Home / Jamiyat / ISHTIROKI SHAHRVANDON DAR TAMINI TARTIBOTI JAMIYATI

ISHTIROKI SHAHRVANDON DAR TAMINI TARTIBOTI JAMIYATI

QONUNI JUMHURII TOJIKISTON

DAR BORAI ISHTIROKI SHAHRVANDON DAR TAMINI TARTIBOTI JAMIYATI

(Akhbori Majlisi Olii Jumhurii Tojikiston, soli 2009, №12, mod. )

Qonuni mazkur munosibathoi jamiyatiro, ki hangomi ishtiroki ikhtiyorii shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati ba vujud meoyand, tanzim menamoyad.

Moddai 1. Qonunguzorii Jumhurii Tojikiston dar borai ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati

Qonunguzorii Jumhurii Tojikiston dar borai ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati ba Konstitutsiyai (Sarqonuni) Jumhurii Tojikiston asos yofta, az Qonuni mazkur va digar sanadhoi meyorii huquqii Jumhurii Tojikiston, inchunin sanadhoi huquqii baynalmilalie, ki Tojikiston etirof kardaast, iborat meboshad.

Moddai 2. Ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti  jamiyati

Ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati ba tariqi zayl amali megardad:

– ishtiroki infirodi;

– uzviyat dar drujinahoi ikhtiyori.

Moddai 3. Prinsiphoi asosii ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati

Prinsiphoi asosii ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati inhoyand:

– ikhtiyori budan;

– barobarii hama dar nazdi Qonun;

– adolati ijtimoi va insondusti;

– ehtirom va rioyai huququ ozodihoi inson va shahrvand;

– hamkorii doimi bo maqomoti davlatie, ki tartiboti jamiyatiro tamin menamoyand;

-hifzi huquqiyu ijtimoii shahrvandon, ki dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand. 

Moddai 4. Ishtiroki infirodii shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati

  1. Ishtiroki infirodii shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati dar asosi ikhtiyori bo rohi musoidat kardan ba maqomoti korhoi dokhili dar tamini tartiboti jamiyati, peshgirii huquqvayronkuni va tashviqoti donishhoi huquqi amali karda meshavad.
  2. SHahrvande, ki ba tavri infirodi khohishi ishtirok kardanro dar tamini tartiboti jamiyati dorad, bo ariza ba maqomoti korhoi dokhilii mahalli zist murojiat menamoyad, ki ba on nuskhai shinosnomai shahrvandi Jumhurii Tojikiston va malumotnoma dar borai vazi salomati zamima karda meshavad. Maqomi korhoi dokhili dar muhlati to yak moh az ruzi rasidani murojiatnoma uhdador ast oid ba murojiati zikrgardida qaror qabul namoyad va az natijaash murojiatkunandaro ogoh sozad.

Moddai 5. Tartibi tasis va faoliyati drujinai ikhtiyori

  1. Drujinai ikhtiyori guruhi ikhtiyorii na kamtar az 10 nafar shahrvandi Jumhurii Tojikiston meboshad, ki bo maqsadi musoidat kardan ba maqomoti korhoi dokhili baroi tamini tartiboti jamiyati va peshgirii huquqvayronkuni dar joi kor, tahsilot va mahalli zisti shahrvandon bo tartibi muqarrarnamudai Qonuni mazkur tasis doda shuda, az qaydi bahisobgirii maqomoti ijroiyai mahallii hokimiyati davlati guzashtaast va tahti rohbarii maqomoti korhoi dokhili dar mahalho faoliyat mekunad.

Tasis dodani drujinai ikhtiyori dar nazdi hizbhoi siyosi, tashkilothoi dini va ittihodiyahoi jamiyati man ast.

  1. Azoi drujinai ikhtiyori shahrvandone shuda metavonand, ki ba sinni 18 rasidaand, az rui sifathoi kori, akhloqi, vazi salomatiashon qobiliyati ijroi vazifahoro oid ba tamini tartiboti jamiyati dorand.
  2. Protokoli majlisi umumii shahrvandon dar borai tasis dodani drujinai ikhtiyori va hayati on baroi qaydi bahisobgiri ba maqomoti ijroiyai mahallii hokimiyati davlati peshnihod karda meshavad. Drujinai ikhtiyori az ruzi az qaydi bahisobgiri guzashtanash tasisyofta hisob shuda, shakhsi huquqi nameboshad.

Agar hujjathoi peshnihodshuda khilofi qonunguzorii amalkunanda boshand, drujinai ikhtiyori ba qayd girifta nameshavad.

