Home / Gunogun / Pakhta

Pakhta

Dami gurubi oftob mo panj nafar nishasta, dami begam mezadem. YAke ba man noshinos, uro bori nakhust medidam. Va chun nomashro ba zabon ovardand, guyo yagon chizi az aql berunro shunida bosham, bo hayratu taajjub ba u nigaristam.

– Pakhta-a?!

Vay oromona posukh dod, ki:

– Ha, Pakhta.

Pakhta chist? – Pakhta pakhta jon pakhta
Pakhta chist? – Pakhta pakhta jon pakhta

Man khomush mondam, vale ruyam taajjub va tahayyuri maro ifoda mekard. Bad khomushiro boz vayron namudam:

– To hol bo nomhoi Tesha, Tabar va Piyola vokhurda budam. Vale Pakhtaro bori nakhust meshunavam. Okhir, pursidan ayb nest, guftaand. CHaro nomi shumo Pakhta?

Mardi noshinos yak ohi vaznine kashidu guft:

– Pakhta nomam ne, laqabam. Nomam – YAtim. Lekin onro kase ba zabon namegirad. Az kudaki hama Pakhta meguftand. Pakhta shuda mondam.

Vay marde bud qadpast, khele logar va chehraash ustukhonnamoi zafaron.

Otashi hissi kunjkoviam beshtar alanga zadu ba chehrai afsurdai u nigarista pursidam:

– Okhir, sabab doshtagist?

CHand fursat vay harfe nazad.

– YO namedoni?

Dar chashmoni vay, guyo chand shulai nur kanda gardid, ki gavharakash khira gashta, ba ravoqash furu raft. Ba zamin chashm dukht va lahzae pas sar bardoshta, ohi vaznine kashidu guft:

– CHaro nadonam. Medonam…

 

*   *   *

 

Tiramohi zarrin hukm merond.

Ayni dolu zarbi kor – marakai az ob bardoshtani galber, gunovarii hosili pakhta. Az in ru khurdu kalon – az haftsola to haftodsola – kamarhoro mahkam basta, ba sahro baromadaand. To ki yagon pagai pakhta talaf nashavad. Akai Salim jamgin. Angushtonash galber barin surokh shudaand. Ba kusaki pakhta dast mebaradu dard to bandi dilash panja mezanad. Dardro bo zuri irodat furu nishonda, zur mezanad. Metarsad, boz az digaron qafo namonad. Qafo monad, ruzash siyoh meshavad, nomash to dahoni rais rafta, az radiouzeli kolkhoz elon meshavad. Qatori benomuson, muftkhuron, namakzadagon joy megirad. Hay, ba khudash ham kilo lozim-ku. Sad kilo chinad – se sum. Oson ne sad kilo chidan. Joni sagi siyoh mekani, azobi gura mekashi, ki sad kilo chini. Az murjfaryod to yak posi shab ba har yak nihol chand bor sajda mekuni.

Oftob ba qiyom rasida, nami zaminu niholhoro memakid. Bugumi miyonash suzish mekard. Madori bozuvu soqi poho namonda bud. Labonash khushkid. Halqash qoq. CHangi niholho bebarkash ba dimogash mezad. Zud-zud sulfavu atsa mezad. Tashna bud. Ob mekhost dilash. Ob nabud. Sari zamin ob naovardand. Kase jurati «Ob biyored» guftan nadosht. Az nazdash bedonae «firrj» parid. Dilash duta shud. «Ba boloi murda sad chub»-dastasha bingak gazid. Jaz-jaz sukhtan girift dastash. «Uf-puf» gufta, bo yak azob qomatashro rost kard. Vale qomatash purra rost nashud. CHangak bud. Hamon zayl sari kham ba atrof nigarist. CHashmash ba khirmani pakhta aftod. Puri pakhta bud on. Sap-safed. CHashm merabud.

CHashm az khirman bikand. Nafas kashid. Az havo bui zahr meomad. Biniash ham suzish dosht.

