shuda.

Karda budi tu maskharabozi
In qadar vaqt boz bo mani gul,
Dar dami gushi man nakhon digar
Dostoni firoq chun bulbul.

Gar dilat bo man ast, bo man bosh,
Vadai dur yo qarib madeh.
Karda az rui dil karashmavu noz
Bo gapi khush maro fireb madeh!

Raftaniam ba joyhoi dur,
Man dar in jo digar namemonam.
Hasanam man, Hasanarobakasham,
Hej az in kasb ru nagardonam.

Omadam, ki tu ham ravi bo man
Hona boshad, aroba khonai most,
Ba kujoe, ki misli murg parem,
Kuh yo dasht oshyonai most.

Rekht az tor-tori mui Sadaf
Dona-dona araq ba du rukhsor,
Guft: ey mardi bekhabar az khud,
Ba gapam gush dor, shav hushyor!

— CHand sol in taraf ba yodi tu
Honapo dukhtari kalon budam.
Suzaniduz, bakhyazan dar ruz,
SHom dar girdi oshdon budam.

Toqiyu ruymoli shohii tu
SHohidi zakhmhoi dasti manand,
Suzanihoi tuyhoi kalon
Hosili dasti gulparasti manand.

Honashini dili maro khun kard,
Zard shud rangi rui man toraft,
Gasht kutah, gireh-gireh pechid
Nafasam dar gului man toraft.

Bad az on chun dugonahoi khud
Dar dilam joy mehri khondan shud.
Fursati ilmyodgiriyu
Zehnro bar kitob mondan shud.

Maktabam, khondanam tamom ki shud,
Soniyan ikhtiyori shuy kunam,

Hozir ammo saodati khudro
Dar rahi ilm justujuy kunam.

Metavoni, ki dar ba dar gardi
Boz chun luliyoni harjoi,
Metavoni, ki boz, ey, daydu,
Safaratro davom binmoi!

Sadqai gap shavad kasi yakrav!
Ba tu hargiz namekunam zori!
Ba man in dard garchi vaznin ast
Mekunam noiloj khuddori.

Ba dili oshiq okhirin sukhanon
Zakhm chun tir monda bigzashtand!
Hardu bar chashmi hamdigar dere
Nigaristandu bad pas gashtand.

Az qafoi Hasan Sadaf ammo
CHun sharore jahida berun shud,
Host, ki boz guyadash chize,
Nafasash lek dar gulu gun shud.

Boz gashtan ba asp mushkil bud,
CHunki bardosht bori vazninro, —
Hasani misli sang shakhshudayu
Mardi sar to ba poy gamginro.

Sahari shahri nozanini mo,
Hele khub ast, khele diljuy ast
Hudi onro, tabiati onro,
Ba gumonat, ki mujdai tuy ast.

Ruyro shustaand bo shabnam
Barghoi chanor, akatsiyaho,
Dar fazoi kabudi daryoi
Hama parrandaho kunand shino.

Girdi favvoraho ba zeboi
Bazmgohi tamomi gulhoyand,
Rudhoi zuloli kuhiston
Kamari shahri bogsimoyand.

SHahr khomush, kuchaho khomush,
Faqat oyad gudok az fabrik,
Az zavod, korkhonahoi qator
CHun nidoi sanoati tojik.

Balki imshab ba khobi shirin raft
Olime badi kori pursamara,
Balki shoir guzosht chande pesh
Nuqta dar intihoi sheri sara.

Faqat az kuchai vase Hasan
Dar aroba savor meguzarad,
Basta zangulaho ba gardani asp
Az sari kui yor meguzarad.

Sui Kulob roh paymuda
Mebarad yodi yori jononro,

Kay digar meshavad, ki u binad
CHashmi shukhu laboni khandonro.

Hasan az shahr chandsola biraft,
Ba qaribi digar nameoyad.
Rahm agar dar dili Sadaf aftad,
SHoyad onro surog binmoyad.

III
Asp — zoti, aroba — quqandi,
Kordida arobakash mashhur
Dar tagi poi asp mekhobid
Rohi Kulob — kuhsori dur.

Hech kas az Hasan namepursid,
Ki charo dar safar shitob kuni,
Dar kujo khob raftavu khezi,
Az chi bar joni khud azob kuni.

u nameguft, ki raham sakht ast,
Dar kujo soyu dar kujo rud ast,
Dar kujo kuhu tal duchor oyad,
Dar kujo rohi takht mavjud ast.

