Бегоҳии рўзи 14-ми майи с. 2009 чун банда  аз телевизиони «Ҷаҳоннамо» хабарҳои тоза мешунидам, якбора ҷавони зебое чор нафар олими забоншиноси маъруфи Тоҷикистонро муаррифӣ кард. Эшон баробари лаб во намудан ба танқиди замони шўравӣ гузаштанд, ки ин замон барои равнақу инкишофи забони тоҷикӣ имконият намедод. Бисёр олимони тоҷик асарҳояшонро ба …

Устод, динҳо бисёранд, нафақат як дин ба муқобили дини дигар нафрин мехонад, балки дар дохили ҳар як дин боз як ё якчанд равияҳо ҳастанд, ки ба муқобили якдигар меҷанганд. Кадоме аз онҳо ҳақанд, ки одамон ба он пайравӣ кунанд?   Ҷавоб: Ҳар касе ки ба як дин нафрат хонда дигарашро …

Ҷанги ҳафтоду ду миллат  ҳамаро узр бинеҳ. Чун надиданд ҳақиқат раҳи афсона заданд. Модом, ки аҳли дин ҳақиқатро ёфта натавонанд, пас дин аз баҳри чист? Ҷавоб: Ин ҷо Ҳофиз равияҳои гуногуни диниро дар назар дорад, ки роҳи Ҳақ-яъне роҳи «Ҳақ-таоло»-ро ёфта натавониста, ба ҳам меҷанганд. Ҳол он ки Худи Муҳаммад …

Савол: Ҳоло дар ҷумҳурии мо як тарзи китобчопкунӣ расм шудааст, ки китоби нав чоп шуда пас аз як сол худ аз худ ҳарфҳояш мепарранд. Дар он замони кўҳан чӣ хел китоб мебароварданд, ки ин қадар умри дароз медиданд? Ҷавоб: Ба ҳарду саволатон ҳам ҷавоби қаноатбахш дода наметавонам. Вале ҳаминро мегўям, …

Яздигурди III шаҳаншоҳи империяи бузурги сосониён буд. Ў охирин шоҳи форсҳои қадим ба шумор мерафт, ки ҳамагӣ чанд моҳ ҳукмронӣ кардааст. Яздигурди III баробари ба сари қудрат омадани худ ҳамоно ба ҷамъ намудани авестошиносон шуғл варзид, вале ба мурод нарасид. Империяи бузурги Сосон, ки нисф зиёди дунёи онрўзаро ба тасарруфи …

Савол: Устод, маро бубахшед, ҳар он чи ки дар замони Сомониён аз тарафи олимони тоҷик карда шудаанд ин натиҷаи таъсир ва заминаи бойи гузаштаи халқи тоҷик аст. Оё пас аз ғалабаи дини Ислом, аз тарафи аҳли Ислом барои бунёди илмҳои дақиқ, бевосита ягон ҳисса ё чорае дида шуда буданд ё …

Пас аз эҳёи дини Ислом дар илми табиатшиносӣ кашфиётҳои ҷиддӣ ба вуқўъ пайвастаанд? Ҷавоб: Кашфиёте, ки дар соҳаи улуми табиатшиносиву дақиқ пас аз эҳёи  дини Ислом, ё бо шарофати Муҳаммад (а) ва Имоми Аъзам дар Мовароуннаҳру Хуросон ва Бағдоду Димишқ ба вуҷуд омаданд мислашро то нимаи дуюми асри XX, мо …

Савол:  Магар аҳли Ислом ба мафҳуми «илм» илми исломӣ, яъне фақат китобҳои диниро дар назар надоранд? Ҷавоб:  Ислом худ илм аст. Чи тавр аҳли Ислом офаридаи Худо – оламу наботот, ҳайвонот, хазандаву чаранда ва ғайраҳоро наомўхта, мавҷудияти Офаридагорро исбот карда метавонанд?! Ибни Сино мегўяд «…шинохтани Офаридагори ҳамаи чизҳо ва ягонагии …

Дар дини Ислом  «илм» ақоиди ҳукмрон ба шумор меравад. Ба мисли «илм» ягон ақоиди дигареро пайдо карда наметавонем, ки тамаддуни исломиро ин қадар бо салобаташ ифода карда тавонад. Ҳатто бисёр мафҳумҳои муҳими дини Ислом аз қабили «тавҳид – яъне эътирофи ваҳдат бо Худо», «ад – дин – яъне эътиқоди ҳақ …

Савол: Чи шуд, ки як империяи бузурги ҷаҳонӣ яку якбора аз байн рафт? Ҷавоб:  Мо посухро на аз ибтидои сосониён, балки аз интиҳои он оғоз мекунем. Дар тўли 40 сол пас аз  таваллуди Муҳаммад  ва ҳодисаи фавқуттабии он шаб дар дарбори Ануширвони Одил рух дода, хомўш шудани оташкадаи Зардуштиёни оташпараст, …