Boz bo yak azob kham shuda, ba zamin sajda meorad. Va lab gazida, pakhta mechinad. Oh pakhta-e! Ha, az on ruze ki pakhta ba «takhti tajjamul» nishast, hama chiz digar gasht. «Lashkar»-i niholi punba tamomi zaminhoro ishgol namud. Hama chizro «qir» kard. Husni deharo rabud, bezeb shud on. Odamon ham bezeb shudand. Az zamini nazdihavlj ham judo gashtand. Ba on pakhta koshtand.

«Ba davlat pakhta lozim!» guftand. Ki guftaast, ki lozim ne. Lozim! Lekin hamin «lozim» ham yagon haddu hudud doshtagist? Hayr, aqallan darakhthoro reshakov namekardand. O, bosamar, hosildeh budand. Tarburj-sarburj! Dilash sukht ba holashon. «Ba pakhta oftob lozim!» guftand. Ha, oftob ba ki lozim nest.

SHiorhoi surkh hama joro zer namudand: «Pakhta shanu sharafi most!», «Pakhta obruvu etibori most!», «Pakhta boigarii most!», «Pakhta rui surkhi most!», «YAk chigit ba joi yak jigit!»

Surudho ejod gardid: «Pakhta, pakhta, jon pakhta, ruida chun guldasta…»

Va mol namond. Asp nest shud, buz nest shud, gusfand nest shud, gov nest shud. Pakhta mondu yak khar. Aknun sebu noku shaftolu on taraf istad, du bargi piyozu gashnich nameyobi, ki ba shakarov andozi. In chi ruz-a?! Hay, hay noshukri nakun. Hudoro shukr kun, ki choyu non hast. Nahor choyu non. CHosht choyu non. SHom choyu non…

Hamin dam khabar ovardand, ki khari akai Salima habs kardand. Vay yak qad parida, hangu mangash kand. Rang dar ruyash namond. Dahonashro kalon kushoda, sakht-sakht mija zad. Hushash ba sar omadu zabonash ba guftor.

– CHi gufti?!

– Harata habs kardand!

Guyo jon az dastu poyash baromad, boz hangu mangash kand va rui fartuki pakhta nishast. Sahl monda bud, ki biaftad

– Nakhod, – girebon girift u, – khara habs kunand?

… YO tavba?!

… Okhirzamon…

Vay boz girebonashro girifta, tavba kard va oh az jigar barovard, obi didagonashro bo yak porcha chiti iflos, ki vazifai ruymolcharo ijro mekard, toza namud. Aknun chi kor mekunad? O, be khar vay be dastu po barin. Har yagona bisotash-a?! Govu gusola, buzu gusfand nadoshta boshad. Pesh dosht. Furukht. Majbur shud, okhir. CHarogoha pakhta koshtand. Kolkhoz digar yunuchqa, gandum, juvorimakka namekosht. Joyashona pakhta girift.

– YO nauzubilloh! – boz gireboni khud girift akai Salim va lahzae bekhud gasht.

CHun hush ba sarash omad, khest. Osemasar dardi miyonu dastu poyashro ham faromush karda, ba joi bastai kharash david. Har nabud. In su – on su dida davond. Na pay budu na haydar.

«O, bebakhte…» – ba kharash dilash sukht va chi kor kardanashro nadonista mond.

Nogoh Eshon ba yodash rasid. Vay ba Eshon ikhlosi beandoza dosht. Va mudom dar khizmati u bud. Dah qadamro yak qadam karda ba khonai Eshon rasid. Darro taq-taq zad.

– Kist?

– Piram, man Salim, – az pasi dar javob dod u.

– CHi gap? Tumor lozim yo tashtob? – darro nakushoda, pursid Eshon.

– Na inu na on. Harama qama kardand, ozodash kun.

– In kori siyosiyay, bozi nest. Maro qati nakun.

– CHi kor kunam?

– Peshi brigadir rav.

Va u boz dah qadamro yak qadam karda, ba khonai brigadir omad.

– Akai Iskandar dar khona ast? – az pasi dar sado kard u.

– Nest, – guft hamsari brigadir.

– Dar kujo ast? Bisyor zarur!