Dar sari khud Hasan gurure dosht,
Ki rahi nobalad ba u hej ast,
Garchi manzil hanuz nopaydost
Garchi korash hanuz sarpech ast.

Soli avval agarchi rohi nav
Ba Hasan rohi beazob namud,
Rafta-rafta vale rahi Kulob
Aspi javmastro kharob namud.

Dar rahi sakhti kuhsori dur
CHorpahlu yigit shalpar shud,
Az ravuoy aspi tarifi
Nalafsurda, lang, logar shud.

Goh dar nisfi kuh darmemond
Bo samandash,
gahe dar obu gil,
Goh mekhuft dar sari rohe
Narasida ba hej yak manzil.

Ruz to ruz bo riyozati roh
Hasani sarbaland sarkham shud,
Lofi bemavridi arobakashi
Dar zaboni Hasan digar kam shud.

Dar rahi khud arobakash medid
Kuhsori balandqomatro,
Rudhoi ba kuh larzafikan
Piryakhhoi boshahomatro.

Meshunid az sari balandiho
Savti murgoni dilkusho dararo,

Az kamarhoi margzori kuh
Zadani obhoi sharshararo.

Dar fazo abrporahoi safed
Soyaandozi kuhho budand,
Osmonu zamini kuhiston
CHun bahoroni pursafo budand.

Dami murgakravii maysai kuh
Mavji daryo ba yod meomad,
Dam ba dam az guzashtani ohu
Habari bomdod meomad.

In hamon kuhsori derin ast,
Ki dar on marg hukmfarmo bud,
Payraha ovringi tangi on
Dushmani joni mardumi mo bud.

Dar bagalhoi kuh khalqi mo
Zindagi kard misli zindoni,
Ba jahon dukht didahoyashro
Bo dili purumed pinhoni.

Goh monandi otashe afrukht,
Ba khuruj omadu qiyom namud,
Tan ba murdan nadoda chandin asr
Hastii kheshro davom namud.

Osmonu zamini kuhiston
Hama aknun dar ikhtiyori vayand,
Samolyotu mashinaho shabu ruz
Mushkilosonkunanda yori vayand.

Goh az osmoni nilufar
Misli parrandaho furud oyad,
Goh az poytakhti kishvari khud
Dar mashina savor zud oyad.

Hamrahi u ba kuhsori dur
Dasta-dasta gazet, kitob omad,
Madaniyat ba kunjhoi dara
SHulaafkan chu oftob omad.

Dafai avvalin ba kuhiston
Hasan omad, — aroba paydo shud,
Bar javononi shukh “ducharkha”
Boisi khandayu tamosho shud.

Az baroi aroba tangi kard
Darai kuhsori kamvodi,
Asp meguft, ki maro andoz
Ba rahi dasht, to kunam shodi.

Tarki Kulob kardavu gardond
Jilavi aspro Hasan ba Janub,
YOdi daryoi Panjro mekard —
YOdi sahroi khurramu margub,

To kunad bo nasimi forami Panj,
Nafasi aspi khastaro ozod,

CHarkhhoi aroba to gardand
Be khalal dar rahi zamini kushod.

Lab-labi Panj to kashonad on
Muntazam borhoi gunogun,
SHani khud, shuhrati samandi khud
To kunad barqaror ruzafzun.

Sui Farkhor, sui Vakhsh ravad
Misli hojatbaror mardi nek,
Beshtar bo arobaash gardad
Az dilu jon ba kori khalq sharik.

Dar dehoti farokhi in vodi
Kor az mui sar ziyodtar ast.
Aspi on bo aroba dar in jo
Lozim astu hanuz korgar ast.

Halq mashgul dar kanalkobist,
Dar gami obshor kardani kisht,
Hamai sovkhozu kolkhozho
Az pai beshtar namudani kisht.

Har kujo sokhtmoni maktabi nav,
Har kujo molkhonaandozi,
Har kujo saf ba saf baland shavand
Honahoi nishasti kolkhozi.

Ba qafoyash nigoh nokarda
Rohhoro arobakash tay kard,
Ba janub az shimolu az mashriq
Ranj burda arobaro hay kard.

Kuhho dar qafoi sar mondand,
Sohili rudi Panj pesh omad.
Sarhadi davlati Sovetiro
Dida sayyohi mo ba khesh omad.

Dar “Saroi Kamar” tavaqquf kard
Kuchae didu khurd bozore,
Did dar peshgohi in bozor
Safi dukonchahoi bisyore.

Muylab zard ordjallobe
Ba Hasan borho nazora namud,
Soni onro vay az tagi kappon
Bo sarangushti khud ishora namud.