  1. Nizomnomai drujinai ikhtiyori az tarafi Hukumati Jumhurii Tojikiston tasdiq karda meshavad.
  2. Drujinahoi ikhtiyori faoliyati khudro tahti rohbari va ishtiroki bevositai kormandoni maqomoti korhoi dokhili ba tavri zayl amali megardonand:

– ishtirok dar chorabiniho oid ba tamini tartiboti jamiyati;

– hifzi tartiboti jamiyati dar maydonu khiyobonho, boghoi istirohat, varzishgohho, teatrho, kinoteatrho, klubho va digar joyhoi jamiyati, inchunin dar vaqti guzaronidani chorabinihoi ommavi;

– ishtirok namudan dar chorabinihoi peshgirii jinoyatkori va huquqvayronkunii mamuri;

– tashkili chorahoi takhirnopazir baroi bartaraf kardani oqibati ofathoi tabii, holathoi favqulodda, peshgiri namudani onho va rasonidani kumak ba zarardidagon;

– peshgiri namudani benazoratii kudakon va huquqvayronkunii noboligon;

– ishtirok dar tamini amniyati shakhsii shahrvandon;

– ishtirok dar tamini amniyati harakat dar roh;

– ishtirok dar tamini amniyati sukhtor.

  1. Ba azoi drujinahoi ikhtiyori shahodatnomai makhsus, ki namunaash dar tamomi qalamravi Jumhurii Tojikiston yagona buda, az tarafi Vazorati korhoi dokhilii Jumhurii Tojikiston tayyor karda meshavad va hamchunin nishoni sarisinagii «Drujinachi» doda meshavad.

Moddai 6. Huquq va uhdadorii uzvi drujinahoi ikhtiyori

  1. Uzvi drujinai ikhtiyori hangomi ishtirok dar tamini tartiboti jamiyati huquq dorad:

– az shahrvandon rioyai tartiboti jamiyatii muqarrarshuda, qat kardani huquqvayronkuni va amalhoero, ki baroi ijroi vazifahoi uzvi drujinai ikhtiyori mone meshavand, talab namoyad;

– ba kormandoni maqomoti korhoi dokhili dar sanjishi hujjathoi shakhsii shahrvandon, aznazarguzaronii vositahoi naqliyot, dastgir kardan va ba maqomoti hifzi huquq supurdani shakhsone, ki tartiboti jamiyatiro vayron kardaand, kumak rasonad;

– ba maqomoti korhoi dokhili dar amali namudani chorabiniho oid ba mahdudkunii harakati vositahoi naqliyot, dar tamini tartiboti jamyati, ijozati ishtiroki shahrvandon dar chorabinihoi judogonai ommavi musoidat namoyad;

– dar yakjoyagi bo kormandoni maqomoti korhoi dokhili protokolro dar borai huquqvayronkunii mamuri tartib dihad;

– dar holathoi takhirnopazir az telefon va digar vositahoi aloqai shakhsoni voqei va huquqi baroi aloqa bo kormandoni maqomoti hifzi huquq, az vositahoi naqliyoti shakhsoni huquqi va shahrvandon baroi ba muassisahoi tandurusti ovardani shakhsoni az hodisahoi nokhush va yo huquqvayronkuni zarardida va ba yorii tibbi muhtoj istifoda barad.

SHahrvandone, ki ba sifati drujinachii ikhtiyori dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand, huquq dorand az ijroi uhdadorihoi jamiyati dast kashand, agar ba hayot va salomatii onho khatar tahdid namoyad.

  1. Uzvi drujinai ikhtiyori dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok namuda, vazifador ast:

– talaboti qonunguzorii Jumhurii Tojikistonro rioya namoyad, ba mahdudkunii beasosi huquq va ozodi, sodir kardani amalhoe, ki shanu sharafi inson va shahrvandro past mezananand, roh nadihad;

– talaboti rohbariyati drujinahoi ikhtiyori va kormandoni maqomoti korhoi dokhiliro hangomi guzaronidani chorahoi yakjoya aniq va sofdilona ijro namoyad;

– baroi peshgiri kardani jinoyatkori va huquqvayronkuni, bozdosht kardani shakhsone, ki jinoyat sodir kardaand yo ba qonunshikani roh dodaand, muhofizati joi hodisa choraho andeshad.

– hangomi malumot dodani shahrvandon dar borai hodisaho va kirdorhoe, ki ba bekhatarii shakhsii shahrvandon, bekhatarii jamiyat va  tartiboti jamiyati tahdid mekunand, ba maqomoti hifzi huquq khabar dihad;

– dar munosibat bo shahrvandon boodob, khushmuomila va boiltifot boshad;

– ba shakhsone, ki muhtoji yori hastandu az jinoyatkori, huquqvayronkunii mamuri va hodisahoi nokhush zarar didaand, kumaki tajili rasonad;

– donishi huquqii khudro takmil dihad, huququ vazifahoi azoi drujinai ikhtiyoriro az khud namoyad va onro rioya kunad;

– hangomi ijroi vazifa bo khud shahodatnoma doshta boshad va ba shahrvandon mutobiqi murojiati onho peshnihod namoyad.