– Dar khonai Zevaroy, delavu daftar pur mekuna.

CHun ba dari khonai Zevaroy rasid, az surokhi ba dokhili havli nigarist. Manzarai gayrioddi uro ba hayrat ovard. Zevaroy dar soyai angur gilemu kurpacha partofta, sari brigadirro rui zonuvon monda, dastmol mekard. Brigadir, ki odami qadbalandu chashmkaloni andake asabi bud, hamesha abru girifta, gap mezad. Vay az pasi dar dug zad:

– Dar in jo g… mekhuri?!

– Eshon firistod…

– E bar padari Eshonat…

Az in harf dili akai Salim sust shud.

– Harama qama… – bazur ba zabon ovard u.

– Tugri! – dug zad brigadir. – Membri dar lavi pakhta nabandish!

– Ba Hudo, ki dur bud.

– Dur bud?! Naboshad, se buta pakhtara ochat pok-pokiza khurday?! Man ne, rais diday. Panj milisaya jeg zada, amr doday, ki burda qamash kunen.

– Aka, yak balo kun, kharama khalos kun, – obi dida rezond akai Salim.

– Gum shav!

– Be khar chi khel gum shavam?

Brigadir az in sukhan ba gazab omad. Bo shast darro kushod. Bo qahr az gireboni akai Salim doshta, ba darun kashid. Va bari ruyash bo shappoti zad. Az chashmoni akai Salim alov rekht.

– Ha, kharat boigarii khalqa nestu nobud  kunadu boz zabonat daroz. Big nagu, ki sud ochai zorata nishon medihad.

– Jarima meandozad?

– Jarima?! – ba rui u teg kashida, nigarist brigadir. – Hudatam burda qama mekunan. Govsud mekunanta!

Govsud! Medonad u govsudro. In bud, ki tars khurd. Tars to magzi dilash kora kard. Alakhchaash karakht shud. Rang dar ruyash namond.

– Gum shav!

Akai Salim yak qad parida, ba khud omad. Va bo sari kham, chashmi giryonu dili biryon qafo gasht.

– Uff!…. Ruzam siyoi shud-ku. Peshonaam shur naboshad…

Ruz vaznin.

Roh vaznin.

Hudash tashna. Dahonash khushkidavu benam. Halqash qoq. Kucha ham holi garibe dosht. CHun guriston kharob. Zamin zeri poyash gumb-gumb sado medod.

Va nogoh sadoe uro az anbuhi andeshaho berun mekashad. Istoda ba atrof menigarad. Ba juz khash-khashi barghovu nolai murgakoni shokhai darakhton sadoe barnameomad. Niyati raftan mekunad, vale on sado, ki in dafa burotaru shiddatnoktar ba gush merasid, takror meshavad:

– Isto-o-o!

Va meistad dar joyash. Boz ba atrof tavajjuh mekunadu kampirakero  mebinad. Vay daba-daba poy monda, dastak mezad.

– Ehey bacha, isto.

«O, in kampiri Ozoda-ku? Az aftash sevanchigiri metozad? Ne, gashtash kim-chi khel…»

Akai Salim ba istiqboli kampiri Ozoda shitoft.

– E, dar tu bumurum, bidav, Salima khabar kun, ki…

Akai Salim rangi uro dida, bisyor tarsid – rangash doka barin bud.

– CHi gap? – Dilash larzid. – Man… man Salim.

Kampiri Ozoda tez-tez nafas mekashid.

– Uf-f-f! – guyon nafas rost kard u. Va bo du dast az miyonash doshta guft:

– E, gur piri shavad. Nashnokhtumut. Tez yagon moshin biyov.

– Moshin? Moshin chi lozim?

– Ahvoli zanat vaznin. Se soat boz dard mekashad, Hej sabuk nameshavad.

– O, panjtoyash rui dastoni khudaton shuda bud-ku?

– Inasha hej nafahmidam. Hama hunarama sarf kardum, nashud. CHi baloe shudagi.

Akai Salim hangu mang mond. Kampir rangu qutash parida, chashmonashro kalon kushoda, bo tarsu vahm ba u nigoh mekard va meguft:

– Dav, tez dav.