Hasan omad ba pesh sarkhoron,
Guft jallob, ki: “zi khonai man
Kash ba bozor ordhoi maro.
Qimati yak man ord shud dah man!

Zudtar meravem, ki imruz
Ord kamchinu ordkhar bisyor.
Ha nagufta ba jebi man oyad,
Dakhlu kharji tamomi in bozor”.

Soli si, siyu yak baroi Vatan
Solhoi pur az khatar budand,

Dushmanon oshkoru pinhoni
Az pai zarbayu zarar budand.

Tudai muftkhor — jallobon,
Gallayu donaro nihon kardand,
Qahatiro namuda olati khesh,
Jang bo davlati javon kardand.

Ba chunin sudkhori in bozor
Hasani lomakon qarori shud.
Ordro bor karda boloyash
Hudi jallob ham savori shud.

Duzdi bozor dar aroba savor
Zeri lab meshumurd sudu ziyon,
Suzad imruz in khiyonatkor
Boz yakchand khonai dehqon.

— Pisaram, ayb nest pursidan,
Az kujo omadi, kujost safar?
— Az Hisor omadam — javob girift
Hilagar, kunjkov savdogar.

— Ba gumonam, ki dar Hisor pisar
Kori tu onqadar rivoj nayoft…
Dod az dasti in zamonai shum,
Bakht az moyu tu kunun ru toft.

Dar hama jo ba gushi kas yak khel
Merasad, — dustam, — sadoi khurus.
Fikri oyandaro namo minbad,
Ba guzashta makhur tu hej afsus!

Meshudi gar aso ba dasti yagon
Mardi khubi savobjuy chu man,
Ba khudo, ki nasibaat megasht
SHohvorona zindagi kardan.

Mana daryo… dar on kanori on,
Rasmu oini zindagi digar ast.
Boy-boyu gado-gado monda,
SHoh chun soyai khudo ba sar ast.

Hostam pursamat dar omadi gap,
Metavoni shino kuni in rud?…
Az gazab shud siyoh rui Hasan,
Larza bigrift, pech zad bar khud.

Gami diruzaro ba yod ovard,
Padaru modari sitamkashro.
Sitamu jabri boi qishloqu
Dudi ohi dili purotashro.

Davrai nav agar nameomad,
Na aroba, na asp dosht Hasan,
Dar gulomiyu bandagi memurd,
Murdai kambagal nadosht kafan.

Hasani mo arobai khudro
Az alam sahnai muboriza sokht,

Boyro bo du dast bolo kard,
Bo hama quvva bar zamin andokht.

Dar aroba juvoli ord namond,
Hamaro u ba khoki rah afkand.
Pushtro karda bar “Saroi Kamar”
Ba rahi digare nigoh afkand.
* * *
Bo aroba, — ducharkhai kuhna
Meguzasht, az miyoni tafsonchul,
Bo sari kham ba rui asp mudom
Bud bo fikri kheshtan mashgul.

Rohi qishloqu shahrhoi Vakhsh
Ser shud az taronahoi Hasan,
Menishastand bachchaho dar roh
Ba tamoshoi raftuoi Hasan.

Har sahar pesh az sadoi khurus
Zangi aspi aroba meomad.
Qad-qadi kuchaboghoi dehot
Hasani bosaloba meomad.

Dar miyoni mashinahoi ziyod
Raftuoi aroba bud ajib,
Menamudand bachchahoi shukh
Dar sari rah arobaro taqib.

Ba qafoi aroba chaspida
Rahravon meshudand ovezon,
Medavidand tuda-tuda shuda
Pesh-peshi aroba khandakunon.

Hasan az kori bachchagon bazan
Purgazab gashta sakht meranjid,
Hud ba khud goh zavqho karda
Misli kudak baland mekhandid.

Kayf mekard, ki dar atrofash
Qad-qadi roh bogu maydonand,
Sari angurho chu marvorid
Dar tagi bargho avezonand.

Barghoi darakhthoi tut
Nakhi abreshimin nisor kunand,
Davlati kolkhozchi-dehqonro
YAke bar dah dusad hazor kunand.

Dar brigadahoi kolkhozi,
Dar zaminhoi bekanorhudud
Pakhtai nakhdarozi in vodi
Kuh-kuhu garam-garam pur bud.

Hasan in sarvati farovonro
YAk-yak az peshi chashm meguzarond,
Sui qishloqhoi khushmanzar
CHarkhhoi arobaro merond.