Moddai 7. Mahdudiyathoi ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati

  1. SHahrvandone, ki dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand, huquq nadorand faoliyatero, ki Qonuni mazkur peshbini nakardaast, ijro namoyand, khudro hamchun kormandi maqomoti hifzi huquq muarrifi kunand, faoliyatero, ki qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba salohiyati maqomoti hifzi huquq voguzor namudaast, ijro namoyand, hamchunin huquqhoero, ki Qonuni mazkur muayyan kardaast, az rui garaz va ba manfiati shakhsi istifoda barand.
  2. Dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok namudani shahrvandoni nobolig va shakhsone, ki nisbati onho parvandai jinoyati ogoz karda shudaast yo dogi sudi dorand, hamchunin dar qaydi dispanserhoi narkologi yo bemorihoi ruhi meboshand yo gayri qobili amal va yo qobiliyatashon mahdud etirof shudaand, man ast.
  3. Qoidahoi ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati az jonibi Hukumati Jumhurii Tojikiston muqarrar karda meshavand.
  4. Huquq, uhdadori, kafolati himoyai huquqi, ijtimoi va chorahoi havasmandgardonii shahrvandone, ki dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand, mutobiqi meyorhoi muqarrarnamudai moddahoi 6 va 9 Qonuni mazkur amali karda meshavand.
  5. Maqomoti tamini tartiboti jamiyati nametavonad shahrvandonro baroi ishtirok dar chorabinihoe, ki ba hayotu salomatii onho tahdid mekunad, jalb namoyand.

Moddai 8. SHaroit va haddi istifodai quvvai jismoni az jonibi uzvi drujinai ikhtiyori

  1. Uzvi drujinai ikhtiyori dar amaliyoti yakjoya bo kormandoni maqomoti korhoi dokhili baroi tamini tartiboti jamiyati huquq dorad bo maqsadi peshgirii amali shakhsone, ki tartiboti jamiyatiro rioya nakardaand, baroi bozdosht va suporidani onho ba maqomoti hifzi huquq quvvai jismoniro ba kor barad, ba sharte, ki az chorahoi digari nomarbuti istifodai quvvai jismoni baroi ijroi vazifa oid ba tamini tartiboti jamiyati natijahoi dilkhoh ba dast ovardan imkonnopazir boshad.

Hangomi istifoda burdani quvvai jismoni uzvi drujinai ikhtiyori uhdador ast:

– vayronkunandai tartiboti jamiyatiro dar borai maqsadi ba kor burdani quvvai jismoni ogoh namoyad, hamzamon baroi amali namudani talabi khud bo nazardoshti vazi mushakhkhas fursati kifoya dihad, ba istisnoi holathoe, ki istifoda naburdani quvvai jismoni ba hayot va salomatii shahrvandon bevosita tahdid mekunad;

– vobasta ba khususiyat va darajai khatarnokii jamiyatii huquqvayronkuni va shakhsone, ki onro sodir kardaand, kushish kunad, ki to haddi imkon zarari dar in holat rasonidashavanda sabuktar boshad;

– hangomi ba kor burdani quvvai jismoni ba shakhsoni zarari jismoni bardoshta yorii avvalini tibbi rasonad.

  1. Ba kor burdani quvvai jismoni nisbati zanhoi homiladoriashon ayon, shakhsoni nishoni aniqi mayubi doshta va noboligon man ast.
  2. Amaliyoti gayriqonunii shahrvandone, ki dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand, boisi javobgarii muqarrarnamudai qonunguzorii Jumhurii Tojikiston megardad.
  3. Zarari az amaliyoti gayriqonunii uzvi drujinai ikhtiyori ba shakhsoni voqei va huquqi rasida, bo tartibi muqarrarnamudai qonunguzorii Jumhurii Tojikiston dar hajmi purra jubron karda meshavad.

Moddai 9. Kafolati himoyai huquqi, ijtimoi va chorahoi havasmandkunii uzvi drujinai ikhtiyori

  1. Davlat himoyai huquqi va ijtimoii azoi drujinai ikhtiyoriro kafolat medihad.
  2. Ijroi talaboti qonunii uzvi drujinai ikhtiyori hangomi ishtirok dar tamini tartiboti jamiyati az tarafi shahrvandon hatmi meboshad.