Va u david. Ba chor su david. CHun murgi posukhta. Kasero paydo nakard. Hama az pai pakhta. Miyoni roh yak dam pakar mond. Sipas ba in su-on su nigoh kard-hama jo sokit. Nogoh khuruse bolu par afshonda, mokiyonero sui rohi kalon taqib kard. Va u ham ba rohi kalon tokht. Bo zorivu tavallo, ohu nola moshinero kiro kard.

Dar roh moshinro milisaho doshtand. Onho bisyor budand. Hamaashon javon, bardamu baquvvat. YAke, ehtimol, sarvarashon, buzbala va badqahr bud.

– CHi shishten?! Furoed! – Dug zad hamon milisai badkhashm.

Akai Salimu ronanda furomadand.

– U beva chi shishtay?! Honai ochashay! – Norizo shuda, abru gireh kard kaloni milisaho.

«Beva» guftanash ba akai Salim sakht rasid. Dilash tah zad. Gamu anduhash besh gasht.

– Vay vazbin.

– CHi?! Vazbin? – bo istehzo pursid kaloni milisaho.

– Ha, aka.

– Hi-hi-hi! Kamtar khurad, nameshad.

– Ne, dujon, – ovozash larzid.

– Dujon? Naboshad, du barobar ziyod boyad pakhta chinad.

– Ne, ne, okhir vay kasal, dardi kudak… – qarib ki giryaomez guft akai Salim.

– Dardi kudak? YAk pakhtachin ba dunyo meoyad guy. Hayr, ba joi u ham pakhta mechinen. Ba maydon daroen. Norma panj kilogi.

Zorivu nolaash ba kaloni milisaho asar nakard. Az sang sado budu az u ne. «Rang binu hol purs»-digar hojati zorivu tavallo nabud. Nogoh chashmash ba marde aftod, ki takhmin si-siyupanj qadam durtar az u «pakhta, pakhta, jon pakhta» guyon, in su-on su qadam mezad. Mardi purragushti olufta bud u.

Akai Salim bo qadamhoi bejuratona ba u nazdik shuda, khost ziyorat kunad, vale olufta chunon dargazab shud, ki dar chashmonash khun jushida raft. Akai Salim sababi «gazabi nogahoni»-i uro nafahmida, garang shud va az vajohatash daryoft, ki «birinj digar ob namebardorad». Bo vujudi in «harchi bodo bod» guyon, arzi matlab namud.

– CHi-i?! – chashmoni mard guyo az kosakhonaashon baromadand. – Dard? Holo dardi hama yak-pakhta! Medoni, pakhta chi?! Tilloi safed! Pakhta in quvvat, mador, iftikhori mo! Pakhta in rui surkhamon, zaboni darozamon, dastarkhoni puramon! Holo hama dar sahro! Maktabho, donishkadaho, korkhonaho, vazoratho basta! Fahmidi!!!

Fahmid. To pakhta nachinad, az dasti ajal khalosi hastu az dasti in odamon ne.

Vay zud qafo gasht. Az juybor halos zada, paridu ba juyaki pakhta daromad. CHunon tez pakhta mechid, ki guyo tori sarash bo avtomat istoda boshand. Sakht nafas megirift. Dilash bo iztirob mezad.

… yo Hudo…

… yo Avliyo…

… yo arvohi momai Ojar…

Nogahon qar-qari zog rasid ba gushash. YAk mahshar zog did. Uyash bo-viqor qar-qar mekard, uyash chun rais qadam memond, uyash bo nul zamin mekuft…

Nahsho!

Tuf kard.

Orom nadosht. Mechidu mechid. CHi qadar vaqt guzasht, yod nadorad. Fartukash vazn girift. Kushodu sui arobae, ki kanori maydon meistod, david. Ba gushash boz qar-qari zog rasid. Naistod. «Nahsho!» – nafrinkunon medavid. Sui moshin ham dav-davon raft. Sarosema darashro kushod. Hamsarash aftid. Uro bardosht. Badanash sard bud.