Omad ovoz az qafoi sarash:
— Ist yak dam,
arobakash, mashitob!
Pursam az tu gapi muhimmero,
Mondam az poy az baroi savob.

Dosht yak sumkai kalon dar kift
Mardaki khatkashoni kolkhozi.
Hatrasoni baroi pochtalion
Nest yak kori shukhiyu bozi.

Medavid az pagoh, to begoh
Bo khatu bo gazet ba har daru kuy,
Mekunad odamoni gumshudaro
Gashta-gashta surog, pursujuy.

— Tu magar nesti Hasan? — Ha man
Marhamat kun, ba man chi gap dori?
— Ba tu az shahr noma omadaast,
Kardamat justujui bisyore.

Na makoni muayyane dori,
Na qarore tu dar yagon manzil,
Man ba yak deh ravam, tu bar digar,
Sad mazammat namudamat dar dil.

Didam in, ki arobai shalaqe
Hurda alvonj meravad liq-liq
Guftam: “albatta in tui, chunki
Kist juz tu arobaro oshiq”.

Hasan az khat, kinoyai khatkash
Surkh shud, dargirift misli alav
Guft: — Bas kun!
Ki khat firistodast!
Dar daruni khat ast chi gapi nav?

— Noma az dukhtare, Sadaf nome,
Gir onro ba har du chashmat mol
SHukr kun, shukr — noshukur banda!
Makun in qadr dur fikru khayol.

Rahravon bud fikru zikri Hasan
Ham ba mazmuni noma, ham ba Sadaf,
Sar namedod chun vasiqai umr
Nomai yori kheshro az kaf.

Hijja mekard harfhoyashro
Matni onro vale namefahmid,
Be tarahhum ba kamsavodii khud
Tana mekardu sakht meranjid.

Ba ki khonondavu chi son pursad
Ki chi guftast yori u dar khat,
Balki dar nomaash ba joi salom
Ishqro mekunad Sadaf lanat.

Ba Sadafmoh, uzrkhohona
Har chi boshad, javob khohad dod,
Az rahi mardiyu vafodori
Mekunad yori qadrdonro yod.

Az pai ham du “M-ka”-i khushrang
Ru ba ru omadand dar in vaqt
Dar yake menishast bolida
SHarmolud — kelini khushbakht.

Dukhtaroni digar ba pahluyash
SHodmon “yor-yor” meguftand,
Ba aruson hameshagi bodo
Toleu bakht yor-meguftand.

Be tanaffus mashina signal dod,
To barorad arobaro ba kanor,
Peshpo khurd asp turida
Sarnagun pas fitod dar jubor.

Sukht bisyor az in dimogi Hasan,
Aspro dod az gazab dashnom
Guft: — Kohu jave,
ri medihamat,
Ba tu gardad hazor bor harom!…

Guft: — Har yak arusi invaqta
Az aroba kunun hazar dorad.
Havasi bo mashina raftanro
Dar dehu shahrho ba sar dorad.

Hullasi gap, ki obrui Hasan
SHud mubaddal ba yak puli puchchak.
To kay aspu arobaro sozam
Mani gumroh dar jahon dastak.

Meguzashtand dar hamin lahza
“Zis”-ho misli kuhi silsilador,
Mekashidand pakhtaro ba zavod
CHida boloi ham qanor-qanor.

Az pasi korvon Hasan dere,
Dar khayoli kadom kore shud.
Ashk az didahoi hayronash
Dona-dona ba rush jori shud.

Bo Hasan dosht solhoi sol
Oshnoi raisi yak kolkhoz,
Az rahi dusti, shinosoi
Meshud onro hamesha
mahrami roz.

Raft ruze Hasan ba peshi dust
To ba u arzi hol binmoyad, —
“Pai har kor maslihat boyad
Kori bemaslihat naku n-oyad”.
* * *
Rui sahni idorai kolkhoz
Pur bud az favji odamu ovoz.
Bo taqotuq mekhanik Iskandar
Menamoyad mashinahoro soz.

Saru ru Vasyai traktorchi
Naftolud oyad az sahro.
Dar tarozu kashand bo navbat
Hirmani pakhtahoi aloro.

Bachchagon misli selai gunjishk
Mebaroyand az dari maktab.
Guftugu mekunad rais bo khalq,
Sifati korro namuda talab.

Ba Hasan chun fitod chashmi rais,
Guft, ki: — Pesh o, mashav hayron!
Dustashro Hasan namud ogush,
— Omadam, guft peshi tu mehmon.

Marhamat kun, biyo, ki omadanat,
Jurajon, ayni muddaoi most,
Dust boloi dida, nuri chashm
Safarat az kujost to ba kujost?