Ijro nakardani talaboti qonunii uzvi drujinai ikhtiyori, inchunin suiqasd ba hayot, salomatii u hangomi ishtirok dar tamini tartiboti jamiyati tibqi tartibi muqarrarnamudai qonunguzorii Jumhurii Tojikiston boisi javobgari megardad.

  1. Agar uzvi drujinai ikhtiyori hangomi ishtirok dar tamini tartiboti jamiyati bo sababi ijroi vazifa muvaqqatan kornoshoyam gardad, ba u tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston kumakpulii kornoshoyamii muvaqqati pardokht karda meshavad.

Agar uzvi drujinai ikhtiyori hangomi ishtirok dar tamini tartiboti jamiyati bo sababi ijroi vazifa mayub shuda boshad, ba u tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston nafaqa tain karda meshavad.

  1. Baroi ishtiroki faolona dar tamini tartiboti jamiyati azoi drujinai ikhtiyori havasmand karda meshavand.

Namudhoi havasmandgardonii shahrvandone, ki dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand, chuninand:

– elon namudani siposnoma;

– sarfaroz gardonidan bo iftikhornoma;

– mukofoti puli.

SHakhsoni huquqi dar doirai salohiyati khud metavonand ba kormandonashon, ki azoi drujinai ikhtiyori meboshand, bo peshnihodi maqomoti idorai drujinai ikhtiyori az hisobi mablaghoi khud kafolati mehnati yo mukofoti digar  muayyan namoyand.

Baroi khizmathoi makhsus hangomi ijroi vazifai jamiyati va dar in holat zohir namudani jasorat va qahramoni uzvi drujinai ikhtiyori tibqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba mukofothoi davlati peshbari karda meshavad.

Moddai 10. Salohiyati maqomoti korhoi dokhili dar masalahoi ishtiroki shahrvandon dar tamini tartiboti jamiyati

  1. Maqomoti korhoi dokhilii shahr va nohiyaho dar doirai salohiyati khud:

– baroi sozmon dodani drujinahoi ikhtiyori dastgirii hamajoniba va kumaki hamatarafa merasonand;

– ba faoliyati drujinahoi ikhtiyori ba tariqi umumi rohbari mekunand;

– sitodhoi nohiyavi, shahrii drujinahoi ikhtiyoriro sozmon medihand;

– mutobiqi Qonuni mazkur va sanadhoi digari meyorii huquqii Jumhurii Tojikiston tartib, shakl va namudi jalbi shahrvandon, drujinahoi ikhtiyoriro ba chorabinihoi tamini tartiboti jamiyati, ki bo vazifahoi nazorati aloqamand nameboshand, muayyan mekunand;

– talimu omuzishi azoi drujinahoi ikhtiyoriro tashkil mekunand, huququ uhdadorihoi onhoro fahmonida medihand;

– bo maqomoti ijroiyai mahallii hokimiyati davlati vobasta ba masalahoi faoliyati shahrvandone, ki dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand, hamkori menamoyand;

– faoliyati drujinai ikhtiyoriro dar zaminai nuqtahoi mintaqavii militsiya ba roh memonand.

  1. Namunai shahodatnoma va alomati tamgaro baroi shahrvandone, ki dar tamini tartiboti jamiyati ishtirok mekunand, Vazorati korhoi dokhilii Jumhurii Tojikiston tahiya va tasdiq menamoyad.

Moddai 11. Mablagguzori va taminoti moddiyu tekhnikii faoliyati drujinai ikhtiyori

Mablagguzori va taminoti moddiyu tekhnikii faoliyati drujinai ikhtiyori az hisobi mablagi bujeti mahalli, mablagi shakhsoni huquqie, ki drujinai ikhtiyoriro sozmon dodaand, inchunin az hisobi mablagi khayriyai shakhsoni voqei va huquqi, manbahoi digari mannakardai qonunguzorii Jumhurii Tojikiston amali megardad.

Moddai 12. Javobgari baroi rioya nakardani Qonuni mazkur

SHakhsoni voqei va huquqie, ki muqarraroti Qonuni mazkurro rioya namekunand, mutobiqi qonunguzorii Jumhurii Tojikiston ba javobgari kashida meshavand.

Moddai 13. Tartibi mavridi amal qaror dodani Qonuni mazkur

Qonuni mazkur pas az intishori rasmi mavridi amal qaror doda shavad.

 

Prezidenti

Jumhurii Tojikiston                                                                               Emomali   Rahmon

 

sh. Dushanbe, 3 dekabri soli 2009,

№566

Инчунин кобед

Hurdani obi mani az tarafi mard yo zan

Hurdani obi mani az tarafi zan kori noravo va nosazo ast va inro tib mahkum …