– O-oh! – Az dilash baromad in nido, takon khurd, larzid, shakh shud.

Giryai kudak uro ba khud ovard.

Ocha raftu bacha mond. Sarash az sang budaast. YAtim nom mondand uro. Akavu apahoi hamkhunash chashmi didan nadoshtand uro. CHun zogi siyoh shumash medidand. Padar bedud mesukht. Dilash khun bud.

– Sarkhur! – bo nafrat ba sari YAtim dod mezadand akavu apahoyash.

Sagirai sarkhura hama Pakhta gufta, jeg mezadand. Pakhta hej jon namegirift. Qad namekashid. Rohgardon nameshud. Zabon namebarovard. Dili padar khun bud. Tasalloyash medodand. Az suzi dil bo alam mekhandid. Davo mejust. Sagirai sarkhura girdi dah mazor burd. Hoki mazor ob karda, khurond. Daruni guri kuhna mond. Az obmuri guzarond. Az darakhti duqusha guzarond. Honond. Oh, chi qadar david…

Sari akai Salima ham pakhta khurd.

Hamon ruz tabelchi ba maydoni farokh dida dukhta, khud ba khud guft:

– Kasofati Salim nametobad? Hoba zadagist lanati!

Bale…

U ba khob rafta bud. Hobi abadi!

Jasadi u dar daruni juyaki pakhta, rui barghoi khazonu khoki nam mekhobid. Fartukash puri pakhta. Hardu panjaash ham pakhta dosht.

YAkchand pashsha girdi sarash parzanon ging-ging mekardand. Vaqte ki odamon omadand, onho gurekhtand.

Odamon shakh shudand. Kase jurat namekard, ki uro bardorad.

Olam guyo yakh basta bud.

– CHi jam shuded?! Pakhtaya ochaton mechinad?! E dar qavri…

Hoziron brigadirro didandu ramida, qadame ba aqib nihodand.

CHashmi brigadir ba Salim barkhurdu gavgo bardosht.

– In padarlanat chand pakhtaya ba khok yakson karday-ku?! Kani khez, padarlanat!

Vale akai Salim namejunbid – sangro memond.

– Abdullo! Ku bedorash kun.

Kushishhoi Abdullo behuda raft, Salim bedor nashud.

– Mast – pastay-chi? Ku in su biyoresh.

CHor-panj kas on su qadam nihodani shud.

– Du kas raved bas, pakhtaya jazir mekuned.

Du kas uro bardoshta ovardand.

– Bin, jon dorad yo ne.

– Ne, tanash sard.

– YOft vaqti murdanasha lanati! – bo gazab guft brigadir va ba sari hoziron dug zad:

– CHi shakh shuden?! CHi murdaya nadided?! Az pai kor shaved! Plani davlat pur neyu yake memurad, digaron tamoshobin. E dar qavri…

Odamon raftand. YAk kas – tabelchi Abdullo mond. Vay ba brigadir nigarist

– Begoh mebaredash, – beparvo guft u.

Begoh jasadi Salimro ba khonaash burdand. Bazur pakhtaro az dastonash raho kardand. Lekin az khonaash kafan nayoftand. Hayriyat, yak kampiri khudotars baroi khudash dar kunji sanduq bajo karda budaast. Ovarda dod. Dar janozaash odami bisyor nabud. Okhir, pakhta dar sahro intizori chidan bud.

…YAtim be modaru be padar zadavu kufta kalon shud. Pakhtachin shud. Hama chizro faromush kard. «Pakhta, pakhta, jon pakhta!» – guyon surud mekhondu pakhta mechid. Zud-zud sulfavu atsa mezadu pakhta mechid.

Ba dukhtarak chashmak mezadu pakhta mechid.

Pakhta Pakhtaro mekhurd.

20 oktyabri soli 1991

14 yanvari soli 1995

Инчунин кобед

urolog

Urologi behtarin az Hinduston oktyabri 2021 ba Tojikiston meoyad

Dar Markazi tibbii «SHafran» muolijai bemorihoi uroloji be jarohi tariqi dastgohhoi endoskopi va lazeri az …