— Safaramro mapurs, agar guyam,
To sahargah nameshavad okhir,
Duksiyohiyu nobaroriho
Hama az qismatand, az taqdir.

Dustam, tu raisi kolkhozi,
SHukr, kolkhozi boy dori tu,
Millioneri tu, millioneri tu,
Dasti mushkilkushoy dori tu.

Hostam az tu maslihat pursam:
Peshrav nest kori man hargiz,
Har kujo ki ravam, namebinam
Juz uqubat, azob digar chiz.

— Ba azobat khudat gunahkori!
Gar nagardand juyho daryo,
Dar dili dasht meshavand ado
Misli juy ast odami tanho!

Bakhtu davlat ba dastjamii most,
Tu nafahmidai hanuz inro,
Az qafoi aroba megardi
Justuju karda kayfi derinro.

— Qasd kardam, ki bad az in boyad
Bo tu bosham, mashinaron bosham,
To tu bini,
ki man dar andak vaqt
Dar safi peshi shofiron bosham.

Zeri lab khanda kardu guft rais:
— Man ba fikri tu roziam sad bor,
Lekin avval mashinaro omuz,
Ilmi in kasbro ba dastat or.

Az aroba mashinaro kun farq,
Tekhnika andakest mushkiltar.
Mayl dori agar ba kasbi nav,
Korro rafta sar namo az sar.

Gar ba in maslihat tu ne gui,
Gir bar zimma khizmati kolkhoz.
Vokhurad kori khoksorona
Nanamoi ba sharti on ki noz.

Asp khohi tu, asp ham dorem, —
Laqayaspi zoti ham bisyor
Gar tu khohi arobakash moni,
Hojagiro aroba ham darkor.

Toqiashro ba sar nihoda Hasan
Hest az jovu po nihod khamush,
Raft andeshamand sui saroy
Gardani aspro namud ogush.

Guft: — Ey aspi man,
samandi man,
Dusti begumoni man hasti,
Solhoi daroz az khurdi
Misli jon dar amoni man hasti.

Hardu didem garmiyu sardi,
Ruzhoi azobu rohatro,
Hardu gashtem gar duchori khatar
Pesha kardem sabru toqatro.

Besaru nug rohi kishvari mo
Hurda az raftuoi mo gardid,
Bagali kuhsori mulki Hisor
Manzili naqshi poi mo gardid.

Monda hardu ba zeri obu araq
Meguzashtem chuli biryonro,
To sahargah gusel mekardem
SHulai mohtobi tobonro.

SHaba shab, ruza ruz nogufta
Har du mashhur borkash budem,
Dar sari korvon ba kaf bayraq
Hardu yak jo qatorkash budem.

Hishtu chubi kashondai moro
Sarfi shahri azizi mo kardand,
Namaku choyu nonu shakkarro
Dastgiri gurusnaho kardand.

Hama donand, ki dar on ayyom
Bori respublika ba dushat bud,

CHunki dar solhoi qashshoqi
Davrai jushishu khurushat bud.

Davlati odamoni imruza
Dar vagonho digar namegunjad,
Tu kunun dar kashondani in bor
Dastkutohiyu nadori had.

Dar charogohhoi kolkhozi
Dustam, rafta sayru bozi kun,
Bo yagon kori khoksorona
Nazdi mardum zabondarozi kun.

Metavoni, ki dar miyoni gala
Piraspi balandsar boshi.
Monda nomu nishonae az khud
Rakhshi navzodro padar boshi.

Man ham imshab judo shuda az tu
Meravam az qafoi kori digar.
Gar ba tu qadrnoshinosi shud,
Avf kun, az gunohi man bigzar…
IV
Hasan az rahi dur meomad
Qad-qadi rudi shukhobi Vakhsh,
Ruyro karda misli lakhcha siyoh,
Az shamolu az oftobi Vakhsh.

Monda aspu arobai khudro
Dastkholi, piyoda meomad,
Ba dami taftbodi kuhu daman
Sinaashro kushoda meomad.

Bekhabar bud az guzashtani vaqt,
Az ravuoi odamoni savor,
Hudpisandona goh menigarist
Ba shitobi mashinaho nochor.

May nanushida menihod qadam
Dar rahi kheshtan ba sarmasti,
Ba khayolash namerasid, ki on
Luqmaero khurad ba sardasti.

Tashnalab budu mayli ob nadosht,
Hoboludu fikri khob nadosht.
Juz nihodan qadam ba sui shahr
Dar dil on digar intikhob nadosht.

Meparidand az zamin ba havo
Goh khusida murghoi hilol,
Menamudand mardi tanhoro
Goh saghoi podabon dunbol.

Galai asphoi kolkhozi
Az barash beadad guzar kardand,
Misli nay rost gardani onho
Alamashro ziyodtar kardand.

Az nazargohi on nameraftand
Jilvai shahri nav ba zeboi,
Daru devorhoi purhashamat
Soyahoi chanori boboi.

Manzari kuchahoi purharakat,
Qasrhoi ajoibi dilkash,
Honavu ostonai mahbub,
Rui zebovu chashmi chun otash…

Hamai in khayolho ba Hasan
Dar safar gayrate ato kardand,
Bagali poytakhti navrasro
Garmu jushon ba rush vo kardand.
* * *
Ruze az ruzho ba zeri chanor
SHud Hasan misli soyae paydo,
Bar tanash bud bori vaznine
Sari pur bo hazorho gavgo.

Na digar jurate ki dar kucha
Misli derina sar baland kunad,
Az sari asp kharsavoronro
Dar sari roh nopisand kunad.

Rohhoro ba hukmi khud girad,
Odamonro barovarad ba kanor.
Guzarad az miyoni mardumi shahr
Bo gururu takabburi bisyor.

Hud kunun megurekht az hama kas,
Az nigohi tamomi rahguzaron,
Az salomu alek, az odob,
Az muloqoti qadrdon yoron.

u nishoni saroi derinro
Dar qadi kucha justuju mekard,
SHishtukhezi arobakashhoro
Rahravon dar dil orzu mekard.

Sargarangona borho pasu pesh
Rafta meomadu namedonist,
Ki ba zeri chanor kayho boz
Hej osor az saroe nest.

Did dar joi on binoi nave,
Lavhaero ba rui darvoza.
Kanda-kanda hurufhoro khond
“Av-to-shkol-la”, — maktabi toza.

Berun omad mashinae az dar.
Sar barovarda yak javon az on
Ba Hasan guft: “Omadi okhir,
Ey tu ovoragashtai du jahon!

Zad ba devor garchi peshonet,
Tavba ammo namenamoi tu,
Gar faroi zi asp, az uzangu
Ba gumonam namefaroi tu!”

CHashmu rui Hasan siyohi zad,
Larza dar uzvhoi on aftod.
Juz gazabnok yak nigah kardan
Beadabro digar javob nadod.

Raft az soyai darakhti chanor
YOdi mahbub kard, yodi Sadaf
Be Sadaf zistan buvad mushkil,
Gar Sadaf nest, nest shanu sharaf.

Gam agar hast gamgusor kujost?
Dust shart ast, dustdor kujost?
Mayli yore agar ba sar dori
Mehrubonu aziz yor kujost?

Hasan omad ba kuchai digare
Dilkasholona bo bahonai dust,
Daru bomi shinosro chun did,
Host mehmon shavad ba khonai dust.

Gasht dar girdi khonavu ammo
Nadaromad Hasan ba on khona.
Ba Sadaf bo kadom rui surkh
Menamoyad nigoh mardona.

Dar hamin lahza balki mashgul ast
YOr dar khondani javobi khat,
Balki hargiz nameravad sarfahm
Honda-khonda ba sarhisobi khat.

Balki mashguli khatnavisi ast,
Sarzanish mekunad maro dar khat
Kay shavad, ki ba dasti man birasad
Qosidi ishq, mujdaovar khat?

In taraf-on taraf pareshonhol
CHarkh zad, bemador shud, kalavid
Soate khost, ki biyosoyad
Pastdevori pakhsagiro did.

Omadu kard takya bar devor,
CHashm pushidu mond beharakat,
Guft, ki: “Ranj agar, Hasan, nabari,
Nest dar korhoi tu barakat”.

Meravam, meravam ba zeri chanor
To kunam imtihon saodati khesh.
Biguzored, ki maro boshad
Kulfati nav, azobi nav dar pesh!
* * *
Hushkalomand, shukh, gustokhand
Hamdigarro dugonahoi Sadaf,
Halqa binshastaand dar tagi tok
Girdi dasturkhoni boi Sadaf.

Suhbati dukhtaroni hammaktab
Dilfirebu maroqovar bud,

Goh jiddiyu goh hazlomez,
Diqqatangezu khandaovar bud.

Aksari in dugonaho kayho
Dukhtaroni ba qad rasida budand.
Baze dar zindagi ba misli Sadaf
Ruzhoi firoqdida budand.

Dukhtare guft, ki — Ba khursandi
Oqibat shud tamom maktabi mo,
Bo mashaqqat kunun ba dast omad
CHandsola umedu matlabi mo.

Barzada dastu ostin fardo
Ba mahalho baroi kor ravem,
Monda dur az dugonahoi aziz
Har kadome ba yak kanor ravem.

Digare guft, ki — iloje nest,
Mefiristem zud-zud khabar
Dustonro kunand chunki qarin
Pochtavu telgraf ba hamdigar.

Menavisem, ki chi guna buvad
Qiliqu suhbati dugonai nav
Kori nav, joi nav, sharoiti nav,
Hastiyu nestii khonai nav.

Menavisem, ki pas az raftan
Az hama peshtar ki shavhar kard,
Ki kiro dod dil, dil az ki burd,
Ki chi son bo ki khonavu dar kard.

Savvumi guft, ki
— Dar in bora
Sadafi mo namekunad parvo.
CHunki ishqi arobakash kardast
Dili onro asiri khud kayho.

In kas aknun ba peshi u rafta
Dar aroba savor megardad,
Az pasi dustdori khonabadush
Hamadam soyavor megardad.

Sadaf andak ba qahr omadu guft:
— Jon dugona, kinoyaro bas kun.
Badzaboni turo namezebad,
Hurmati nafsu izzati kas kun.

Hayf, ki mehmoni man hasti
Varna beobruy mekardam,
Bo tu dar lahzai zabonkhori
Nagzakak guftuguy mekardam.

Solho boz az hama behtar
Meshinosam arobakashro man.
u sazovor nest, bovar kun,
Ba chunin tanahoi sakht zadan.

Oru nomusdor yak mardest,
Tamae az kase nadorad on.
Ba umedi Sadaf — umedi visol
Hej gohe nagasht az paymon.

Man gumon mekunam, ki niyati u
Az aqik, az bulur softar ast,
Hamai mardho ba chashmi man
Digarandu arobakash digar ast.

Dar hamin dam Hasan agar meshud,
Mesupurdam ba dastash iznamro.
Bo tabassum, takallumi shirin
Mebarovardam az dilash gamro.
* * *
Okhiri navbahor omada bud,
Meshudand ob barfhoi kuh.
Poy memond fasli tobiston
Ba sari sarzamini azmu shukuh.

Rasta budand donaho az khok
Habar ovarda az farovoni,
Kishtho guiyo ki meguftand
Hub shud khub kori dehqoni.

Dar bari domani adir kombayn
Javi navpukhtaro darav mekard,
Ba sari teppai baland kase
Bosh-boshe ba jufti gav mekard.

Dar nishemangahi balandiho
Dehai sabzi obshore hast.
Dar hama kuchaboghoi on
Sof chun nuqra chashmasore hast.

Dar shabi mohtob, dar shabi tor
Z-osmonash sitora meborad,
Az charogi elektri ba sarash
Hirmani pursharora meborad.

Maktabi khushhavoi dahsola
Sap-safed ast
dar miyoni deh,
Hadya sozad jahon-jahon shodi
Ba khushiqbol bachchagoni deh.

Bud omuzgori in maktab
Qahramondukhtari hikoyai mo,
Misli jon dust dosht ahli deh,
Botashabbus muallimi khudro.

Avvalin ruzhoi omadanash
Oshnoe nadosht dar qishloq,
Hub sanjida az pai har kor
Poyro meguzosht dar qishloq.

Har chi boshad hanuz nobalad ast
Bo rusumotu bo taomuli deh,

Har chi boshad mufassal ogah nest
Az digarguniyu takomuli deh.

Ruzi avval Sadaf namedonist,
Ki chi son darsro shuru kunad,
Az pasi kuhi ilm chun khurshed
Ba sari deh chi son tulu kunad.

Deharo misli panj angushtash
Sadaf aknun namuda bud az khud,
Hej kambudie ba chashmi u
Noayon,
noshinosmonda nabud.

Ba yagon khona medaromad agar
Sadafi dustrui jingilamuy,
Meshudand az kamoli khursandi
Hama dar peshi u hikoyatguy.

Bachchae gar ba dars der oyad,
Sababashro Sadaf darak mekard,
Kori maktab, hayoti oilaro
Zich payvasta mushtarak mekard.

Maslihatro ba modaron medod,
Ilmu odobro ba shogirdon.
Hushu yodash ba kori maktab bud,
Ba rivoji fazilatu irfon.

Bud dar girdu peshi in maktab
Sahni pur az giyohu purkhore,
Dasti khonandagon ivaz binmud
On zaminro ba bogu gulzore.

Bomdodon ba rui gul shabnam
Medurakhshid misli lulue,
Mefishond az tirezahoi yala
Ba hama sinf anbarin bue.

Har sahar omadan ba bogi gul
Ba Sadaf shugli behtarin gardid,
Dukhtari tabnozuki gulboz
Bo guli bog hamnishin gardid.

CHida guldasta
az guli sadbarg
YOd mekard yak javonero,
Az labi bomhoi Dushanbe
Ba sari yor gulfishoniro…

Dar chunin subh sui in qishloq
YAk sabukrav mashinae metokht,
Ba gumonat,
ki az zamin ba havo
Rohi hamvor tir meandokht.

Bokhabar shud aholii qishloq
Ki shitobon sabukrave oyad.

Hama guftand, ki: “ba peshi mo
Oyad az shahr rahbare shoyad.

Balki oyad raisi Sovnarkom,
YO chu harruza kotibi raykom,
Balki mo korhoi kolkhozro
To hamin dam nadodaem anjom?”

CHun sabukrav ba deh qarin gardid
Dod ronanda signali bisyor.
Ba shigift omadand ahli deh
Ki chi son odam ast, in chi viqor?

Jam gashtand az kalon to khurd
Girdi onro chu halqa pechondand,
Dida yak mardi noshinosero
Hama khomushu betaraf mondand.

Hama budand betaraf, ore,
Sadaf ammo dar iztirob aftod,
Misli boron ba sathi daryoi
Sermavju pur az hubob aftod.

Az tarab kurta-kurta gusht girift,
Kard labkhandhoi shirine.
Lab zad az nav chu gul ba rukhsorash
Orzuvu umedi derine…
* * *
Roh dar peshu yor dar pahlu,
Dasthoi Hasan ba ruli mashin,
CHarkhhoi mashina megashtand,
Manzili durro namuda qarin.

Dar barash menishast yori aziz,
Bud az khurrami dilash chun kuh,
Ba gumonash, ki zindagi in khel
Hej gohe nadosht shanu shukuh.

Did on in shukuhro dar khesh,
Dar Sadaf, dar nigohi chashmi siyoh,
Dar surude, ki meshunid az dil,
Dar nasime, ki mevazid az roh.

Dar ufuqi balandi halqai kuh,
Dar hududi vasei mulki aziz,
Dar safedii rudhoi shukh,
Dar kabudii sabzai navkhez.

CHubu sement mekashonid on
Ba binokori sokhtmoni Vakhsh,
To kanal sokhta ravon sozand
Obro sui tashnagoni Vakhsh.

SHahr guyo, ki az qafoi sarash
Dast afshonda menamud gusel,

Oshiqonro salom medodand
Dar safar manzil az pai manzil.

Meshud az qullai balandiho
Bo shuoi charogho hamsar,
Dar bari kishthoi vodiho
Medamid az zamin chu gandumi tar.

Ba Sadaf guft:
— Jonakam, didi
CHi qadar in mashina tezdav ast,
Beqanat meparad ba rui zamin,
Zebi in rohhoi khubu nav ast.

Dar hama joi mamlakat digar
Nest az nuskhai mashinai man,
Hama guyand az kalon to khurd
Z-in sabab ham ba man,
ki “qandata zan!”

— Man nadidam,
ki be muboligae
Zada boshi tu gap yagon bore.
— Dar gapam zarrae muboliga nest
Joni shirin, makun maro khori!

Rostashro, Sadaf, agar guyam,
Tu ham az dukhtaroni noyobi,
Kas nadidam,
ki misli tu boshad
Dar chunin dilbariyu dilyobi.

Ba sari teppahoi Obi Kiik
Moshini u dame ki bolo shud,
Dar du pahlui kuhi Bobotog
Sabz du manzara huvaydo shud.

YAk taraf vodii vasei Hisor
Jang bo rangi osmon mekard,
YAk taraf rudi serobi Vakhsh
Vodii kheshro javon mekard.

Hasani mo mashinai khudro
Jonibi Vakhshi dilkusho merond,
Az qafoi mashinaash tanho
CHangi gafse dar osmon memond.

1952-1954

Инчунин кобед

urolog

Urologi behtarin az Hinduston oktyabri 2021 ba Tojikiston meoyad

Dar Markazi tibbii «SHafran» muolijai bemorihoi uroloji be jarohi tariqi dastgohhoi endoskopi va lazeri az …